ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་རིགས་པ་ཇི་ལྟར་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཚུལ་ཅུང་ཟད་གླེང་བ།

དོན་ཚན་གསུམ་པ། ཚུལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པའི་རིགས་པ་གླེང་བ།
        གོང་དུ་གླེང་བའི་རྒྱུ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་བོ་དང་རྟེན་མི་ལུས་རིན་ཆེན། རྐྱེན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན། ཐབས་དེ་ཡི་གདམས་ངག་བཅས་ཀྱི་རྩ་བའི་ཆ་རྐྱེན་དག་ཚང་བ་མ་ཟད། བཤེས་གཉེན་ལེགས་པར་བསྟེན་ཏེ་འདས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་དང་། ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞི་བའི་རང་བཞིན་དུ་ངེས་པ།ལས་འབྲས་ཡོད་པ།འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་ནི་ལས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ཡིན་ཞིང་། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་དེ་ལས་ཐར་དགོས་ན་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ངན་སོང་གསུམ་དང་རིང་དུ་གྱེས་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྒོམ་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་རིགས་རྒྱུན་འདི་ལས།ད་ལྟ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་གཉིས་ཡོད་ཅིང་། སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བསླབ་བྱ་དང་།འཇུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བསླབ་བྱ་ཡིན། དེ་ལས་ཀྱང་འཇུག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་རིམ་པ་ཉམས་ལེན་གྱི་ལག་ཆ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ཚུལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པའི་རིགས་པ་ཡིན།
        ཆོས་བྱ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་ཆེས་གཙོ་བོ་ཡིན་ཞིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མེད་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ལམ་མེད་པར་བཤད་ཅིང་། དེས་ན་ཐར་བ་དང་མྱང་འདས་ཀྱི་ལམ་ཀྱང་མེད་པར་ཕྱིར་རིགས་དྲུག་གི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པ་ལས་མེད། དེས་ན་རྒྱལ་བས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་སྙིང་བོ་ཅན་འདི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བའི་ཐབས་སུ་གསུངས་པ་ཡིན།བྱ ང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་འདི་དང་བྲལ་ན། ལྟ་སྒོམ་གྱི་ཆོས་ཇི་ཙམ་ཟབ་ཟབ་འདྲ་ཡང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་ལ་ཅི་ཡང་མི་ཕན། བསྐྱེད་རིམ་སྔགས་རིམ་སོགས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་རྣམས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཟིན་ན་ཚེ་འདིར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་འགྲོ་བ་ཡིན་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་བྲལ་ན་མུ་སྟེགས་པའི་ལམ་དང་ཁྱད་པར་མེད། མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་ལའང་ལྟ་བསྒོམ་པ་སྔགས་བཟླ་བ། རྩ་རླུང་སྒོམ་པ།རྒྱུ་འབྲས་སྤངས་བླང་བྱེད་པ་སོགས་དུ་མ་ཡོད་ཀྱང་སྐྱབས་འགྲོ་དང་སེམས་བསྐྱེད་གཉིས་པོ་འདི་མེད་པས་འཁོར་བའི་གནས་ལས་ཐར་མི་ནུས་པ་ཡིན།ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་མ་ཟད།  ཕྱིའི་ཀུན་སྤྱོད་ནི་ནང་སེམས་འཁོར་ཡིན་ཞེས་པ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་ནོ།། ཞེས་ཀྱང་གསུངས། སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བསླབ་བྱ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་ཉམས་པ་དང་དེའི་ཁྱད་ཆོས། བྱང་སེམས་འཕེལ་བ་སོགས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏུ་ཐབས་སྣ་ཚོགས་གསུངས་པ་ཡིན་ཞིང་། འཇུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བསླབ་བྱ་ནི་ལམ་བསླབ་པ་གསུམ་ཏུ་འདུ་ཞིང་། དེའང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཉམས་ལེན་གྱི་རྣམ་གཞག་ཡིན།
        མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། བསླབ་གསུམ་དབང་དུ་མཛད་ནས་ནི།། རྒྱལ་བས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག།ཡང་དག་བཤད་དེ་དང་བོ་གསུམ།། ཐ་མ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཉིས།།གཅིག་ནི་གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་གཏོགས།།ཞེས་གྲངས་ངེས་མཛད་ཡོད་དེ། རེ་རེ་བཞིན་ཁོངས་བསྡུ་བྱས་ན། ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས། བཟོད་པ་གསུམ་ཡིན་ཞིང་། ལྷག་པ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་བསམ་གཏན་ཡིན། ལྷག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཡིན་ཞིང་། བརྩོན་འགྲུས་ནི་གསུམ་ཆར་གྱི་གྲོགས་ཡིན། དྲུག་པོ་འདིས་འཇུག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་བསླབ་བྱ་བསྡུས་ཡོད།
        ཐེགས་ཆེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་སུ་མངོན་མཐོ་དང་ངེས་ལེགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་གྲངས་ངེས་ཀྱང་མང་སྟེ། མངོན་མཐོའི་དོན་དུ་གསུམ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དོན་དུ་སྦྱིན་པ། ལུས་ཀྱི་དོན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས། འཁོར་བའི་དོན་དུ་བཟོད་པའོ།། ངེས་ལེགས་ཀྱི་དོན་གསུམ་ནི་ཡོན་ཏན་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་བརྩོན་འགྲུས། ཞི་གནས་ཀྱི་དོན་དུ་བསམ་གཏན། ལྷག་མཐོང་གི་དོན་དུ་བསམ་གཏན་རྣམས་སུ་ཡང་བཤད་ཡོད། དེ་དྲུག་པོ་ཚོགས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྡུས་ཆོག་སྟེ། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན། ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན། བཟོད་པ་བརྩོན་འགྲུས་བསམ་གཏན་གསུམ་ཚོགས་གཉིས་ཀར་གཏོགས། དྲུག་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཛད་པ་ལ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཏུ་བཤད་ཅིང་། དེ་ནི་སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། སྦྱིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་རེ་རེ་ལ་དྲུག་དྲུག་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ།།
        བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལ་སོ་སོའི་བྱེད་ལས་ཡོད་དེ། སྦྱིན་པས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ཉམས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་མ་རུང་བའི་ལས་ཉམས་པར་བྱེད་པ་དང་། བཟོད་པས་གནོད་པ་བསྲན་ཐུབ་པ།བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་གྲོགས་བྱེད་པ། བསམ་གཏན་གྱིས་སྤྲུལ་སྒྱུར་བྱེད་པ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་སྟེ།མདོར་ན་དེ་དག་སོ་སོའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པ་བྱེད་པ་དང་། སོ་སོའི་ངེས་ཚིག་གི་སྐབས་སུའང་དབུལ་བ་འདོར་བར་བྱེད་པས་ན་སྦྱིན་པ་དང་། བསིལ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས། ཁྲོ་བ་བཟོད་པར་བྱེད་པས་ན་བཟོད་པ། མཆོག་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་ན་བརྩོན་འགྲུས།ཡིད་ནང་དུ་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་བསམ་གཏན། དོན་དམ་པ་ཤེས་པས་ཤེས་རབ་སྟེ། འདི་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་ཕ་རོལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་ཀྱང་མང་དུ་སྣང་ངོ་།།
         སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲུག་པོ་གོ་རིམ་མེད་པར་འདོད་པ་བཞིན་བཤད་པ་ཞིག་གཏན་ནས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་གོ་རིམ་བཞིན་གོམས་ན་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་ཡོད་ཅིང་། གོ་རིམ་བཞིན་གོམས་པའི་གནད་དེ་ནི་ཚུལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པའི་རིགས་པ་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན། རང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ཚུལ་གྱི་གོ་རིམ་ལ། གོ་རིམ་འདི་ལྟར་ངེས་པ་ནི། སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བ་དང་། སྔ་མ་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རིམ་གྱིས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་དང་། སྔ་མ་སྔ་མ་རགས་ཤིང་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཕྲ་བ་བཅས་རྒྱུ་མཚན་གསུམ་གྱིས་གོ་རིམ་དེ་ལྟར་མཛད་པར་རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོས་གསུངས་ལ། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པའི་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་སོགས་ལས་ཀྱང་། སྦྱིན་སོགས་གོང་མ་གོང་མ་རྒྱུ་དང་།འོག་མ་འོག་མ་འབྲས་བུར་བསྟན་ཡོད།ཞེས་གསུངས་ཤིང་། རྒྱུད་ལ་རིམ་པ་བཞིན་སྐྱེ་ན། སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ལྟ་བར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པས་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བཟོད་པ་ལྡན། བཟོད་པ་ལྡན་པས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཤིང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ན་ཡང་དག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པས་ཕྱོགས་བཅུའི་མུན་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད་པ་བཞིན། དཔེར་ན་ཆོས་སློབ་པ་ལ་མགོ་སྐྱབས་འགྲོ་དང་། བོད་ཡིག་སློབ་པ་ལ་མགོ་གསལ་བྱེད་ནས་བརྩམ་དགོས་པ་ལས།བྱིས་པ་དབང་ལོག་ཞིག་གི་ལག་ཏུ་སྟ་རེ་བཞག་ནས་ཤིང་གསིལ་མི་ཐུབ་པ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་དངོས་གང་ལ་ཡང་རྒྱུ་འབྲས་དང་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྣམ་གཞག་ཞིག་ཡོད་དོ།།
        ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འདི་ཉམས་ལེན་ལ་སེམས་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། ལན་རེ་མེད་ན་སྦྱིན་པ་ཡིན།། ངོ་ལྐོག་ཆུང་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན།། བཟོད་པ་ཆེ་ན་ཆོས་ཉིད་ཡིན།། འཆི་བ་དྲན་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཡིན།། གཡེང་བ་སྤངས་ན་བསམ་གཏན་ཡིན།།གཅིག་སྡུད་ཤེས་ན་ཤེས་རབ་ཡིན།། ཞེས་སེམས་བྱུང་ཐམས་ཅད་གཙོ་སེམས་ཀྱི་འཁོར་ཡིན་པས་གཙོ་སེམས་གཙོ་བོ་ཡིན་པ་དང་། ལུས་ངག་ཀྱང་གཙོ་སེམས་ཀྱི་འཁོར་ཡིན་ཞིང་གཙོ་སེམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཁ་ལོ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པས་ཆོས་ཆོས་སུ་འགྲོ་མིན་སེམས་ལ་ཐུག་པར་བཤད་ཅིང་། སྦྱིན་པ་ལ་གཙོ་བོ་བདག་འཛིན་སྤངས་དགོས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གཡོ་སྒྱུ་སྤངས་དགོས་པ། བཟོད་པ་ལ་དོན་ལ་སྐྲག་མི་རུང་བ། བརྩོན་འགྲུས་ནི་གཙོ་བོ་ཉམས་ལེན་ཡིན་པ། བསམ་གཏན་ནི་གཙོ་བོ་དང་ལ་གནས་དགོས་པ། ཤེས་རབ་ནི་གཙོ་བོ་གནས་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་དགོས་པ་བཅས་ཡིན་ཞིང་། སོ་སོའི་མཆོག་བསྒྲུབ་པ་ལ། སྦྱིན་པའི་མཆོག་མ་ཆགས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མཆོག་སེམས་ཞི་བ། བཟོད་པའི་མཆོག་དམན་ས་བཟུང་བ། བཟོད་པའི་མཆོག་དམན་ས་བཟུང་བ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བྱང་ས་ཐོབ་པ་བཅས་ཡིན་ཞིང་། དོན་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་རང་རྒྱུད་ནས་ཕྱི་དོར་བྱ་དགོས་པས་དེ་བྱེད་ཚུལ་གྱི་གདམས་ངག་གམ་ཐབས་ལ་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་མང་བོར་ཉོན་མོངས་ཀྱི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་ཚུལ་ཡོད་དེ།འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་མི་སྡུག་པ་བསྒོམ་པ་དང་། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་ལ་བྱམས་པ་བསྒོམ་པ།གཏི་མུག་གི་གཉེན་པོ་ལ་རྟེན་འབྲེལ་བསྒོམ་པ། ཕྲག་དོག་གི་གཉེན་པོ་ལ་བདག་གཞན་ཉམས་པ་བསྒོམ་པ། ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོ་ནི་བདག་གཞན་བརྗེ་བ་བསྒོམ་པ། ཉོན་མོངས་ཆ་མཉམ་དུ་རགས་པའམ་རྣམ་རྟོག་མང་ན་རླུང་བསྒོམ་པ་སོགས་ནི་དུས་རྒྱུན་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་དུ་སྐྱ་སེར་སུ་ཡིན་ཀྱང་རང་རྒྱུད་སྦྱར་ནས་རང་སེམས་ལ་བརྟག་ན་འབྲས་བུ་ཤེས་ཐུབ་ཅིང་། བསྒོམ་པ་ཞེས་པའང་ལག་ལེན་ལ་གོམས་པའི་དོན་ཡིན། འདི་ལྟར་བསྒྲུབས་པས་ཕན་ཡོན་དཔག་མེད་འབྱུང་སྟེ། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས།སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ཁྲིམས་ཀྱིས་བདེ།། བཟོད་པས་མདངས་ལྡན་བརྩོན་པས་བརྗིད།། བསམ་གཏན་གྱིས་ཞི་བློ་ཡིས་གྲོལ།།ཞེས་གསུངས་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཕར་ཕྱིན་བསྡུས་པ་ལས། མཐོ་རིམ་ཐར་བའི་བདེ་ལམ་གྱུར་བ་སྟེ།། ལས་ལམ་བཅུ་བོ་འདི་ལས་ཉམས་མི་བྱ།། འདི་གོམས་པའི་འགྲོ་ལ་ཕན་བསམས་པའི།། བསམ་པའི་ཁྱད་པར་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་འགྱུར།། ལུས་ངག་ཡིད་རྣམས་ཡང་དག་བསྡམ་བྱ་བ།། མདོར་བསྡུས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ཞེས་རྒྱས་བས་གསུངས།།ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ལུས་འདུས་པའི་གཞི་ཡིན་པས།། དེ་ཕྱིར་འདི་དག་རྣམ་པར་སྦྱངས་བར་གྱིས།།ཞེས་ཀྱང་མང་དུ་གསུངས་བ་མ་ཟད། ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ལ་ཕན་པའི་འཚེ་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་དངོས་དེ་ཡིན་པའི་སྟབས་ཀྱིས་ཆུང་བ་མི་སྒེར་དང་ཆེ་བ་མི་རིགས་དང་རྒྱལ་ཁབ། མིའི་རིགས་ཡོངས་ལ་ཞི་བདེ་དང་། འཆམ་མཐུན། བདེ་སྐྱིད་དང་རང་དབང་གི་ཁོར་ཡུག་ལེགས་པོ་ཞིག་བསྐྱལ་ཡོང་ཐུབ་པ་མ་ཟད། ཐོས་བསམ་ཀྱི་ཤེས་རབ་སྦྱངས་བ་རྣམས་ལ་དེ་ལས་ལྷག་པའི་གདམས་པ་ཡོད་དོ།།
འཁོར་བ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་བའི་བར་གྱི་ལམ་གྱི་གོ་རིམ་དང་ཐབས་གདམས་ངག་གི་རིགས་པ་དཔེ་རིས་ལས་མཚོན་ཡང་ཆོག་སྙམ་ནས་འདི་ལྟར་བཀོད།