རྒན་གྱའི་མཁར་ནང་གི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས།

རྒན་གྱའི་མཁར་ནང་གི་བཀོད་པ།

　　རྒན་གྱའི་མཁར་ནང་ནི། དེང་གི་ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་བསང་ཆུ་རྫོང་ནས་བྱང་ངོས་སུ་སྤྱི་ལེ35ཡི་མཚམས་སུ་ཡོད། བྱང་ངོས་རེབ་གོང་དང་ཉེ་ཞིང་། ལྷོ་ངོས་བླ་བྲང་དང་ཉེ་བ་ཡིན།ལོ་རྒྱུས་རྣམས་སུ་གསལ་བ་ལྟར་ན།མཁར་ཤུལ་འདི་ནི་སྔོན་དུས་མི་ཉག་རྒྱལ་རྒོད་ཀྱིས་མདོ་སྨད་ཀྱི་ས་ཁུལ་མང་པོར་མཁར་རྫོང་ཁ་ཤས་བཏབས་པའི་ནང་གི་གཅིག་ཡིན་པར་གསལ་ཡོད་ལ།གནས་འདི་ནི་གནའ་སྔ་མོར་མདོ་སྨད་ལྷོ་བྱང་བར་གྱི་འགྲིམ་འགྲུལ་ས་ཚིགས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན། བོད་དང་མི་ཉག   རྒྱ་ནག་བཅས་ཀྱི་དམག་དོན་ཐད་འབྲེལ་བ་གལ་ཆེན་ཡོད་པའི་ས་གནས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན་པར་བཤད་ཡོད། བོད་སྐད་དུ་རྒན་རྒྱའི་མཁར་ནང་ཞེས་འབོད་ཅིང་། རྒྱ་སྐད་དུ(八角城)ཟུར་བརྒྱད་མཁར་ཞེས་འབོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ནི། མཁར་ཤུལ་འདིའི་མཁར་གྱང་གི་རྩིག་སྣེ་ཕྱོགས་མཐར་བརྐྱངས་རིམ་དེ་རྒྱ་གྲམ་གྱི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པར་ཟུར་སྣེ་བརྒྱད་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་བཏགས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བཤད།   དོན་དངོས་སུ་མཁར་འདིའི་དབྱིབས་ནི་བོད་ལུགས་ཀྱི་གཡུང་དྲུང་རི་མོའི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས།  དེང་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་ཚོས་གཡུང་དྲུང་མཁར་ཞེས་ཀྱང་འབོད་ཀྱིན་ཡོད། 
　　དེང་སྐབས་མཁར་འདིའི་རྩིག་གྱང་གི་ཕྱི་ལྗོངས་རྣམ་པ་ལྷག་ཡོད་པ་འདིའི་ནང་།   གྲོང་སྡེའི་རྣམ་པ་ཞིག་གཞིས་ཆགས་ནས་ཡོད་པ་ནི།     ལོ་ཉིས་བརྒྱའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་ལོ200 ཡི་གོང་ལ་འདིར་གཞིས་ཆགས་པའི་བོད་རིགས་དང་། ལོ100ཡི་གོང་ལ་ཉིང་ཞ་ནས་འདིར་ཡོང་བའི་རྒྱ་རིགས་བཅས་དེང་སྐབས་ཁྱིམ་ཚང70ཡོད་པར་ཁྱོན་བསྡོམས་མི་གྲངས500ཡས་མས་ཤིག་འདུག   ལོ་རྒྱུས་རྣམས་སུ་གསལ་བ་ལྟར་ན། མི་ཉག་ནི་བོད་ཀྱི་རུས་ཆེན་བཞིའི་ནང་གི་ལྡོང་གི་རིགས་སུ་གཏོགས་པར་བཤད་ཡོད།   མི་ཉག་རྒྱལ་རབས་ཟེར་བ་ནི་།    ཕྱི་ལོ1039ལོར་ལྡོང་རིགས་ཚོ་སྐོར་ཁག་ཅིག་དེང་སང་ཉིན་ཞཱ་ཟེར་བའི་ས་ཆར་གཞིས་ཆགས་ནས་ཞིས་ཞཱ་ཟེར་པའི་རྒྱལ་སྲིད་བཙུགས་པ་ནས་བྱུང་བ་ཡིན། དེའི་ཆབ་འབངས་ནི། བོད་དང་། རྒྱ་རིགས། ཧོར་སོག་གི་རིགས་བཅས་འདུས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཞིག་ཡིན་འདུག ཡིན་ནའང་།   ཆོས་འབྱུང་མཁསད་པའི་དགའ་སྟོན་ནང་། སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་བཙུན་མོ་རུ་ཡོངས་བཟའ་རྒྱལ་མོ་བཙུན་དེ་མི་ཉག་རྒྱལ་པོའི་བུ་མོ་ཡིན་པར་གསལ་བའི་མི་ཉག་གི་རྒྱལ་པོ་ནི་བཙན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་རྒྱལ་ཕྲན་ཞིག་ཡིན་པ་ལས། ཕྱིས་ཀྱི་མི་ཉག་རྒྱལ་རབས་དེ་མིན།  ཕྱིས་ཀྱི་མི་ཉག་རྒྱལ་རབས་ནི་སྤྱི་ལོ1038ནས1227ལོའི་བར་བྱུང་བའི་རྒྱལ་རབས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། སྔ་མ་ནི་སྤྱི་ལོ617ནས650ལོའི་བར་དུ་བྱུང་བ་རེད། དེང་སང་གི་ཉིན་ཞཱ་རྒྱལ་སར་བྱས་པའི་མི་ཉག་རྒྱལ་རབས་འདི་ནི།   དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་ནས་བཅུ་གསུམ་1038ནས1227ལོའི་བར་བྱུང་བའི་མི་ཉག་རྒྱལ་རབས་དྲུག་པ་མི་ཉག་རྒྱལ་རྒོད་དུ་གྲགས་པའི་རིང་སྤྱི་ལོ1227ལོར་ཧོར་ཇིང་གིར་གྱིས་རྒྱལ་སྲིད་འཕྲོགས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་རྩ་ཐོར་དུ་ཕྱིན། ཧོར་གྱིས་མི་ཉག་བླངས་པའི་དགའ་སྟོན་གྱི་ཟླ་བ་ལ་ཧོར་ཟླར་གྲགས་པ་འདི་བྱུང་ཞིང༌།   ད་ལྟའང་མདོ་སྨད་ཁུལ་དང་ཁམས་ཁུལ་མང་བོ་ཞིག་ན་ལི་ཐོ་རྩི་ལུགས་ཀྱང་འདི་དང་བསྟུན་ནས་ལོ་སར་གྱི་ཟླ་ཚེས་དབུས་གཙང་དུ་དར་བའི་རྩིས་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པ་བྱུང་ཡོད། གང་ལྟར།   མི་ཉག་རྒྱལ་རྒོད་ཀྱི་རིང་ལ་མདོ་སྨད་ལྷོ་བྱང་གི་ཡུལ་དུ་བཙན་འཛུལ་དང་འཁྲུག་སློང་མང་བོ་བྱས་པའི་ངག་རྒྱུན་མང་ཞིང་། རྒན་གྱ།    བསང་ཁོག་སོགས་བླ་བྲང་ཉེ་འཁོར་གྱི་རི་ལུང་དག་ན་མི་ཉག་རྒྱལ་རྒོད་སྐབས་ཀྱི་ཞིང་ས་ཡིན་པར་གྲགས་པའི་རྗེས་ཤུལ་མང་།   དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་རྒན་རྒྱའི་མཁར་ནང་དང་།  གཞན་ཡང་།   ཧོར་གཙང་དུང་རིའི་མདུན་ངོས་སུ་མཁར་ཤུལ་ཆེན་པོ་གཉིས་ཡོད་པ་དང་།   རྒན་གྱའི་སུ་རུག་གི་རྒྱབ་ངོས་དང༌།  རུ་ངན་གྱི་ཉེ་འགྲམ། བསང་ཁོག་བཅས་སུའང་མཁར་ཤུལ་ཡོད་པ་འདི་དག་མི་ཉག་རྒྱལ་རྒོད་ཀྱི་མཁར་ཤུལ་ཡིན་པར་གྲགས།  མཁར་འདི་དག་ནི་སྤྱི་ལོ་1038ནས1227ལོའི་བར་གྱི་མི་ཉག་རྒྱལ་རབས་སྐབས་བྱུང་ཞིང་། དེ་ཡང་རྒྱལ་རབས་དྲུག་པ་མི་ཉག་རྒྱལ་རྒོད་སྐབས་བྱུང་བར་དཔག་ན། སྤྱི་ལོ1127ནས1227བར་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པར་ཚོད་དཔག་བྱས་ཆོག