དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ཡིག་སྒྱུར་དགོངས་པའི་སྐོར་མདོ་ཙམ་གླེང་བ།

དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ཡིག་སྒྱུར་དགོངས་པའི་སྐོར་མདོ་ཙམ་གླེང་བ།

ནང་དོན་གནད་བསྡུས།  དཔྱད་རྩོམ་འདིའི་ནང་ལོ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡིག་སྒྱུར་དགོངས་པ་ཁག་བཞི་སྟེ། ཡིག་སྒྱུར་གྱི་དགོས་པ་ཅི་ཡིན་སྐོར་གྱི་དགོངས་པ་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཇི་ལྟར་བྱ་དགོས་པའི་སྐོར་གྱི་དགོངས་པ། སྔ་འགྱུར་གྱི་ལོ་ཆེན་ཚོས་དོན་ཐོབ་གཙོ་བོར་བསྒྱུར་བ་དང་། ཕྱིས་ཀྱི་ལོ་ཆེན་ཚོས་འབྲུ་དོན་རེ་རེ་བཞིན་ཚིག་ཟིན་ལ་བསྒྱུར་བའི་སྐོར་གྱི་དགོངས་པ། ཞར་བྱུང་སྐད་དང་ཡི་གེའི་སྐོར་གྱི་དགོངས་པ་བཅས་ཀྱི་སྐོར་ཅུང་ཞིབ་ཙམ་གླིང་ཡོད།
བརྡ་ཆད་གཙོ་བོ།  དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ།
         དེ་ཡང་ལོ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ཡིག་སྒྱུར་དགོངས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་གཏིང་ཟབ་པ་ཞིག་ཡིན། ཁོང་གིས་སྐབས་དེ་ཤེད་ཀྱི་སྲིད་འབྱོར་དང་། ཆོས་ལུགས། རིག་གནས། ཚན་རིག་སོགས་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་དགོངས་པ་གསར་པ་མང་པོ་བཞེས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལེགས་སྦྱར་དང་། པྲ་ཀྲི་ཏི། དབྱིན་ཇི་སོགས་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེར་སྦྱང་པ་གནང་ཞིང་། མཛད་རྗེས་ཀྱང་བླ་ན་མ་མཆིས་པ་འཇོག་གནང་མཛད་ཡོད། འོན་ཏེ་ད་ལྟའི་བར་དུ་ལོ་ཆེན་འདི་པའི་སྐོར་གྱི་རྩོན་ཡིག་འབྲི་མཁན་ཚོའི་ཁྲོད་ན། ཁོང་གི་ཡིག་སྒྱུར་དགོངས་པར་ཞིབ་འཇུག་བྱ་མཁན་ཧ་མ་མེད་པ་ལྟར་དུ་སྣང་ཞིང་། ལོ་ཆེན་ཁོང་གི་ཡིག་སྒྱུར་དགོངས་པར་ཐུན་མིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་འདུག་པས། དེའི་སྐོར་ལ་རང་བློས་གང་དཔོག་གིས་དཔྱད་པ་བྱ་ཁུལ་ལགས།

དང་པོ། ཡིག་སྒྱུར་གྱི་དགོས་པ་ཅི་ཡིན་སྐོར་གྱི་དགོངས་པ།

         དེ་ཡང་ད་ལྟའི་དུས་སུ་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཚན་ལྡན་ཞིག་བྱེད་པའ་ཐོག་མར་ཡིག་སྒྱུར་གྱི་དགོས་པ་ཅི་ཡིན་སྐོར་ལ་ངོས་འཛིན་གསལ་པོ་ཞིག་ཡོད་དགོས་པ་དང་། དེ་ཤེས་པ་བྱ་བར་ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་དམ། རང་གཞན་གནས་བབས་སམ། དུས་བབས་ལ་ངོས་འཛིན་གསལ་པོ་ཡོད་དགོས་པ་མ་ཟད། རང་མི་རིགས་ཀྱི་རྒྱུས་ལོན་པ་དང་མི་རིགས་གཞན་དག་གི་རྒྱུས་ལོན་པ་བྱ་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་ནས་གལ་ཆེའོ། དེ་ལ་རྒྱ་ཡི་ལའོ་ཙེའི་གཏམ་ལ་སྦྱར་ནས་སྨྲས་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། གཞན་རྒྱུས་ལོན་ན་ཤེས་རབ་འཕེལ། །རང་རྒྱུས་ལོན་ན་མུན་པ་གསལ། །ཞེས་དང་། ཡང་རྒྱའི་སུན་ཙིའི་དམག་ཇུས་ནང་། རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་རྒྱུས་ལོན་ན། །ལན་བརྒྱར་འཐབ་ཀྱང་ཕམ་མི་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །
         དེའི་ཐད་ལོ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས“ཨ་ཙེ། ཨ་ཙེ། རྒྱ་གར་གྱི་པཎ་གྲུབ་ཉི་ཟླ་དང་འདྲ་བ་དེ་ཚོས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པ་འདི་ག་ཙམ་མཛད་ན་ཡང་། རང་རེ་བོད་པ་ཚོ་ལ་ནི་ཆོས་རྒྱལ་ཚོ་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་འཇིག་རྟེན་མིག་འབྱེད་དེ་ཚོ་བྱུང་མེད་ན། མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པའི་གཞུང་འདི་ཚོ་རང་རེས་གདན་གྲུ་བཞི་གཅིག་གི་སྒང་ལ་བསྡད་ནས་ལྷོད་ཤིག་གེར་མཇལ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ག་ནས་རྙེད།” 【1】ཅེས་རྒྱ་གར་ལ་ནང་པའི་ཆོས་དེ་ལྟར་དར་རུང་སྐབས་དེའི་རང་རེའི་ལོ་ཙཱ་བ་དེ་དག་མེད་ན། རང་རེར་ད་ལྟ་བཀའ་བསྟན་འགྱུར་གྱིས་གཙོས་པའི་གསུང་རབ་དེ་ཙམ་མཇལ་རྒྱུ་མི་ཡོང་བ་བསྟན་གནང་ཡོད།

གཉིས་པ། ཚད་ལྡན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཞིག་ལ་ཚང་དགོས་པའི་ཆ་རྐྱེན་སྐོར་གྱི་དགོངས་པ།

         དེ་ལ་ལྔ་སྟེ། བོད་ཡིག་དང་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་རྨང་གཞི་རྡོ་སྒྲིག་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་། རྒྱ་གཞུང་གི་ཁོག་པ་ལོན་པ་ཞིག་དགོས་པ་དང་གཅིག   མ་བསྐུལ་དང་བླངས་ཀྱིས་ཡིག་སྒྱུར་བྱ་བར་སྤྲོ་བས་ཞུགས་དགོས་པ་དང་གཉིས། འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ་མང་པོ་ཤེས་དགོས་པ་དང་གསུམ། ཡི་གེ་བསྒྱུར་བའི་དམིགས་ཡུལ་གསལ་པོ་ཡོད་དགོས་པ་དང་བཞི། ཡུལ་དངོས་ལ་ངོ་བསྐྱོད་ཀྱིས་ཉམས་ཞིབ་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་ལྡན་དགོས་པ་བཅས་ཏེ་ལྔའོ།།
         དེ་ཡང་བོད་ཡིག་དང་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་རྨང་གཞི་རྡོ་སྒྲིག་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་། རྒྱ་གཞུང་གི་ཁོག་ལོན་པ་ཞིག་དགོས་པའི་སྐོར་ལ《དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས》ནང་ཁོང་གིས“དེང་སང་མང་པོས་ཨིན་སྐད་ལ་དང་དོད་བྱེད་པ་སྐབས་སུ་བབས་པ་འདྲ་པོ་ཞིག་རེད། ཡིན་ན་ཡང་སྔོན་ལ་བོད་ཡིག་རང་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞིག་སློབས། ང་རང་ཚོས་དངོས་གནས་བྱས་ན་བོད་སྐད་དང་བོད་ཡིག་ཁུངས་འཁྱོལ་ངེས་ཤིག་བསླབ་ན་ཡག་བགྱི་རེད། ཁྱེད་རང་གིས་བོད་ཡིག་མི་ཤེས་ཟེར་བ་མིན་ཡང་། དཔེ་ཆ་བསྐྱར་ཀློག་བརྒྱབ་ནས་དབུ་ཕར་མཛོད་འདུལ་ཚོ་ཞིབ་ཆ་མཇལ། དེའི་ནང་ནས་མངོན་པའི་གཞུང་ནས་བཤད་པའི་གྲངས་འདྲེན་མང་པོ་འདི་ཚོ་ལ་གཡེལ་ཆུང་མ་བྱེད་པར་སེམས་ལ་རྡོ་སྒྲིག་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་མ་བྱུང་བར་དུ་བལྟ་དགོས་པ་རེད། གྲངས་འདྲེན་འདི་ཚོ་རྒྱ་གར་གྱི་པཎྜིཏ་ཚོ་ཉི་མ་མ་འཁྱོལ་བར་བཟོས་པ་མ་རེད། གྲངས་འདྲེན་བཞི་ཚན་ལྔ་ཚན་དྲུག་ཚན་སོགས་གང་འདྲ་ཞིག་འདུག་ཀྱང་རེ་རེ་ལ་སོ་སོའི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ཡོད་པ་ཤེས་དགོས། དེ་བཞིན་སོ་སོའི་གོ་རིམ་ཡང་མ་འཆུག་པ་བྱས་ན་མ་གཏོགས། གང་ཡིན་ཟེར་ན་གོ་རིམ་སྒྲིག་སྟངས་ཚུན་ལ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཡོད་པས། གྲངས་ཀ་ལོན་ཙམ་སེམས་ལ་ཁྱད་ཁྱོར་ངེས་པས་འགྲིགས་བསམ་ནས་བསྡད་ན། ཤེས་རྒྱུ་མང་པོ་ཞིག་ལུས་འགྲོ་ཞིང་། དོན་དང་ཐོབ་བྱའི་རིམ་པ་མང་པོ་འཆོལ་བསྡད་པ་ཞིག་སེམས་ལ་འཇགས་ནས་ཕུགས་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་འགྲོ་བ་ཡིན་པས་གཟབ་དགོས། ལྷག་པར་རྒྱ་གཞུང་ལ་གོ་བ་གཏིང་ཚུགས་པ་ཨེ་ཆགས་བལྟས་ནས་པོ་ཏི་ལྔ་སོ་སོའི་རྩ་བ་དང་རང་འགྲེལ། སོ་སོའི་ཐད་ཀྱི་རྒྱ་འགྲེལ་ལ་བལྟ་བ་སོགས་བྱས་ན། དང་པོ་ཁག་ཙམ་ཡོང་ངེས་ཀྱང་གང་མཚམས་ནས་གོ་བ་མེ་ནང་དུ་མར་ཁུ་བླུག་པ་ལྟ་བུ་ཡོང་རྒྱུ་འདུག  དེ་བཞིན་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བའི་རྒྱ་གཞུང་ཚོའི་ཚིག་གི་འགྲོ་སྟངས་ལ་ཡང་ཞིབ་ཚགས་བྱེད་དགོས་པས། དེ་ཚོའི་རིགས་ལ་སྐྱེས་རབས་དང་། འདུལ་བ་དང་། ཀླུ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་ཟློས་གར་ལ་སོགས་པ་མཇལ་ན། རྒྱ་གཞུང་གི་ཚིག་གི་ཁོག་ལྟ་བུ་ལོན་ནས་ཕན་ཚུན་གཅིག་གྲོགས་གཅིག་ལ་སོང་ནས་ཕན་པ་ཆེན་པོ་ཡོང་འདུག དགེ་བཤེས་ཤེས་རབ་ལགས་བོད་ཀྱི་མཁས་པས་རྩོམ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་ཐུགས་འདྲིས་ཆེ་བ་མ་གཏོགས། རྒྱ་འགྲེལ་དང་རྩ་བ་སོགས་ལ་གཏུགས་དགོས་ན་དོན་རྩ་མཐིལ་ཕྱིན་ལོན་གནང་བགྱི་མེད། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བལྟས་ན། ང་རང་ཚོའི་སྔར་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཚོས་ལུས་སྲོག་འབེན་ལ་བཙུགས། ལོ་ཡུན་མང་པོའི་རིང་ལ་པཎ་གྲུབ་ཚོའི་ཞབས་ལ་གཏུགས། དཀའ་སྤྱད་དེ་ཙམ་མཛད་ནས་སཾསྐྲིཏ་ནས་སྤར་ལ་སྤར་བཏབ་པ་ལྟ་བུར་བསྒྱུར་གནང་བའི་བཀའ་བསྟན་བཅོས་ཚོ་ལ་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པའི་རྨང་གཞི་དེ་ཡིན་བསམ་ནས་མིག་ཟུར་ཙམ་ཡང་མ་བལྟས་པར། ཡིག་ཆ་ཞིག་གི་ཕྱོགས་སུ་ལྷུངས། རྒྱབ་གནོན་ཡོང་ཆེད་ལ་རྗེ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་གསུང་ཐོར་བུ་རེའི་ལུང་འདྲེན་བྱེད། ཡིག་ཆ་བདག་པོའི་གསུང་ནས་ལུང་དྲངས་ན། འདོད་ལན་མ་གཏོགས། དགོངས་གཞི་ཙམ་ཡང་ལེན་མི་ཆོག་པ་འདི་འདྲ་ཞིག་གིས། མ་རྟོགས་དང་ལོག་རྟོགས་ཀྱི་མུན་པ་ག་ནས་སེལ་ནུས།” 【2】ཞེས་གསུངས་སོ། །
         མ་བསྐུལ་དང་བླངས་ཀྱིས་ཡིག་སྒྱུར་བྱ་བར་སྤྲོ་བས་ཞུགས་དགོས་པ་དེ་ནི་ལོ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ཡིག་སྒྱུར་དགོངས་པ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན། ཡིག་སྒྱུར་གྱི་བྱ་བ་འདི་ལ་གཞན་གྱིས་བསྐུལ་ནས་གཞན་ངོར་བསྒྱུར་བ་ཞིག་དང་། མ་བསྐུལ་དང་དུ་བླངས་ཏེ་རང་འགུལ་གྱིས་བསྒྱུར་བའི་ལས་ལ་ཞུགས་པ་ཞིག་སྟེ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དེ་གཉིས་དབར་ཕྱོགས་མང་པོའི་ཐད་ནས་དགེ་མཚན་ཤིན་ཏུ་མི་འདྲ་བ་ཐོན་ཐུབ།
         འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ་མང་པོ་ཤེས་དགོས་པའི་ཐད《དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས》ནང་། “ལར་ནས་ང་ཚོའི་ལོ་ཙཱ་བ་དེ་ཚོ་ག་འདྲ་རེད། ཆག་སྒོ་ཆག་སྒོ། འདུལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་དེ་ཚོའི་ནང་མཇལ་དུས། དྲུག་སྡེ་དང་། བཅུ་གཉིས་སྡེ་དང་དགེ་སློང་མ་སྦོམ་དགའ་མོ་དང་། ཉེར་དགའི་བྱེད་སྟངས་དེ་ཚོ་མངོན་སུམ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་འདྲ་པོ། དེ་འདྲའི་བསྒྱུར་ལེགས་པོ། དེ་ཚོ་ལ་བལྟ་དུས་དེ་དུས་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམ་པས་སཾསྐྲིཏ་ཙམ་མ་ཟད། གང་དུ་ཕེབས་སའི་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་སོ་སོའི་སྐད་རིགས་ཀྱང་ཕུགས་འཕེར་མཁྱེན་ནས། རྒྱ་གར་བ་མཆོག་དམན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་དང་སྤྱོད་ཚུལ་ཚང་མའི་སྡིངས་ལོན་ནས་མ་མཐའ་ཚིག་ཕལ་པ་ཡན་ལ་ཞིབ་ཚགས་མཛད་དེ། དེ་ཐོག་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་པ་ཞིག་བསྒྱུར་གནང་བ་ཡིན་ཙང་། འགྱུར་སྤུས་དག་པོ་ཡོང་བའི་རྩ་བ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀའི་སྐད་ཡིག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡོད་པ་དེ་གས་རྒྱུ་བྱས་ནས་བྱུང་བ་རེད། དེ་འདྲའི་འགྱུར་སྟངས་མཁས་པ། དཔེར་ན། ཉེར་དགའི་བྱེད་སྟངས་དེ་ཚོ་ལ་བལྟ་དུས། ཁོ་དྲན་རྒྱུ་རྒོད་པོ། གཡོ་ཚ་པོ། ཁ་རྒོད་པོ་དེ་འདྲ་ལ་ཨང་སྙམ་པ་དང་། ཁོས་བུ་མོ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ལ་འོ་བྱས་ནས་རེག་པའི་སྟུང་བ་བྱུང་སྐབས། གཞན་པས་འཕྱ་དུས་ད་དུང་ཁོས་ཁ་རྒྱགས་པ་ག་ཚད་བཤད་འདུག་ཅེས། དེའི་ཐད་ཀྱི་བརྡ་རྙིང་ཤ་ར་ར་གསུངས་ནས། དེང་སང་བྱས་ན་ཁོའི་ལབ་སྟངས་འདི་འདྲ་ཞིག་རེད་པ་ཞེས་གསུངས།” 【3】ཞེས་འཁོད་ཡོད།
         ཡི་གེ་བསྒྱུར་བའི་དམིགས་ཡུལ་གསལ་པོ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་སྤྱི་ལ་ཕན་འདོད་ཀྱི་བསམ་པ་རླབས་ཆེན་ཞིག་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྲག་ལ་ཨི་ཁུང་འབིགས་པའི་སྙིང་རུས་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཤིག་ཡོད་དགོས་པའི་ཐད《དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས》ནང་། “གང་ལྟར་སིངྒ་ལར་ལོ་གསུམ་ཙམ་བཞུགས་རིང་བཀའ་བསྟན་བཅོས་མང་པོ་ལ་གཟིགས་རྟོགས་མཛད་དེ། གནས་བརྟན་པ་རྣམས་ལ་གྲགས་ཆེ་བའི་མདོ་མང་པོ་དང་། ལྷག་པར། བོད་ཙམ་མ་གཏོགས་གཞན་འཇིག་རྟེན་འདིའི་ཁྱོན་ལ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཅོག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོན་པའི་བཀའི་ཉིང་ཁུ་ལྟ་བུར་བརྩི་བའི་ཚོམས་སམ། ཆོས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བར་མཛད།” 【4】ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཆོས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་བོད་ཡུལ་ཁོ་ན་ཕུད་པའི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྟེང་གི་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོན་པའི་བཀའི་སྙིང་བཅུད་དུ་བརྩི་བ་དེའི་ཐད། བོད་པས་ངོས་འཛིན་གསལ་པོ་དེ་ཙམ་མ་བྱུང་བ་དེ་གསལ་པོ་ཡོང་བ་བྱ་ཕྱིར་བསྒྱུར་གནང་མཛད་པ་དེ་བསམ་བློ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་མཛད་འཕྲིན་རང་དུ་སྣང་ངོ་།།
         ཡང《དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས》ནང་། “དེང་སང་རང་རེ་བོད་པ་མང་ཆེ་བའི་བསམ་བློའི་ནང་། ལོ་ཙཱ་བ་ཟེར་མཁན་དེ་ལ་རིག་པ་དང་། གསེར་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཏོག་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་འདྲ་ཅིག་གིས་འགྲིགས་ཀྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག་ཀྱང་། ཁོང་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་དེ་ནི་བོད་ཀྱི་བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་ཁོ་ན་ལ་མཛད། ལོ་ནས་ལོ་བཏུད་དེ་རྒྱ་གར་གནམ་གཤིས་ཚ་པོ་དེ་འདྲ་ཞིག་གི་ནང་དུ་བཞུགས་ཏེ་དཀའ་སྤྱད་མཛད། དེ་དུས་དེང་སང་གི་རྩིས་བྱས་ན། རེལ་ལི་དེ་ནི་གླང་གོག་སྒ་རིག་རེད། མོ་ཊོར་དེ་ནི་རྟ་སྒ་རིལ་རེད། ཆག་སྒོ་ཆག་སྒོ་དེ་འདྲའི་སྙིང་རུས་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་ནས་དབུ་དཀྲུག་དཀྲུག་གནང་ནས་བཞུགས་ཀྱི་འདུག” 【5】ཅེས་འཁོད་ཡོད་པ་དེ་ནི་ལོ་ཙཱ་བ་ཕུལ་བྱུང་ཞིག་བྱེད་པར། དང་ཐོག་རླབས་ཆེན་གྱི་བསམ་བློ་པ་ཞིག་དང་དཀའ་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། གཞན་ཡང་ལོ་ཆེན་འདིས་ནག་མོའི་ཁོལ་གྱི་ཟློས་གར་གྱི་བསྟན་བཅོས《བྱ་ལེན་མ》བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་དོན་ཡང་། འཛམ་གླིང་ཟློས་གར་གྱི་ཏོག་ལྟ་བུ་འདི་བཞིན་གཞན་གྱིས་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་ན་ཁོང་རང་གིས་བསྒྱུར་བ་ནང་བཞིན་གྱི་ཚིག་སྙན་པོ་འདི་འདྲ་འབྱུང་མི་ཐུབ་དགོངས་ནས་བསྒྱུར་བ་ཡང་དགོངས་པ་ཅན་གྱི་མཛད་པ་རང་ངོ་། །
         ཡུལ་དངོས་ལ་ངོ་བསྐྱོད་ཀྱིས་ཉམས་ཞིབ་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་དགོས་པའི་དགོངས་པའི་ཐད། ལོ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་རྩི་ཤིང་དང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་མིང་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་དུས་རབ་བྱུང་ན་མ་ཡིག་གི་ནང་དུ་འཕྲད་པའི་མིང་དེ་འདྲ་ཐོན་སའི་ཡུལ་དེ་རང་ལ་ཕྱིན་ནས་དངོས་པོ་དེ་ཇི་འདྲ་ཞིག་ཡོད་པར་བལྟས་པས་མ་ཚད་དེ་ལ་ཉམས་ཞིབ་མཐར་ཕྱིན་པ་བྱས་རྗེས། འདིའི་དོན་འདི་རང་ལས་མ་འདས་སྙམ་པའི་ངེས་ཤེས་བརྟན་པོ་སྐྱེས་ཚེ་གཞི་ནས་བོད་སྐད་ལ་བསྒྱུར་དགོས་པར་བཞེད་པའོ། །

གསུམ་པ། དོན་ཐོབ་གཙོ་བོར་བསྒྱུར་བ་དང་ཚིག་ཟིན་ལ་བསྒྱུར་བའི་དགོངས་པ།

         དེ་ཡང་ལོ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་ཡི་གེ་བསྒྱུར་བའི་རྩ་དོན་དང་། ཐབས་དམ་པ། དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་ནང་དོན་ཚང་མ་འབྲུ་རེ་རེ་བཞིན་ཚིག་ཟིན་ལ་བསྒྱུར་བ་དང་། དོན་ཐོབ་གཙོ་བོར་བསྒྱུར་བ་ཞེས་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུ་གནང་མཛད་པ་ནི་ཁོང་གི་ཐུན་མིན་གྱི་དགོངས་པ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་དེང་རབས་ཡིག་སྒྱུར་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ནང་གི同化དང异化བྱ་བའི་ཐ་སྙད་གསར་པ་གཉིས་བྱུང་བ་དེ་གཉིས་དང་དོན་མཚུངས་ཡིན། ལ་ལས同化ཞེས་པ་རང་འགྱུར་དང་། 异化ཞེས་པ་གཞན་འགྱུར་དུ་བསྒྱུར་འདུག་པ་ནི་ཡིག་སྒྱུར་གྱི་གཞུང་དོན་ལ་གོ་བ་མ་ལོན་པའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལས་ལོ་ཆེན་དགེ་ཆོས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་ཐོབ་གཙོ་བོར་བསྒྱུར་བ་དང་། ཚིག་ཟིན་ལ་བསྒྱུར་བ་ཞེས་པ་དོན་ལ་གནས་པར་སྣང་ངོ་། །
         ཚིག་ཟིན་ལ་བསྒྱུར་ན་ཚིག་སྙན་པོ་ཡོང་ཡང་གོ་དཀའ་ཙམ་ཡོང་བ་དང་། དོན་ཐོབ་གཙོ་བོར་བསྒྱུར་ན་གོ་བདེ་བ་འབྱུང་བར་གསུངས་ཤིང་། བོད་ཀྱི་སྔ་བསྒྱུར་ལོ་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་དོན་ཐོབ་གཙོ་བོར་བསྒྱུར་བ་དང་། ཕྱིས་ཀྱི་ལོ་ཆེན་ཚོས་ཚིག་ཟིན་ལ་བསྒྱུར་བར་བཞེད། ཁོང་ནི་དོན་ཐོབ་གཙོ་བོར་བསྒྱུར་བ་ལ་མཉེས་པོ་ཡོད་ཀྱང་། དོན་ཐོབ་གཙོ་བསྒྱུར་དང་ཚིག་ཟིན་ལ་བསྒྱུར་བ་གཉིས་ཀར་མཁས་ཤིང་། ལོ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་དགོངས་པ་འདིའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་འགྱུར་དག་གོ་བདེ་པོ་ཡོང་ཕྱིར་ཡིན་པ་སྟེ། གོ་བདེ་པོ་ཡོང་བ་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཁོང་གི་རྩ་བའི་དགོངས་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་ཁོང་གིས་“བརྩམས་པ་རྣམས་མངོན་བརྗོད་ཀྱིས་མང་པོ་བཅིངས་མི་ཉན། དོན་འདུས་ལ་ཁ་གསལ་གོ་བདེ་བ་ཞིག་དགོས། རྩོམ་རབ་ལན་གཅིག་གིས་གོ་ཟེར་བ་ཡིན་མོད། རྩོམ་ཟེར་བ་ཆགས་ལོའི་བདེ་སྨོན་འདྲ་བ་ཞིག་དགོས་ཨང་” 【6】ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་འདི་ནི་ལོ་ཆེན་ཁོང་གིས་མཁས་པའི་བྱ་བ་རྣམ་གསུམ་གྱིས་གཙོས་པའི་བྱ་བ་མཐའ་དག་ལ་འཛིན་པའི་རྩ་བའི་དགོངས་པའི་གྲས་ཤིག་ཡིན་པ་ལས་ཡིག་སྒྱུར་གཅིག་པུའི་དགོངས་པ་མིན། འོན་ཏེ་ད་ཆ་རང་རེས་ཚིག་ཟིན་ལ་གཙོ་བོར་བསྒྱུར་ཁུལ་བྱེད་པ་དེ་ནི་སློབ་གྲྭའི་སྐད་ཡིག་དགེ་རྒན་གྱིས་ཚིག་འགྲེལ་བཀླགས་ནས་སློབ་ཚན་འཁྲིད་ཚར་བར་བརྩི་མཁན་ཞིག་དང་འདྲ་བར་མངོན་ཏེ། དགེ་རྒན་དེ་འདྲའི་སློབ་མས་ཚིག་ཙམ་ལས་གཞུང་རང་ལ་གོ་བ་ཆ་ཚང་བ་ཕར་ཞོག ཟུར་ཙམ་ཞིག་ཀྱང་ལོན་ཐབས་བྲལ། ལོ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་ལེགས་སྦྱར་བང་མཛོད་དུ། “སློབ་སྤྲིང་ལས།……ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱས་པས་ཉེ་བར་བརྒྱན་བྱས་ཤིང་། །སྐེད་ཆིངས་ཆར་ཆེན་སྤྲིན་གྱིས་འཁྲིགས་པས་འཁྱུད་གྱུར་བ། །རི་རྩིའི་ནགས་ཀྱི་མཐོང་དེར་ཆགས་པ་མེད་པར་ནི། །རླུང་ལྟར་གཡོ་བའི་རང་བཞིན་ཚེ་གཏུགས་སྐལ་པ་ཆེ། །འདི་ཚིག་ཟིན་ལྟར་བྱས་ན། ཉེ་འཁོར་དུ་རི་བོང་ཅན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱས་པས་བརྒྱན་པ། ཆུ་ཡིས་ལྕི་བའི་ཆུ་སྟེར་གྱི་སྐེད་ཆིངས་ངལ་བསོ་བ། འདུ་འཛི་བྲལ་བའི་རི་བོའི་རྭ་སྟེང་། ནགས་ཀྱི་མཐོངས་ན། རླུང་གི་གཡོ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གྱི་ཚེ་འཁྲིད་པ་ནི་ཕྱུག་པོའོ། །བྱ་བ་འོ། །དེས་ན་སྔོན་གྱི་འགྱུར་རྣམས་ན་ཆུ་འཛིན། དབྱིག་འཛིན། རི་བོང་ཅན་སོགས་ཀྱི་མངོན་བརྗོད་རྣམས་སྤྲིན་དང་། ས་དང་། ཟླ་བ་སོགས་སུ་བསྒྱུར་བ་རྐྱང་ཡོད་པ་གོང་ཀུན་ཏུ་གསལ། ཡང་སློབ་སྤྲིང་ལས།……བུད་མེད་ཡན་ལག་དྲི་ང་རུལ་བ་མི་སྡུག་པ། །པད་མ་ཟླ་བ་ཨུཏྤལ་དག་ཏུ་སྙོམས་བྱེད་པ། །སྙན་དངགས་མཁན་གྱི་རྫུན་དེའི་འབྲས་བུ་མི་ཟད་པ། །དེ་དག་དེ་ཡི་མངལ་གནས་འཇུག་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །ཡང་།……ཉེ་དུ་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོའི་ཁོངས་སུ་ཆུད་གྱུར་པ། །ཀླུང་གི་ནང་དུ་ལྷུང་བ་ལྟ་བུ་སྣང་བཞིན་དུ། །སྐྱེ་ཤི་ཕོངས་པས་ངོ་མ་ཤེས་པ་དེ་བོར་ནས། །གལ་ཏེ་གཅིག་ཐར་བྱེད་ན་དེ་ལས་ཁྲེལ་བོར་མེད། འདིའི་རྐང་པ་གསུམ་པ་སྦྱོར་རྒྱུ་མི་གཏུབ། སློབ་སྤྲིངས་ཀྱི་ཚིག་འདི་རྒྱ་གར་བའི་རྣ་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པའི་རིགས་ཡིན།