སྙན་ངག་གི་གནད་དོན་འགའ་བཤད་པ།

        སྙན་ངག་གི་དུས་རབས་འདིར་སློབ་ཆེན་ནས་སློབ་ཆུང་བར་དང་རྒན་པ་ནས་བྱིས་པའི་བར་ལ་སྙན་ངག་འབྲི་བའི་རྦ་རླབས་ཤིག་འཕྱོ་བ་དང་འབྲེལ་སྙན་ངག་གསར་རྩོམ་དང་དར་སྤེལ་གྱི་བྱ་བར་དགའ་འོས་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་ཐོབ་དང་འཐོབ་བཞིན་ཡོད་ཅིང༌། གཞན་ལ་ངོམ་ཆོག་པའི་སྙན་ངག་འབྲི་མཁན་རེ་གཉིས་བྱུང་བ་འདི་ལ་ང་ཚོ་སྤོབས་པ་སྐྱེ་འོས། དེར་མ་ཟད་སྙན་ངག་གི་འཕེལ་རིམ་དང་མཚོན་ཐབས་སོགས་ལ་ཞིབ་འཇུག་དང་གཞན་གྱི་རྩོམ་སྟངས་སྤྱོད་མཁན་ཡང་མོད་པས་སྙན་ངག་གི་ལམ་ཁར་འཚང་ཁ་ཤིག་ཤིག་དང་རྩོད་གླེང་འུར་འུར་བྱེད་བཞིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཚང་མས་རང་ལུགས་མཁྲེགས་འཛིན་མི་བྱེད་པར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་འདི་འཕེལ་རིམ་གསར་བ་ཞིག་ཏུ་སླེབས་པར་བརྩོན་པ་ནི་སྙུག་ཐོགས་ཀུན་གྱི་སྤྱི་དོན་ཡིན་པས་བདག་གིས་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱི་མྱོང་བ་དང་ངོས་འཛིན་གཞིར་བཞག་ནས། སྙན་ངག་གི་གནད་དོན་འགའི་ཐད་ལ་གཏམ་གླེང་ཅུང་དབུལ་འདོད་པ་ཡིན།
གཅིག སྙན་ངག་གི་འཕེལ་རིམ།
        སྙན་ངག་འཕེལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་སྤྱི་བསྡོམས་བྱས་ཏེ་མ་འོངས་པའི་ཁ་ཕྱོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་སྙན་ངག་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སླད་དུ་ཡིན། འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་བྱུང་ནས་རིམ་བཞིན་སྙན་ངག་དར་ན་ཡང་སྙན་ངག་གི་འཕེལ་རིམ་གྱི་རྣམ་གཞག་ནི་འཛམ་གླིང་གི་མི་རིགས་གང་ལ་མཚོན་ནའང་ཅུང་དར་འཕྱི་བར་བཤད། བོད་ལ་མཚོན་ན་བཀས་བཅད་གསུམ་དང་རིག་གནས་སྔ་དར་དང༌། བར་དར། ཕྱི་དར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དེ་རྩོམ་རིག་འཕེལ་རིམ་དབྱེ་སྟངས་ཤིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ཆོག་པས་འདིའི་སྟེང་ནས་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གམ་སྙན་ངག་གི་འཕེལ་རིམ་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པ་རེད་སྙམ།
        དེ་ཡང་འགའ་རེས་དབྱིན་ཇིའི་དབྱེ་ལེ་ཧྲ་པེ་དུས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དང༌། ཊམ་མུའུ་ཁྲི་ལོ་དང་བོའི་དུས་ཀྱི་རྩོམ་རིག ཝེ་ཏོ་ལི་ཡའི་དུས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཅེས་སྲིད་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་ལས་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་འཇོག་པ་འདིར་མིག་དཔེ་བྱས་ཏེ་བཙན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དང་ཐོར་བུའི་སྐབས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ས་སྐྱའི་སྐབས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཅེས་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་དང་བསྟུན་འདུག་ལ། ལ་ལས་རྒྱ་ནག་གི“གནའ་རབས་རྩོམ་རིག”“ཉེ་རབས་རྩོམ་རིག”“དེང་རབས་རྩོམ་རིག”ཅེས་པའི་འཇོག་སྲོལ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་ན་ཡང༌། དེ་དག་གི་དབྱེ་མཚམས་ཀྱི་ཐད་ལ་རྟ་མོག་མོག་གི་སྤུ་ལྟར་བཞེད་པ་མི་མཐུན་པ་གང་མང་བྱུང་ཡོད། འོན་ཀྱང་རྒྱལ་རབས་དང་ཆབ་སྲིད་ལ་འཕོ་འགྱུར་བྱུང་ཡང་རྩོམ་རིག་ལ་འཕོ་འགྱུར་འབྱུང་བའི་ངེས་པ་མེད་ལ་གནའ་རབས་དང་དེང་རབས་ཞེས་པའི་དབྱེ་སྟངས་འདི་ཡང་བོད་ལ་མཚོན་ན་ཆེས་ཆེ་བའི་ཀླན་ཀ་ཞིག་གི་སྒོ་མོ་ཡིན་ཞིང་མི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱང་ཅི་ཡང་མེད་ཕྱིར་གཉིས་ཀ་འཐད་པ་མིན་ནོ། །
        དེས་ན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་ནི་རྩོམ་གཤིས་དང་ལོ་རྒྱུས་གཉིས་ཟུང་དུ་སྦྲེལ་ནས་འཇོག་འོས་ཤིང་འཚམ་པར་འདོད། དེ་ལས་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རིམ་ལ་བལྟས་ན་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་ནི་ཐད་ཀར་བསྟན་པའི་འཕེལ་རིམ་དང་འབྲེལ་ཡོད། དེ་ཡང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་ལས་བསྟན་པ་ལྟར་དུས་རབས་རིམ་བྱུང་ནང་དུ་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་དར་སྤེལ་དང་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་མཁན་བོད་ཀྱི་ཤེས་རིག་གི་འབྱུང་ཁུངས་ཞེས་གྲགས་པའི་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་བཙུན་པ་དང་ཆོས་ལུགས་པ་དག་ཡིན་པས་རིག་གནས་ཀྱི་དར་རྒུད་ཀྱང་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེའི་ཕྱིར་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་ཡང་བསྟན་པའི་འཕེལ་རིམ་ལས་གླེང་དགོས་པ་བཤོལ་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་རེད། ཚང་མས་ཤེས་གསལ་བཞིན་སྙན་ངག་དར་རྒྱས་ཆེ་མིན་གྱི་གནད་དེ་རིག་གནས་དང་འབྲེལ་ཡོད་པ་སྨོས་མ་དགོས།  འོན་ཀྱང་བསྟན་པའི་འཕེལ་རིམ་ལ་བསྐྱར་དུ་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པ་རེད་དེ། སྔོན་བྱོན་མཁས་པས་སྔ་དར་ཕྱི་དར་ཞེས་བསྟན་པའི་འཕེལ་རིམ་བཞག་པ་དེ་སྤྱིར་དགེ་མཚན་ཆེ་ཞིང་སྐབས་དེར་བསྟུན་ན་གནད་དུ་ཁེལ་བའི་བསྡོམས་ཚིག་ཅིག་ཡིན་ནའང༌། ད་ལྟའི་དུས་འདིར་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ཕྱིར་དྲན་ཞིག་བྱས་ན“ཕྱི་དར”ཞེས་པ“བར་དར”དུ་བསྒྱུར་ནས་རིག་གསར་རྗེས་ཀྱི་ཏང་གི་སྐབས་བཅུ་གཅིག་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་གསུམ་པ་ནས་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་དབུ་ཚུགས་པར་འཇོག་འོས། འདི་ལྟར་ན་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་རྨང་གཞི་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པར་མ་ཟད། རྩོམ་སྟངས་དང་རྩོམ་གཤིས། བརྗོད་བྱའི་ཁྱབ་ཁོངས་སོགས་ནས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་འགྱུར་ལྡོག་གམ་འཕེལ་རིམ་ཕལ་ཆེར་གནད་དེར་འབབ་པས་དགེ་མཚན་ཆེ་སྙམ།
        དེས་ན་སྙན་ངག་སྔ་དར་ནི་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་ནས་བཟུང་བོད་ལ་ཡིག་ཐོག་གི་སྙན་ངག་བྱུང་བ་ནས་གླང་དར་གྱིས་བསྟན་པ་བསྣུབས་པའི་བར་ཡིན། འོན་ཀྱང་སྙན་ངག་དམངས་ཁྲོད་ནས་དར་ཏེ་སྙུག་ཐོགས་པར་དབང་བའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ལས་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་བྱུང་བ་ནས་སྲོང་བཙན་བར་དུ་ངག་ཐོག་གི་སྙན་ངག་དར་ཡོད་ནའང་འདིར་ཡིག་ཐོག་གི་སྙན་ངག་གཙོ་བོར་བཞག་སྟེ་གླེང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་སྲོང་བཙན་གྱི་བསྟོད་པ་ དང་རྡོ་རིང་ཡི་གེ ཀ་འཁོལ་མ། མ་ཎི་བཀའ་འབུམ། བཀའ་ཐང་སྡེ་ལྔ། པད་མ་བཀའ་ཐང༌། བཻ་རོའི་འདྲ་འབག་ཆེན་མོ། མཚོ་རྒྱལ་རྣམ་ཐར། ཏུན་ཧོང་གཏེར་ཡིག་སོགས་ལས་བྱུང་བའི་སྙན་ངག་དེ་དག་ལས་སྔ་དར་སྙན་ངག་ལ་གདེང་འཇོག་བྱེད་ཆོག་ཅིང༌། སྙན་ངག་བར་དར་ནི་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་ནས་རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་བར་དུ་འཇོག་དགོས་པ་རེད། འོན་ཀྱང་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་གི་འཕེལ་རིམ་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མཁན་འགའ་རེས་མེ་ལོང་མ་བོད་དུ་བསྒྱུར་བ་ནས་སྙན་ངག་གི་འཕེལ་རིམ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་དགོས་པའི་གླེང་བརྗོད་བྱས་ཡོད་ནའང་འཕེལ་རིམ་གྱི་སྟེང་ནས་བལྟས་ན་དེ་ནི་བར་དར་གྱི་དཀྱོགས་མཚམས་ཤིག་ལས་མ་འདས་ཤིང་རྣམ་པའི་སྟེང་ནས་མེ་ལོང་མ་བསྒྱུར་པ་ནས་རིམ་བཞིན་མེ་ལོང་མའི་ཤན་ཞུགས་པ་ལས་གློ་བུར་དུ་ཤྭ་འོད་རྒྱས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་མིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་བར་དར་ལ་གསར་རྙིང་གཉིས་ཕྱེ་བའི་དུས་མཚམས་སུ་བཤད་ན་ལེགས་སྙམ། ཕྱི་དར་ནི་རིག་གསར་གྱི་རྗེས་ལ་བཞག་ན་རྣམ་པ་དང་རྩོམ་སྲོལ། མཚོན་ཐབས་བཅས་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་འཕེལ་རྒྱས་གསར་བ་ཞིག་གི་སྒོ་མོ་ཕྱེ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་དགོས་པ་བྱུང་ན་ཕྱི་དར་ལའང་གསར་རྙིང་གཉིས་སུ་དབྱེ་ཆོག་གོ །
གཉིས། སྙན་ངག་གི་དགོས་པ།
        སྙན་ངག་འབྲི་མཁན་ཞིག་གམ་སྙན་ངག་གི་གཞུང་ལུགས་འཆད་སྤེལ་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་རུང༌། ཐོག་མར་སྙན་ངག་གི་དགོས་པ་ཤེས་པ་ནི་སྙན་ངག་གི་བྱ་བའི་དོན་སྙིང་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན། སྙན་ངག་འབྲི་བའི་ལས་དང་བོ་བ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་སྙན་ངག་གི་དགོས་པ་ནི་མིང་གྲགས་དང་ཁེ་ཕན་ལ་འབྲེལ་ཡོད་པར་འདོད་ཅིང་འདི་ནི་སྙན་ངག་ལ་དོ་སྣང་མེད་པའམ་རྒྱུས་ལོན་བྱས་མེད་པ་དག་གི་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་ཞིག་ཀྱང་རེད། འོན་ཀྱང་འདི་ལྟ་བུའི་བསམ་བློ་ལས་ཐོད་བརྒལ་མེད་ན་དེ་ནི་ཚད་ངེས་ཅན་ཞིག་མེན་པའི་མཚོན་རྟགས་ཡིན།
        འོ་ན། སྙན་ངག་གི་དགོས་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་གཞན་དོན་གྱི་དགོས་པ་ཡིན་ལ་གཞན་དོན་དེའང་ཐད་ཀར་ཀློག་པ་བོ་དང་འབྲེལ་ཡོད་པས་རྩོམ་པ་བོའི་རང་གི་ཚོར་འདུ་དང་ཕུགས་འདུན་སྙན་ངག་གི་བཅུད་དུ་བཟུང་ནས་ཀློག་པ་བོར་ཞབས་ཞུའམ་སྤྲོ་སྐྱིད་དང་བདེ་ཐང༌། བསམ་པའི་གོ་རྟོགས་སོགས་ལ་ཕན་ནུས་ངེས་ཅན་ཞིག་ལྡན་ཞིང་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཞི་བདེ་དང་གཞི་རྩའི་ཁེ་ཕན་ལ་ཞབས་ཞུ་དང་རམ་འདེགས་བྱེད་པ། མིའི་རིགས་དང་འགྲོ་བ་ལེགས་ལམ་དུ་འཁྲིད་པའམ་གོ་རྟོགས་སད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྤྱིའི་དགོས་པ་ཡིན་ལ། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་ན་མི་རིགས་ཤིག་གམ་དེའི་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གམ་ཡང་ན་ཁྱབ་ཁོངས་ཆུང་ངུ་ཞིག་ལ་ཕན་ནུས་ངེས་ཅན་ཞིག་འདོན་དགོས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་སྙན་ངག་མཁན་པོ་རྣམས་ལའང་མཆོག་དམན་གྱི་ལྟ་བ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོད་པ་བཞིན་གཞན་དོན་དུ་བྲིས་པའི་སྙན་ངག་ལའང་མཆོག་དམན་ཡོད་དེ་དཔལ་འབྱོར་དང༌། རིག་གནས། ཆབ་སྲིད། ཆོས་ལུགས། དམག་འཁྲུག འཆལ་སྤྱོད། བསླུ་བྲིད་སོགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བྲིས་པ་ཡོད་ལ་ཐ་ན་སྨྲེང་བ་གསོ་བ་དང་ག་ཞ་འབྱིན་པ། སྐྲག་སྣང་བསྐུར་བ་སོགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བྲིས་པའང་ཡོད་མོད་ཀྱང༌། གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ལ་ཞབས་ཞུ་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ་སྙན་ངག་བཟང་ཤོས་སུ་བརྩི་ཆོག མདོར་ན། སྙན་ངག་གི་དགོས་པ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ལ་ཞབས་ཞུ་དང་རམ་འདེགས་བསྒྲུབ་པ་དེ་ཡིན་པས་སྙན་ངག་མཁན་པོ་རང་གི་བརྩེ་དུང་དང་དགའ་སྐྱོ་ཁོ་ན་བརྗོད་པའི་སྙན་ངག་དེ་ཡང་རང་དོན་དུ་བྲིས་པ་མིན་པས་གཞན་དོན་གྱི་དགོས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་ཚང་ངེས།
        འོན་ཀྱང༌། སྙན་ངག་གི་དགོས་པ་ནི་རྩོམ་པ་བོ་རང་གི་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་པས་ཀློག་པ་བོའི་དོན་དུ་བྲིས་པའི་སྙན་ངག་ཅིག་ཡིན་ཕྱིན་ཀློག་པ་བོའི་ཤེས་ཚོར་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་སྨིན་དགོས་སྟབས་རང་ཉིད་མ་གཏོགས་མི་གོ་བའི་སྙན་ངག་དེས་ཀློག་པ་བོ་དང་འབྲེལ་བའི་རྨང་གཞི་བསྐྲུན་མི་ཐུབ་པས་སྙན་ངག་གི་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་མི་ཚང་ཞིང་སྙན་ངག་གི་དགོས་པ་གཙོ་བོར་བྱེད་ན་གསལ་ཁ་ལྡནཔའམ་ཀློག་པ་བོའི་འགྲེལ་བརྗོད་ཐུབ་པ་ཞིག་ངེས་ཅན་དུ་དགོས་ཀྱང་ཡོད་ཚད་ཀློག་པ་བོར་བསྟུན་ན་སྙན་ངག་ལ་དོན་སྙིང་ངམ་འཕོ་འགྱུར་གསར་བ་ཞིག་འབྱུང་བའི་ངེས་པ་མེད། རྣམ་རྟོག་གི་འཕྲོ་འདུ་ལས་བརྗོད་པའི་སྙན་ངག་དང་བསྡུས་བརྗོད་ཀྱི་སྙན་ངག སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱི་སྙན་ངག་སོགས་ཀྱང་རང་གི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་ཟུར་དང་ཉམས། དངོས་ཤུགས་གང་རུང་གི་ལམ་ནས་གོ་ཐུབ་ཅིང་སེམས་ལ་བག་ཆགས་འཇོག་ཐུབ་པ་ཡིན་དགོས། དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་སྙན་ངག་བཅོས་མ་བསྒྱུར་གྱིས་ངོམ་པ་ནི་སྙན་ངག་གི་དགོས་པ་མ་ཤེས་པའམ་ཡང་ན་ལས་དང་བོ་བ་ཞིག་ལས་མ་འདས། སྙན་ངག་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་སྙན་ངག་གི་དགོས་པ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ་སྙན་ངག་དང་ཀློག་པ་བོའི་འབྲེལ་བ་ཇེ་ཟབ་ཏུ་བཏང་ན་སྙན་ངག་གི་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་ཐུབ་པ་ལས་ཧ་ཅང་ཁ་དམ་པར་བྲིས་ན་འབྲེལ་བ་དེར་ཕོག་ཐུག་གཏོང་སྲིད་པར་སྙམ།
གསུམ། སྙན་ངག་གི་གཞུང་ལུགས།
        ཚང་མས་ཤེས་གསལ་བཞིན་གཞུང་ལུགས་ནི་ལག་ལེན་གྱི་བསྡོམས་ཚིག་ཡིན་ལ་སྙན་ངག་ཀྱང་དེ་ལས་མ་འདས། ལོ་རྒྱུས་ལས་བལྟས་ན་སྙན་ངག་ཀྱང་ཐོག་མར་དམངས་ཁྲོད་ནས་དར་བས་དམངས་ཁྲོད་རྩོམ་རིག་ལས་ལྷག་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་མི་དགོས་པ་འདྲ་སྟེ་ཨ་མདོའི་ཁ་མཚར་རམ་བཏགས་པ། དབུས་གཙང་གི་གཞས་སོགས་མང་བོ་ཞིག་སྙན་ངག་ལས་འཕུད་ཐབས་མེད། རྒྱུ་མཚན་དེ་ལས་སྙན་ངག་གཞུང་ལུགས་གཏན་ལ་འབེབ་དུས་ངེས་པར་དུ་དམངས་ཁྲོད་སྙན་ངག་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་དགོས་ཤིང༌། སྔ་དར་དང་བར་དར་རྙིང་མའང་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་དགོས།
        སྤྱིར་ལག་ལེན་ལས་གཞུང་ལུགས་བྱུང་བ་ཡིན་ཞིང༌། གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་ལག་ལེན་ལ་ནུས་པ་རླབས་པོ་ཆེ་འདོན་སྲིད། ཡིན་ནའང་ལག་ལེན་ལ་དར་རྒྱས་བྱུང་བ་དང་བསྟུན་ནས་གཞུང་ལུགས་ཀྱང་དར་རྒྱས་སུ་གཏོང་དགོས། དེའི་སྟེང་ནས་བཤད་ན་མི་རིགས་དེའི་གཞུང་ལུགས་གཏན་ལ་འབེབ་དུས། མི་རིགས་དེའི་ལག་ལེན་གྱི་སྟེང་ནས་གཏན་ལ་འབེབ་དགོས་པ་སྨོས་མ་དགོས། དེའི་ཕྱིར་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་གི་ལག་ལེན་ལ་སུ་ཞིག་གིས་ཀྱང་བསྡོམས་ཚིག་མ་བཞག་པར་བར་སྐབས་ནས་མེ་ལོང་མ་ནང་འདྲེན་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་གི་གཞུང་ལུགས་དབང་བསྐུར་ཅིང་དེ་ལས་བཀྲ་ཤིས་པའི་སྐྱ་རེངས་ཤིག་ཤར་མོད་ཀྱི། མི་རིགས་རང་གི་རྩོམ་རིག་དང་དེའི་སྔའི་ལག་ལེན་དང་མྱོང་བ་ཡོད་ཚད་སྣང་མེད་དུ་བཞག་པས་མི་རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་སྙན་ངག་ཅུང་ཉམས་པ་རེད། ལྷག་པར་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་པ་མང་བོས་མ་བགྲོས་གཅིག་མཐུན་ལྟར་མེ་ལོང་མ་ཇི་བཞིན་བོད་ལ་སྦྱར་དུ་མེད་ཅིང༌། སྔོན་བྱོན་མཁས་པ་དག་གིས་ཀྱང་རྒྱ་གར་བས་གང་བཤད་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བདེན་པར་བཟུང་མེད་མོད། ང་ཚོས་གཞུང་ལུགས་ལག་ལེན་གྱི་བསྡོམས་ཚིག་ཡིན་པ་དེའི་སྟེང་ནས་མེ་ལོང་མས་བོད་ཀྱི་སྙན་གཞུང་གི་ཚབ་བྱེད་ཐུབ་མིན་གསལ་བོར་ཤེས་པ་མ་ཟད། བཅད་ལྷུག་སྤེལ་མ་གང་རུང་མ་ཡིན་པའི་རྩོམ་ལུས་ཕུང་གསུམ་པ་དེ་བོར་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཡང་ཤེས་ཐུབ། ཡིན་ན་ཡང༌། སྙན་ངག་མེ་ལོང་མས་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ལ་བྱས་རྗེས་ཆེན་པོ་བཞག་པ་དང་དེ་བོད་རང་གི་གཞུང་ལུགས་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་ཁས་མི་ལེན་ག་མེད་ཡིན། འདི་ལྟར་བཤད་པ་ནི་བོད་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་མངོན་པར་གསལ་བའི་སྙན་ངག་ཅིག་འབྱུང་བར་རེ་བ་བྱེད་པ་དེ་ཡིན།
        དེའི་ཕྱིར། ན་གཞོན་སྐོར་ཞིག་གིས་མེ་ལོང་མས་བོད་ཀྱི་སྙན་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པ་གནས་ལུགས་ཅུང་ཟད་རེ་ལྡན་མོད། དེ་དག་ལའང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྲོ་ངེས་པའི་ལམ་ལོག་ཅིག་ཡོད་པ་དེང་གི་དཔྱད་རྩོམ་དག་བཀླགས་པས་ཤེས་ཐུབ། གང་ཞེ་ན། དེ་དག་གིས་མེ་ལོང་མའི་འཕྲིན་ལས་མཇུག་བསྡུས་པ་དང་མཉམ་དུ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གམ་སྙན་གཞུང་གི་ཚབ་ཏུ་ཕྱི་གླིང་བའམ་མི་རིགས་གཞན་པའི་གཞུང་ལུགས་ཤིག་ནང་འདྲེན་བྱེད་འདོད་པ་དེ་རེད། དེ་ཡང་མེ་ལོང་མ་ནང་འདྲེན་བྱས་པ་དང་འདྲ་བར་ནམ་ཞིག་ངོ་རྒོལ་བྱ་ཡུལ་ཏུ་འགྱུར་ངེས། བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་གི་ལག་ལེན་ལས་གཏན་ལ་མ་ཕབ་པའི་གནད་དེར་ཐུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན་ནོ། །ད་ལྟ་རྒན་རབས་རྣམས་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་ལུང་མེད་ན་མཁས་པར་མི་བརྩི་བ་བཞིན་གཞོན་རབས་མང་བོ་ཞིག་ལ་ཕྱི་གླིང་བའམ་མི་རིགས་གཞན་པའི་ལུང་མེད་ན་རྩོམ་རིག་དཔྱད་བརྗོད་པར་མི་བརྩི་བའི་སྲོལ་ངན་ཞིག་ཆགས་འདུག  དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ན་གཞོན་དག་གིས་ཕྱི་གླིང་བའི་རྩོམ་རིག་དང་སྙན་ངག་ལ་རྔམ་པ་དང་རྩོམ་སྒྲིག་པ་མང་བོ་ཞིག་གིས་རྩོམ་ཡིག་བསྡུ་བའི་ཚད་གཞི་ཡང་མི་རིགས་གཞན་པའི་སྲོལ་ག་བཞིན་བྱེད་པ་མཐོང་ངོ༌། །ང་ཚོས་ཁ་ནས་ལེགས་ཆ་བསྡུ་བ་ཞེས་གླེང་བཞིན་ཡོད་ནའང་མི་རིགས་རང་གི་ཁྱད་ཆོས་དང་རྣམ་པ་མ་ངེས་ན་ལེགས་ཆ་བསྡུ་བ་ཞེས་པའང་མིང་ཙམ་ལས་དོན་དུ་བླང་དོར་མེད་པའི་ཧབ་ཐོབ་ཅིག་ཡིན་ལ། དེ་ནི་མི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་རློག་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཉག་གཅིག་དང༌། སླར་ཡང་ཕམ་ཁ་འབྱུང་པའི་སྒོ་མོ་ཞིག་ལས་སྙན་ངག་གམ་དེའི་གཞུང་ལུགས་ཚད་ལྡན་ཞིག་འབྱུང་བའི་ཐབས་ལམ་གཏན་ནས་མིན།
        ང་ཚོས་སྙན་ངག་གི་གཞུང་ལུགས་ལ་སླར་ཡང་བསམ་བློ་གཏོང་དུས། སྔོན་ཆད་གཞན་གྱི་ཡིད་ལ་མ་ཤར་བ། །འདི་འདྲ་གང་གིས་ཤེས་དེ་བློ་གྲོས་ལྡན། །ཞེས་སྙན་ངག་སྨྲ་བ་ས་པཎ་གྱིས་གསུངས་པའི་གཏམ་འདི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་འཚོལ་བའི་མིག་ཟུང་དུ་འཛིན་འོས། དེས་ན་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་གི་གཞུང་ནི་སྔོན་གྱི་རྨང་གཞིའི་ལག་ལེན་དང་ད་ལྟའི་གསར་བཏོད་ཀྱི་ལག་ལེན་ཡོད་ཚད་ཕྱོགས་བསྡོམས་བྱས་ཏེ་ཞར་དང་ཞོར་ལ་མི་རིགས་གཞན་པའི་གཞུང་ལུགས་ལའང་ཟུར་ལྟ་དང་ལེགས་ཆའི་བཅུད་ལེན་བྱ་དགོས་ཏེ་གཞན་ལ་ངོམ་ཆོག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཤིག་གཏན་ལ་འབེབ་ན་གཙོ་བོ་རང་གི་ཐབས་རྩལ་ལ་བརྟེན་པ་ལས་ཅི།
        འོན་ཀྱང༌། ལག་ལེན་ལ་དར་རྒྱས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་མེད་ན་གཞུང་ལུགས་ཀྱང་དེ་ལས་མ་འདས་པས་ང་ཚོས་ལག་ལེན་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་ཤིང༌། ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟའི་གཞོན་ནུ་རྣམས་ལད་མོར་གོམས་པའི་གཤིས་ཀ་འདི་བསྒྱུར་ཏེ་མི་རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་གསར་བཏོད་དང་ཐབས་ལམ་བརྒྱུད་ནས་ལག་ལེན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལ་ངོ་གནོང་མི་དགོས་པ་ཞིག་འབྱུང་རྒྱུ་ནི་སྙན་གཞུང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་འབྱུང་བའི་སྔོན་འགྲོ་དམ་པ་ཡིན། དེས་ན་གཞུང་ལུགས་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚེ་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ལས་ཉི་མ་གཏོང་བ་ཤིན་ཏུ་མི་འོས་སྙམ།
བཞི། སྙན་ངག་གི་དོན་དངོས་རྨང་གཞི།
        སྙན་ངག་གི་འབྱུང་ཁུངས་ནི་རྩོམ་པ་བོའི་བསམ་གཞིག་དང་བརྩེ་དུང་ཡིན། གལ་ཏེ་བསམ་གཞིག་དང་བརྩེ་དུང་མེད་པར་ཕྱི་རོལ་གྱི་འཚོ་བ་ཁོ་ནས་སྙན་ངག་བསྐྱེད་མི་ཐུབ། སྙན་ངག་ནི་རྩོམ་རིག་གི་ཉིང་བཅུད་ཡིན་པས་སྙན་ངག་ཚད་ལྡན་ཞིག་འབྲི་ན་སྒྲུང་གཏམ་མཁན་པོ་བཞིན་དོན་དངོས་ལ་རྒྱུས་ལོན་དགོས་ཤིང་དོན་དངོས་ཀྱི་རྨང་གཞི་མེད་པའི་སྙན་ངག་ནི་བཅོས་མའི་མེ་ཏོག་གི་སྒེག་ཉམས་ལས་མ་འདས། དེས་ན་དོན་དངོས་རྨང་གཞི་ནི་ཕྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་ཁོ་ནར་གོ་མི་རུང་སྟེ་ནང་སེམས་ཀྱི་འགྱུར་བའི་སྣང་ཚུལ་ཡང་དོན་དངོས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ཡིན། 生活基础ཞེས་པའང་དོན་དངོས་ཀྱི་རྨང་གཞིར་བསྒྱུར་ན་འོས་སྙམ། འོན་ཀྱང༌། སྙན་ངག་ལས་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་དོན་དངོས་ཡིན་མི་དགོས་ཏེ་ཀློག་པ་བོར་དོན་དངོས་ཀྱི་ཚོར་སྣང་བསྟེར་ཐུབ་ན་དེ་ནི་དོན་དངོས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ལྡན་པས་ཡིན།
        དེ་ཡང་སྙན་ཞིང་འཇེབས་པའི་ངག་གི་དབྱངས་རྟ་དང༌། ཡིད་ལ་ཟུག་རྔུ་སྟེར་བའི་ཚིག་གི་མཚོན་ཆ། མི་ཟད་སྐྱོ་བ་སློང་བའི་ངག་གི་གླུ་དབྱངས་ལྟ་བུའི་སྙན་ངག་རིགས་ཀྱང་རང་རང་གི་ནུས་པའམ་བྱེད་ལས་གཙོ་བོ་དེ་དོན་དངོས་ཀྱི་རྨང་གཞི་དང་འབྲེལ་ཡོད། དཔེར་ན། རྗེ་བླ་མའི་གཤིན་རྗེའི་བསྟོད་པ་བརྐྱངས་སྐུམ་མ་ལས་ཚིག་གི་འགྲོས་དང་བསྟུན་ནས་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་སྣང་བ་ཞིག་སྐྱེ་ལ། ས་པཎ་གྱི་ཐུགས་རྗེའི་གནད་བསྐུལ་ལས་གུ་ཐུག་ཅིང་ལྡོག་ཏུ་མེད་པའི་བརྩེ་དུང་དང་རེ་སྨོན་ཞིག་སྐྱེ་ཞིང་རང་གི་བློ་ངོར་ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་པ་ལྟར་འཐིམ་འགྲོ་བ་འདིར་ཚིག་གི་སྡེབ་ལས་ཀྱང་ནུས་པ་ཞིག་ཐོན་མོད་ཀྱང་གཙོ་བོ་དོན་དངོས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ཟབ་ཅིང་དེ་ཡང་ཚིག་གི་ལམ་ནས་ཇི་བཞིན་ཐོན་ཐུབ་པའི་གནད་དེར་ཐུག་ཡོད། འོན་ཀྱང༌། གསར་བུ་འགས་དོན་དངོས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ལ་བརྩི་འཇོག་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པར་བསྟོད་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་ཙམ་ལས་ཞེན་པ་ལོག་པ་མཐོང་མོད། བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་ཏུ་རྒྱུགས་ཆེ་བའི་བསྟོད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཉིད་ལས་བརྩམས་པ་སྟེ་དོན་དངོས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་པས་ངོ་བསྟོད་ཀྱི་བསྟོད་པ་དང་མི་འདྲ་ལ་ཕྱི་མ་ནི་ཕྱོགས་ལྷུང་གིས་དགོས་མཁོ་ལྟར་བྲིས་ཤིང་དོན་དངོས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ཅི་ཡང་མི་ལྡན་པའི་ཚིག་སྟོང་ཞིག་ལས་སྙན་ངག་པའི་ངག་ལས་ཐོན་འོས་པ་ཞིག་ཀྱང་ག་ལ་ཡིན། གཞན་ཡང༌། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཁོ་ན་བརྗོད་ནའང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྐྱོ་ཤས་དང་ངེས་འབྱུང་གི་བསམ་བློ་ཀློག་པ་བོའི་རྒྱུད་ལ་རོ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་ནི་དོན་དངོས་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན། དོན་དངོས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྙན་ངག་ལེགས་མིན་གྱི་ཚད་གཞིར་བསྟན་སྲིད་དང་ལ་རྒྱ་སོགས་ལས་འཇོག་པ་ནི་རིགས་པ་དང་མཐུན་པ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན།
        དེའི་ཕྱིར་དོན་དངོས་ཀྱི་རྨང་གཞི་འདི་རང་གི་ཉམས་མྱོང་ལས་ཐོན་པ་སྟེ་དངོས་པོའི་འཕོ་འགྱུར་དང་འཚོ་བའི་ནང་གི་སྨྲ་བརྗོད་དང་གོམས་གཤིས། འཆར་སྒོ། བདེ་སྡུག འགྲོ་སྟངས་སོགས་ལ་དོ་སྣང་དང་འཚོལ་ཞིབ་བྱུང་བ་ལས་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་འབྲེལ་བ་དང་བློ་དང་བྱ་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་བ། ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་འབྲེལ་བ་སོགས་གསལ་རྟོགས་བྱུང་བ་དེ་ཉིད་ལེགས་བསྒྲིགས་ཀྱིས་སྙན་ངག་ལས་བསྟན་ན་ད་གཟོད་སྙན་ངག་དེ་དོན་དངོས་རྨང་གཞི་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཚང་བ་ཡིན། དེར་བརྟེན་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཟུང་དུ་སྦྲེལ་བའི་ཐབས་རྩལ་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་འབྱུང་སྟེ་དོན་དངོས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ལས་བདེན་སྣང་སྐྱེས་ཤིང་ནང་སེམས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ལས་སྙན་ངག་གི་ དགའ་སྐྱོའི་ཚོར་བ་རང་སེམས་ལ་རོ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པའི་ནུས་པ་ཐོན་པ་རེད། དེ་རིགས་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་མི་རྟག་དྲན་མགུར་ལྟ་བུས་མཚོན་ནོ། །དེ་བས་ང་ཚོས་ཀྱང་དེང་སྐབས་འབྲི་བཞིན་པའི་སྙན་ངག་ལ་བསྐྱར་དུ་རྟོག་ཞིབ་རེ་བྱེད་དགོས་སྙམ།
ལྔ། སྙན་ངག་གི་རྗོད་བྱེད།
        སྙན་ངག་གི་ཚིག་གམ་རྗོད་བྱེད་ནི་བརྒྱ་དཀྲུགས་འོ་མའི་མར་ལོ་བཞིན་འཚོ་བའི་སྐད་ཆ་དྭངས་མ་ཞིག་སྟེ་རྩོམ་རིག་གཞན་ལས་ལྷག་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་དགོས་ཤིང་གནད་བསྡུས་དང་ལྷོད་ཤའམ་འཇམ་རྩུབ་བརྗོད་བྱ་དང་འབྲེལ་དགོས་པ་རེད། དོན་དངོས་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་འོ་མ་དང་ལྡན་ཡང་སྙན་ངག་གི་སྐད་ཆའི་སྐྱུར་རྩི་དང་མ་འབྲེལ་ན་སྙན་ངག་གི་ཞོ་གསར་ཆགས་པའི་སྐལ་བ་ནམ་ཡང་མེད། དེའི་ཕྱིར་སྙན་ངག་གི་སྐད་ཆ་ནི་སྙན་ངག་གི་མིག་ཏུ་གླེང་འོས།
        དེ་ལ་དབྱེ་ན་ལུས་དང་རྒྱན་གཉིས་ཡོད་ཅིང་ལུས་ལ་བཅད་ལྷུག་སྤེལ་མ་གསུམ་བཤད་པ་རྗོད་བྱེད་ཚིག་གི་ལུས་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་ཚིག་གི་ཕྲེང་བ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་ངག་ཡིན་ལ་ངག་གི་ཀུན་སློང་ནས་ཐད་ཀར་བསམ་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཡིད་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཕྱིར་འཕོས་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར། སྙན་ངག་གི་ལུས་ནི་སྙན་ངག་པའི་བརྩེ་དུང་ལས་ཐོན་པ་ཡིན་ཞིང་སྙན་ངག་པའི་བསམ་བློ་དང་བརྩེ་དུང་ལ་མཐའ་མེད་པ་བཞིན་སྙན་ངག་ལའང་མཐའ་མེད་ཅིང་དེ་བཞིན་སྙན་ངག་གི་ལུས་ལའང་ཚོད་འཛིན་གཏན་ནས་བྱེད་མི་ཐུབ། ཡིན་ཡང་སྙན་ངག་སྔ་དར་དང་བར་དར་སྐབས་ཀྱི་མི་ལའི་མགུར་མ་དང་འབྲུག་པ་ཀུན་ལེགས་ཀྱི་མགུར་མ། ལྷག་པར་བསང་ཡིག་དང་དམངས་ཁྲོད་རྩོམ་རིག གཞན་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱས་ན་དེ་གསུམ་གང་དུའང་མ་གཏོགས་པའི་སྙན་ངག་གི་ལུས་ཕུང་གསུམ་པ་ཞིག་སྟེ། ད་ལྟའི་ཚིག་རང་དབང་ཅན་དང་འགྲོས་མཚུངས་པའི་ལུས་ཤིག་ཡོད་ནའང་མེ་ལོང་མས་བསྡུས་ཐུབ་མེད་པ་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ཡིན་པས་རེད། དེས་ན་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་གི་ལུས་ལ་བཅད་ལྷུག་སྤེལ་མ་གསུམ་དང་ཚིག་རང་དབང་ཅན་ཏེ་བཞིའམ་རིས་བསྡུས་པའི་གྲངས་ངེས་ཀྱིས་བཅད་ལྷུག་དང་རང་དབང་ཅན་སོགས་རྩོམ་ལུས་གསུམ་དུ་དབྱེ་ཆོག་སྙམ། 
        སྤྱིར་གཞུང་ལུགས་ལ་ཡིད་རྟོན་ནས་སྙན་ངག་འབྲི་བ་སྙན་ངག་པ་མིན་ཞེས་བཤད་ཆོག་པས་སྙན་ངག་འབྲི་དུས་ལུས་དང་གཞུང་ལུགས་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་མི་དགོས་ཤིང་སྙན་ངག་པའི་དུང་སྣང་དང་རེ་འདུན་བཞིན་རང་དང་མཐུན་པའི་ལུས་ཤིག་འབྱུང་བ་ཡིན་མོད། ལུས་གསར་བཏོད་ཀྱི་ཐད་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་མི་དགོས་པ་གཏན་ནས་མིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་གསར་བུ་ལ་ལས་ཚིགས་བཅད་ལས་བརྩེ་དུང་དང་བསམ་པའི་འགྱུར་ཁུགས་ཕྱིར་འཕོ་མི་ཐུབ་པར་སྨྲ་བ་ནི་ལོག་པར་རྟོག་པའི་རྟགས་སུ་མངོན་ཏེ་དེའི་གནད་གཙོ་བོ་རྩོམ་པ་བོ་རང་ཉིད་འབྲི་རྩོམ་ལ་བྱང་མིན་གྱི་གནད་ལས་མ་འདས། རྒྱན་ཡང་ཚིག་ལས་ལོགས་སུ་འབྱེད་ཐབས་མེད་ན་ཡང་འོན་ཀྱང་དེ་ནི་དོན་ལ་ཉམས་ཐོན་བྱེད་དེ་བརྗོད་བྱའི་དོན་ཀློག་པ་བོའི་མིག་ལ་འཆར་བྱེད་དམ་སེམས་ལ་བག་ཆགས་འཇོག་སྤྱད་ ཅིག་ཀྱང་ཡིན་པར་མ་ཟད་ཚིག་གི་སྡེབ་ཁའི་སྙན་ཞིང་འཇེབས་པའམ་ཡིད་འཕྲོག་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་མེ་ལོང་མར་བཤད་པའི་སྒྲ་དོན་གྱི་རྒྱན་ཡང་འདུས་ལ་རྒྱན་དང་བྲལ་བའི་ སྙན་ངག་ལེགས་པོ་ཞིག་འབྱུང་ཐབས་མེད་ཅིང་ནོ་པེའར་གྱི་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའ་ཐོབ་མཁན་དག་དང་ཕྱི་གླིང་བའི་མིང་གྲགས་ཆེ་བའི་རྩོམ་རིག་མཁན་པོ་དག་གི་སྙན་ངག་ལའང་རྒྱན་དང་བྲལ་བ་ཞིག་མི་སྲིད་པས་དོན་རྒྱན་རྗེས་ལུས་རེད་ཟེར་བ་ནི་འཁྲུལ་བར་ཤེས་སླ། ཡིན་ནའང་རྒྱན་ལ་བཀོལ་ཤེས་དགོས་ཏེ་མིན་ན་ལམ་ལོག་ཏུ་འགྲོ་ངེས། དཔེར་ན། གཞོན་ནུ་མ་ཞིག་ལ་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་མཛེས་བག་དང་ནང་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང༌། སྐབས་བབས་ཀྱི་འཇོ་སྒེག་ལྡན་ན་དེར་མཐུན་པའི་རྒྱན་བཟང་བོ་སྤྲས་ན་དེ་བས་ཀྱང་མཛེས་ལ། མཛེས་བའི་ཆ་ཅུང་མེད་པར་རྒྱན་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་སྤྲས་ན་ཆ་མི་སྙོམས་པའི་སྣང་བ་ཞིག་སྟེར་ངེས་ལ་སྙན་ངག་ཀྱང་དེ་ལས་མ་འདས་པས་མེ་ལོང་མར་སྐྱོན་སེལ་ལོགས་སུ་བཤད་དོན་ཡང་དེ་རེད། 《སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ》སོགས་ལ་བལྟས་ན་དེའི་དཔེ་དོན་འཚམ་ཞིང་ཕན་ཚུན་ལ་རམ་འདེགས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཐོན་པ་མཐོང་ཐུབ་པས་རྒྱ་གར་ལ་དཔེ་བལྟས་པའི་རང་རེ་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་འགའ་རེས་ཁྱད་ཆོས་དེ་བཟུང་ཡོད་པ་མི་སྣང་བས་ཅུང་ལམ་ལོག་ཏུ་ཕྱིན་པར་སྙམ།