2021ལོའི་ཟླ1པའི་ཚེས18ཉིན།ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་གྱི་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སློབ་གླིང་དང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་རིག་དངོས་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་ཁང་གཉིས་ལས་གྲུབ་པའི་མཉམ་འབྲེལ་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་རུ་ཁག་གིས་མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གུང་ཧོ་རྫོང་སྤྲེ་ནག་ཞང་གི་ཐེབ་རྒྱའི་རྒྱལ་མཁར(吐谷浑伏俟城)ལ་གསོར་འབིགས་རྩད་ཞིབ(钻探调查)བྱས་པའི་སྙན་ཞུ་བསྒྲགས་པ་རེད།ཆེད་མཁས་པས་བཤད་ན།ཐེངས་འདིའི་རྩད་ཞིབ་ཏུ་རྫ་ལེབ་དང་རྫ་ཆས་ཀྱི་དུམ་བུ་མང་པོ་རྙེད་ནས་གྲུབ་འབྲས་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་དང་།འདི་ནི་ཐེབ་རྒྱའི་རྒྱལ་མཁར་ནས་ལོ་མང་རིང་ལ་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་ཐོད་རྒལ་རང་བཞིན་གྱི་གསར་རྙེད་ཆེན་པོ་ཞིག་ཀྱང་རེད།...

རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རིམ་པ་དང་པོའི་བཤམས་སྟོན་ཁང་སྟེ་མཚོ་སྔོན་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་རྟེན་མཛོད་གླིང་།...

1923ལོ་ནས་བཟུང་།མཚོ་སྔོན་ནས་སྔ་གཞུག་ཏུ་གནའ་བོའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་རིག་གནས་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བའི་སྐབས་ཀྱི་ཚོན་ལྡན་རྫ་ཆས་མང་དུ་རྙེད་པ་དང་།གནའ་ཤུལ་འདི་དག་གི་ཁྲོད་ནས་ལྕང་ཁུག་(柳湾)ཅེས་པའི་ས་ཆ་འདི་ལ“ཚོན་ལྡན་རྫ་ཆས་ཀྱི་ཕ་ས”ཞེས་པའི་མིང་ཐོགས་ཡོད།...

ཡུལ་ཤུལ་དུ་སྐར་རྡོ་ལྷུང་བའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་རྗེས་ཀྱི་ཉིན་གཉིས་པར།ཨ་རིའི་འཇིག་རྟེན་འཕུར་སྐྱོད་ཅུའུ་(NASA)ཡི་སའི་གོ་ལར་ཉེ་བའི་གནམ་རིག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་སྐར་རྡོ་འདི་དང་འབྲེལ་བའི་རྟོག་ཞིབ་གཞི་གྲངས་ཡོངས་བསྒྲགས་བྱས་པ་རེད།སྐར་རྡོ་འདི་སའི་གོ་ལའི་རླུང་ཁམས་ཆེན་མོ་ལ་རྡེབ་དུས་ཀྱི་མྱུར་ཚད་ནི་སྐར་ཆ་རེ་ལ་སྤྱི་ལེ་13.5ཙམ་ཡིན་པ་དང་ཁ་ཕྱོགས་ནི་བྱང་ནས་ལྷོ་ལ་གཏད་ཡོད་ནའང་།སའི་གོ་ལ་དང་སྣོལ་ཟུར་ཏུའུ་5ལས་མེད་པ་རེད།སྐར་རྡོ་འདི་རླུང་ཁམས་ཆེན་མོའི་ནང་ལ་ཐོན་རྗེས།སའི་གོ་ལའི་འཐེན་ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་མྱུར་ཚད་ཇེ་དལ་དུ་གྱུར་ནས་མར་ལྷུང་བའི་ཚུལ་དུ་གྱུར་པ་རེད།...

རིག་གནས་དང་ཡུལ་སྐོར་པུའུ་ཡིས《རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་གཟུགས་འདས་ཤུལ་བཞག་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་གྱི་དཔེར་མཚོན་ལས་གཞིའི་འོས་སྦྱོར་མིང་ཐོ་སྐོར་ཐེངས་ལྔ་པའི་བཀོད་ཁྱབ》སྤེལ་ཞིང་།དེའི་ཁྲོད།རང་ཞིང་གི་ལས་གཞི15རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་གཟུགས་འདས་ཤུལ་བཞག་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་གྱི་དཔེར་མཚོན་ལས་གཞིའི་མིང་ཐོ་སྐོར་ཐེངས་ལྔ་པའི་ནང་ཚུད་པ་རེད།...

ཟླ12པའི་ཚེས23ཉིན།དྲ་གྲོགས་ཤིག་གིས་མཚོ་སྔོན་ཡུལ་ཤུལ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་ནང་ཆེན་རྫོང་ཁོངས་སུ་སྐར་རྡོ་ལྷུང་བ་དང་འདྲ་བའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་འདུག་ཅེས་བསྒྲགས་པ་རེད།...

མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་ནུབ་སོག་རིགས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གཏེར་ལམ་རྫོང་གི་ཆུ་ཁོལ2018ཤེའུ་བང་སོ་དང་པོ་ལ་བརྐུས་ཤོར་ནས་ལོ་ངོ2འགོར་བའི་རྗེས་ལ།མཉམ་འབྲེལ་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་རུ་ཁག་གིས་བང་སོ་འདི་ནས་གསེར་དངུལ་གྱི་ཡོ་བྱད་དང་གཡང་ཊིའི་ཡོ་བྱད།ཤེལ་གྱི་ཡོ་བྱད།འཚེམ་དྲུབ་དངོས་པོ་སོགས་ཀྱི་སྤུས་ལེགས་གནའ་རྫས་ཆིག་སྟོང་ལྷག་གསར་རྙེད་བྱུང་བ་རེད།...

ཉེ་ཆར།ལུང་མོན་བྲག་ཕུག་ནས་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་པས་ཐང་རྒྱལ་རབས་སྐབས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་གྱི་རྨང་གནས་གསར་རྙེད་བྱུང་བ་དེ་རྒྱ་གར་གྱི་བླ་མ་སྐྱེས་ཆེན་ཞིག་གི་སྐུ་གདུང་མཆོད་རྟེན་ཡིན་པ་ཐོག་མར་ཚོད་དཔག་བྱས།...

ཉེ་སྔོན་འཇོལ་རྫོང་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་ཅུས་རིག་དངོས་དོ་དམ་སུའོ་ཡིས་ཨ་གདོང་གྲོང་ཚོ་ནས་རྡོའི་པུར་སྒམ་རྙེད་པ་རེད། ...