ཆང་གི་རྒྱུ་ཆ་གཙོ་བོ་ནི་བོད་ས་མཐོའི་ཞིང་ཁམས་རང་ནས་འཁྲུངས་པའི་སྐྱེ་དངོས་ནས་ཞེས་པ་དེ་ཡིན་ཞིང་།ནས་ལ་དབྱེ་ནའང་དཀར་མོའི་ནས་དང་།སྨུག་པོའི་ནས།སྔོ་ཐུལ་གྱི་ནས་སོགས་ཡོད་པ་ལས་དཀར་མོ་ནས་ལས་བཙོས་པའི་ཞིམ་པོའི་མཆོད་ཆང་བདུད་རྩི་ཞེས་ཆང་རྒྱུ་འབྲུ་དཀར་མོ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་།དེ་མིན་རྒྱུ་གྲོ་ལས་བྱས་པའི་གྲོ་ཆང་དང་།རྒྱུ་བྲ་ལས་བྱས་པའི་བྲ་ཆང་།རྒྱུ་འབྲས་ལས་བྱས་པའི་འབྲས་ཆང་སོགས་ཡོད།རྒྱུན་དུ་ཆང་ནི་རྒྱུ་གཙང་སྤུས་གཙང་དཀར་མོ་ནས་ལས་བྱས་པ་ཤས་ཆེ་ཞིང་།གྲོ་ཆང་གིས་མཁལ་མ་སོགས་ལ་གནོད་ཕྱིར་དེ་ཡིས་ཆང་རྒྱུ་བྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་ཉུང་།དེ་མིན་བྲ་ཡི་ཐོན་འབབ་ཤིན་ཏུ་དམའ་བས་ཆང་རྒྱུ་བྱེད་པའང་ལྷག་པར་ཉུང་བ་དང་།རྒྱུ་བྲ་ཡིས་བྱས་ན་ལུས་ཟུངས་ལ་སྨན་པའི་ཡོན་ཏན་ལྡན་གཤིས་དེས་རྒྱུ་བྱེད་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞེན།རྒྱུ་འབྲས་ལས་བྱས་པའི་འབྲས་ཆང་ཞེས་པ་བསྙལ་སྲོལ་མཆིས་རུང་འབྲས་ཆང་བཏུང་མཁན་མི་མང་བར་སྣང་།དེར་བརྟེན་བོད་ཀྱི་ཡུལ་ནས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་པའི་དཀར་མོ་ནས་ནི་ཆང་རྒྱུ་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་དང་།མདོར་ན་ཆང་རྒྱུ་ནས་དང་།རྫས་སྦྱོར་ཕབས།རླན་གཤེར་དྭངས་གཙང་གི་འདེབས་ཆུ་བཅས་ཚོགས་པ་ལས་ཆང་གྲུབ་པའོ།།...

བོད་ཇ་ཞེས་པ་བོད་ཡུལ་ནས་དར་བའི་ཇ་དང་། བོད་ཡུལ་དུ་བཀོལ་སྤྱོད་མང་བའི་ཇ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་ལ། འོ་སེ་དང་། སུར་དཀར་སོགས་ཤིང་གི་ལོ་མའི་རིགས་དང་།ཨོ་རྒྱན་གཏེར་ཇ། གུར་གུམ།སྤང་རྒྱན་མེ་ཏོག་སོགས་རྩྭ་ལྡུམ་སྔོ་རིགས་ཀྱི་ཇའང་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད།མདོར་བསྡུས་ན་ཤིང་རིགས་ཀྱི་ཇ་དང་། མེ་ཏོག་གི་ཇ། འབྲུ་ཡི་རིགས་ཀྱི་ཇ་ཞེས་ཇ་རིགས་མི་འདྲ་བ་གསུམ་དུ་དབྱེ་ན་ཆོག་ཚོད་འདུག དེ་མིན་ཁུར་མོང་གི་རྩ་བ་སོགས་ཀྱང་ཆུར་སྦངས་ནས་འཐུང་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་།ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱི་བོད་ཇ་ཞེས་པ་དེ་ནི་རྒྱ་སྐད་ཀྱི大茶དང་། 藏茶ཞེས་པ་ཇ་ཤིང་གི་ལོ་མ་དེ་ལ་ཟེར་གྱིན་ཡོད་པ་རེད། ཇ་དེའི་རིགས་ནི་སྔོན་མར་གཡག་རྔ་ནས་བོད་ཡུལ་གྱི་ས་ཆ་སོ་སོར་ནང་འདྲེན་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་སྟབས། ཇ་རྟའི་ཚོང་ལམ་དང་། ཇ་རྟའི་གནའ་ལམ་ཞེས་པའི་ལམ་ཐིག་དེ་ནི་དུས་དེ་ནས་བཟུང་མིང་བཏགས་པ་ཞིག་རེད་འདུག ཡུན་ནན་ཏཱ་ལིའི(大理)སྤོ་ཇ(普洱茶)དང་། གཡག་རྔའི་བོད་ཇ藏茶ཞེས་པ་དེ་ནི་སྐབས་དེ་དུས་ཕྱི་འདྲེན་བྱེད་པའི་ཇ་རིགས་གལ་ཆེན་གཉིས་ཡིན་ལ། ཏཱ་ལི་ནས་འབར་མ་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་གར་ཕྱོགས་སུ་ཕྱིར་ཚོང་བྱེད་པའི་ལམ་ཕྱོགས་ཤིག་དང་། འཇང་ཡུལ་དང་།ཡུན་ནན་བདེ་ཆེན་བརྒྱུད་ནས་ལྷ་སར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཕྱོགས་གཡས་གཡོན་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་ནི། ད་ལྟ་ཡུན་ནན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་ལམ་ཐིག་གཙོ་བོ་གཉིས་དེ་རེད་འདུག...

མདོ་དབུས་མཐོ་སྒང་གི་ཡུལ་དུ་ང་ཚོ་བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་གནས་གཞི་བྱས་པ་ནས་གནའ་བོའི་རོང་འབྲོག་གི་ངལ་རྩོལ་ལས་རིགས་གཉེར་རིམ་ཁྲོད།མེས་པོ་གོང་མ་ཚོས་འཚོ་བའི་ཐོན་སྐྱེད་བྱ་གཞག་ལ་དམིགས་པའི་ཉམས་མྱོང་འོགརང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་ཡར་ནམ་མཁའི་ཉི་ཟླ་སྐར་གསུམ་འཆར་ནུབ་རྒྱུ་བགྲོད་དང་།འཇའ་སྤྲིན་རླུང་བུ་སོགས་ཀྱི་འབྱུང་འགྱུར།མར་དོག་མོ་ས་གཞིའི་ཆུ་རྒྱུན་སྐྱེ་དངོས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་དང་།སེམས་ལྡན་སྲོག་ཆགས་སོགས་ཀྱི་བྱེད་སྤྱོད་བཅས་ལ་བརྟག་ཅིང་དཔྱད་དེ།ལོ་ཟླའི་ལེགས་ཉེས་དང་ཁ་ཆར་བུ་ཡུག་སད་སེར་སོགས་འབྱུང་བཞིའི་གནོད་པ་ཅི་ཡོང་སྔོན་དཔག་ཚོད་འཛིན་དང་།ཐན་སྐྱོན་མུ་གེ་ནད་རིམས་སོགས་ཀྱི་འཇིགས་ཉེན་ཇི་འདྲ་འབྱུང་མིན་བཅས་ལ་བརྟག་དཔྱད་ཡུན་རིང་བྱས་པ་ལས་མྱོང་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོན་པའི་ཞལ་གདམས་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལངས་པའི་ཚོད་དུ་ཡོད།...

བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་དུས་ཚོད་བརྟག་ཐབས་བཞུགས་སོ།...

སྤྱིར་གནའ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་དག་ལས་ཁ་བཏགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་བྱུང་བ་ཁོངས་དག་ཅིག་ཧ་ཅང་རྙེད་དཀའ།རེད་དེ་བོད་ཀྱི་ཡུལ་སྲོལ་དང་རྒན་རབས་ཀྱི་ངག་རྒྱུན་དག་ལོ་རྒྱུས་དང་བསྡུར་ཏེ་དཔྱད་ན།ཁ་བཏགས་ནི་གནའ་བོའི་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་དར་བའི་དམུ་ཐག་ཅེས་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པར་སྣང་།དམུ་ཐག་ཅེས་པ་ནི་གནའ་བོའི་ཐ་སྙད་ཅིག་སྟེ་གནམ་སའི་བར་གྱི་ཐག་པ་སྟེ་ཐག་པ་དཀར་པོའི་སྐས་ཐེམ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན།དེ་ནི་བོད་རྒྱལ་ཐོག་མ་བཙན་པོ་གཉའ་ཁྲི་ནི་དམུ་ཐག་ཅེས་པ་དེ་བརྒྱུད་ནས་ལྷ་ཡུལ་ནས་མི་ཡུལ་ལ་བབས་པར་ངོས་འཛིན་གནང་བ་མ་ཟད་གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་ཡང་འདས་ཁར་དམུ་ཐག་ལ་འཇུས་ནས་དུས་དེ་ནས་བཟུང་མི་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོའི་སེམས་ནང་དུ་དམུ་ཐག་ཅེས་པའི་ཡ་མཚན་པའི་ཐག་སྐས་དེ་ལ་འཇུས་ནས་ལྷ་ཡུལ་ལ་འགྲོ་ཐུབ་ན་སྙམ་པའི་རེ་བ་དེ་འཚོ་བའི་གླེང་བྱ་དང་ཕུགས་འདུན་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར།...

གཅན་ཚའི་ཡུལ་དུ་གནའ་སྔ་མོ་ནས་གོ་རེ་སྲེག་པའི་ལག་རྩལ་དར་ཡོད་ལ།དེ་ནི་ལོ་གསར་དུས་ཆེན་དང་།རྟགས་དང་རྟེན་འབྲེལ།སྐྱིད་སྡུག་དལ་བྲལ་གང་གི་སྐབས་སུའང་མེད་དུ་མི་རུང་ལ།ལྷག་པར་དུ་སྣང་རའི་གོར་མོ་ཆེ་ནི་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་མི་ཆོས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་གལ་ཆེན་དག་གི་འབུལ་དངོས་རྩ་ཆེན་ཞིག་ཡིན།...

མདའ་བཞི་ནི་མཚོ་སྔོན་པོའི་འགྲམ་རྒྱུད་དུ་གནས་པའི་གནའ་བོའི་བོད་རིགས་ཀྱི་ཚོ་ཁག་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་།ད་སྐབས་ཡུལ་འདིར་འཚོ་ཞིང་གཞིས་ཆགས་པའི་བོད་མི་རྣམས་ལ་མདའ་བཞི་ཚོ་བ་ཞེས་འབོད་ཀྱིན་ཡོད།མདའ་བཞིའི་བོད་རིགས་རྣམས་མི་རབས་མང་པོའི་རིང་ལ་མཚོ་སྔོན་པོའི་བྱང་རྒྱུད་དུ་གནས་ཆགས་ཤིང་།སྔར་སྲོལ་གྱི་གོམས་གཤིས་དང་ཆ་ལུགས་མ་དོར་བར་དུས་ད་ལྟའི་བར་དུ་གནས་ཡོད།...

བོད་ཁམས་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱིའི་ཆ་ནས་བཤད་ན་ཆོས་ལུགས་རིག་གནས་དང་།ཐོན་སྐྱེད་ལས་རིགས་སོགས་ལ་མི་འདྲ་ས་ཆེར་མེད་ཀྱང་།ཡུལ་གྲུ་སོ་སོའི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་དང་།སྤྱི་ཚོགས་ཁོར་ཡུགའཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན།ཁྱིམ་མཚེས་མི་རིགས་ལ་འབྲེལ་འདྲིས་མང་ཉུང་སོགས་ཀྱི་དབང་གིས།གཉེན་ཡ་གདམ་གསེས་དང་།འཛེམ་འཛིས་སོགས་མི་འདྲ་ལ།དེར་མཐུན་གྱི་རིག་གནས་ཀྱང་མི་འདྲ་བ་ཅུང་ཙམ་ཡོད་པར་བརྟེན།གཉེན་གྱི་སྒྲིག་སྟངས་ལའང་དབུས་གཙང་གི་ས་ཁུལ་མང་ཤོས་སུ།བརྗེ་ལེན་གྱི་གཉེན་སྒྲིག་དང་།མངལ་གནས་ཀྱི་གཉེན་སྒྲིགགཡོག་བསུའི་གཉེན་སྒྲིགརྩལ་འགྲན་གྱི་གཉེན་སྒྲིགརིག་འགྲན་གྱི་གཉེན་སྒྲིགརང་དབང་གི་གཉེན་སྒྲིགཁྱོ་གཅིག་ཤུག་མང་གི་གཉེན་སྒྲིགཤུག་གཅིག་ཁྱོ་མང་གི་གཉེན་སྒྲིག་སོགས་ཡོད་ལ།ཆོ་གའི་གཙོ་བོ་ལ་ཐོག་མའི་ལོ་རེས་སྤར་ཁར་བརྟག་པ་དང་།དེ་ནས་གཉེན་སློང་བ།གཉེན་རྟགས་རྒྱག་པ།གྲོས་ཤ་གྲོས་ཆང་།བཀྲ་ཤིས་འཇོག་པ་སོགས་རང་རང་ས་ཁུལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་མཚོན་པའི་ཆོ་ག་ལ་གཉེན་གྱི་ཁུགས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང་།གཉེན་གྱི་སྲིད་པ་སྒོ་བརྒྱད་སོགས་མང་དུ་ཡོད་ཀྱང་།རིག་གནས་ཀྱི་ནང་སྙིང་ནི་བོད་ཁམས་ཡོངས་ཕལ་ཆེར་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཁེལ་ཡོད།དེ་ནི་དམངས་སྲོལ་གྱི་གཅིག་འབྲེལ་རང་བཞིན་དང་།ས་ཁུལ་རང་བཞིན་ཟེར་བའི་རྩ་བའི་གཞུང་ལུགས་དང་ཡང་རང་འགྲིག་ཏུ་ཆགས་འདུག་པར་མ་ཟད།དངོས་ཡོད་རང་བཞིན་དང་རང་ཚུགས་རང་བཞིན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིག་པའི་རྩ་བའི་ཤེས་བྱའི་གཞུང་དང་ཡང་དབྱེར་མེད་དུ་གྲུབ་འདུག་པ་ཞིག་རེད།...

ཕྱག་ཕྲེང་རྫོང་ནི་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་ནུབ་རྒྱུད་མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཤར་ལྷོའི་མཚམས་དང་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་ལྷོ་ནུབ་ཏུ་གནས་ཤིང་།ཤར་དུ་འདབ་པ་རྫོང་དང་བྱང་དུ་ལི་ཐང་རྫོང་།ནུབ་ཏུ་འབའ་ཐང་དང་སྡེ་རོང་རྫོང་དང་འབྲེལ་ཞིང་།ལྷོ་རུ་ཡུན་ནན་ཞིང་ཆེན་སེམས་ཀྱི་ཉི་ཟླ་རྫོང་དང་འབྲེལ་ཡོད།...

ལུགས་སྲོལ་ལྟར་ན།ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལའི་ཕོ་བྲང་དཀར་པོ་དང་།ཕོ་བྲང་དམར་པོ།ཕོ་བྲང་སེར་པོ་བཅས་རིམ་པ་བཞིན་སྐུ་དཀར་གསོལ་བ་དང་།དེ་རྗེས་སྒོ་དང་རབ་གསལ་གྱི་མཐའ་འཁོར་དུ་སྐུ་དཀར་གསོལ་གྱི་ཡོད།ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་ལྟར་ན།ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལར་སྐུ་དཀར་གསོལ་བར་གཟའ་འཁོར་གཅིག་ཙམ་འགོར་གྱི་ཡོད།...