རྒྱལ་ཡོངས་བོད་ཀྱི་སྒྲུང་ཐུང་འགྲན་སྡུར་སྐབས་བཞི་པའི་སྟེང་བྱ་དགའ་ཐོབ་པའི་བརྩམས་ཆོས་དག་དཔེ་བྱས་ནས་དུས་སྐབས་གསར་པའི་བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་རྩོམ་པ་པོ་གསར་རྩོམ་ལ་འཇུག་ལུགས་ཐད་དཔྱད་ན་ཁྱད་ཆོས་འགའ་མཆིས་ཏེ།སྐད་ཆར་སྙན་ངག་གི་རྒྱན་གྱིས་སྤྲས་པའི་རྩོམ་རིག་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པ་དང་།དོན་བརྗོད་བྱེད་སྟངས་ཕྱི་དོན་དང་ནང་བཅུད་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ།མི་གཤིས་ཀྱི་བརྡབ་གསིག་ལས་བསྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་རིག་པའི་མཛེས་དཔྱོད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་བཅས་སོ།།...

ལྷ་བྱམས་རྒྱལ་གྱི་བརྩམས་ཆོས་ཞིག་ཡིན་ཚེ་ངེས་པར་དུ་བལྟ་ཀློག་ཅིག་བྱ་དགོས་སྙམ་ནས་ན་ནིང་ལོར་སྐྱེ་རྒུ་གྲོང་ཁྱེར་ནས་དེབ་རྒན་ཞིག་ལ་ཡོན་ཆེན་ཞིག་བྱིན་ཏེ་བླུས་ནའང་།ད་བར་དུ་དཔེ་དེབ་ཚོའི་བར་གསེང་དུ་གྲགས་འགུལ་ཅི་ཡང་མེད་པར་ལུས།ཉིན་འདི་དག་ལ་དབྱར་གནང་དུ་ཁེལ་བས།ཡུལ་འཁྱམ་ཐེངས་ཤིག་ཞིག་ནས་དེབ་འདིར་ཐེངས་ཤིག་མཇུག་པར་བྱས།འདི་ནི་ངའི་དབྱར་གནང་གི་ཡུལ་འཁྱམ་གཉིས་པ་ཡིན་ཞེས་ལབ་ཀྱང་ཆོགའོ་རེད་གཤམ་དུ་ཚིག་སྣ་ཧ་ཅང་བསྡུས་དྲགས་པས་ཀློག་ཀྱང་དཀའ་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་འདུག་ཡོད་ལས་ཆེ་ནའང་ད་ནི་དེ་ཙམ་ཡིན།ཁྱེད་ཀྱི་དུས་ཚོད་འཕྲོ་བརླག་མི་འགྲོ་བར་སྨོན།...

དེང་གི་དུས་འདིར་སྦྲེལ་འཕྲིན་དྲ་རྒྱའི་ལག་རྩལ་འཕེལ་རྒྱས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞིང་རིམ་བཞིན་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་གདལ་དུ་སོང་བ་དང་བསྟུན་ནས་མི་རྣམས་ཀྱི་འཚོ་བ་ལའང་སྟབས་བདེ་མང་པོ་སྐྲུན་ཡོད།ཡིན་ནའང་མི་རྣམས་ཀྱིས་དྲ་རྒྱའི་སྟེང་ཆ་འཕྲིན་བརྒྱུད་གཏོང་བྱེད་པའི་དུས་མཚུངས་སུ་འགྲན་སློང་རབ་དང་རིམ་པ་ལྷགས་ཡོད་དེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཐད་ལའང་མི་མངོན་པའི་འཇིགས་སྐུལ་མང་པོ་བསླངས་བཞིན་ཡོད།རྩོམ་ཡིག་འདིའི་ནང་དྲ་རྒྱའི་དྲག་ཤུགས་འཇིགས་སྐུལ་སྒྲ་བརྙན་གྱི་གོ་དོན་དང་ཡོང་ཁུངས།ཁྱད་ཆོས།གནོད་འཚེ།དེ་མིན་འབྲེལ་ཡོད་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་གྱི་གཞི་འཛིན་ས་བཅས་ལ་དབྱེ་ཞིབ་རགས་ཙམ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད།དྲ་རྒྱའི་དྲག་ཤུགས་འཇིགས་སྐུལ་གྱི་སྒྲ་བརྙན་བརྒྱུད་གཏོང་བྱེད་པའི་ཁྲིམས་འགལ་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཇི་ལྟར་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་བྱ་དགོས་པའི་སྐོར་གླེང་ཡོད།...

རྩོམ་འདིར་ས་པཎ«མཁས་འཇུག»ནི།བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་རིག་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཏུ་གོ་གནས་གལ་ཆེན་ཟིན་པའི་གནའ་དཔེ་ཡིག་ཆ་འགངས་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་།དེས་བོད་ཀྱི་གནའ་རབས་སྙན་ངག་རིག་པ་འཕེལ་རྒྱས་སུ་ཕྱིན་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་དུ་སྔ་རྗེས་ཕྱི་སྐྱོང་གི་ཕན་ནུས་གལ་ཆེན་ཐོན་ཡོད་ཅིང་།བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་མ་ལག་གསར་བ་ཆགས་པར་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་བཏིངས་ཡོད་ཚུལ་སྐོར་བརྗོད་ཡོད།...

དཔྱད་རྩོམ་འདིར“རྩོམ་རིག་བོད་ལྗོངས”ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀུན་ནས་ཚང་བའི«གད་སྙིགས»ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ནས་རྣམ་པའི་བར་དུ་དབྱེ་ཞིབ་མཛད་དེ།དེང་གི་དུས་རབས་སུ་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ“འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད”ལས་འདས་པའི་ཆོས་གཞན་གྱིས་བསླད་པའི་ཉམ་ཉེས་བསྟན་པ་དང་།ཉམ་ཉེས་དེའི་འབྱུང་རྩ་སྔོག་འདོན་བྱས་ཏེ་ཚོང་རའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་གིས་བོད་མིའི་ཕུགས་བསམ་དང་མི་ཆོས་ཀུན་སྤྱོད་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ངན་པ་ཐེབས་ཚུལ་གླེང་བའི་ཞོར་དུ་སྒྲུང་གཏམ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་སྐོར་ཞིག་ཀྱང་བརྗོད་ཡོད།...

བོད་ཀྱི་ཡིག་ངག་གི་རྩོམ་གང་ཡིན་ནའང་ཧ་ཅང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཆུ་གཏེར་གྱི་ཀློང་ཡངས་པོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་ནི་སྨོས་ཅི་དགོས།དེ་བས་དེ་གཉིས་ལ་སོ་སོར་བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བ་ག་འདྲ་ཡོད་པ་དང་།ཡང་ན་དེའི་དབྱེ་ཚུལ་ཇི་ལྟར་བྱ་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་བ་དེའང་ཤིན་ཏུ་ངལ་བར་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན།ལོ་གཅིག་གི་སྔོན་དུ།ཕྲན་གྱིས་མཆོད་མེ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དྲ་བའི་དྲ་ངོས་གསར་པ་ཇུས་འགོད་བྱེད་སྐབས།བོད་ཡིག་ཏུ་བྲིས་པའི་རྩོམ་སྣ་ཚོགས་རྩོམ་ལུས་མི་འདྲ་བར་དྲ་བའི་ལེ་ཚན་དུ་དགར་སྐབས་ཏག་ཏག་དེ་འདྲའི་ཚོར་བ་བྱུང་།...

«བོད་ཀྱི་གཅེས་ཕྲུག»ཅེས་པའི་སྒྲུང་གཏམ་དེ་ནི་རྩོམ་པ་པོ་ལྷ་བྱམས་རྒྱལ་གྱི་སྒྲུང་རིང་ཐོག་མ་ཡིན་ལ།དུས་རབས་གསར་པའི་བོད་ཀྱི་སྒྲུང་གཏམ་གསར་རྩོམ་ཁྲོད་ཀྱི་ཚབ་བྱེད་བརྩམས་ཆོས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན་པས།འདིར«བོད་ཀྱི་གཅེས་ཕྲུག»ཁྲོད་ཀྱི་མི་སྣའི་སྣང་བརྙན་གཙོར་བཟུང་སྟེ།སྒྲུང་གཏམ་ཁྲོད་ཀྱི་མི་སྣ་གཙོ་ཕལ་གཉིས་ཀྱི་སྣང་བརྙན་དང་ཁོ་ཚོའི་འགྱུར་ལྡོག་ལ་དབྱེ་ཞིབ།མི་སྣའི་སྣང་བརྙན་བཞེངས་སྐྲུན་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་ཁྱད་ཆོས་བཅས་གླེང་ཡོད།...

བཙན་པོའི་དུས་ཀྱི་རྡོ་རིང་ཡི་གེ་ལས་འཕྲོས་ཏེ་རྒྱ་བོད་ལོ་ཙཱའི་སྐད་སོར་འཇོག་བྱེ་ཚུལ་སྐོར།...

«རང་ཁྱིམ»ནི་ལྷུག་རྩོམ་གྱི་ངོ་བོའི་སྟེང་ནས་ཡིད་འགྱུར་ལྷུག་རྩོམ་གྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ཤིང་རྩོམ་ཧྲིལ་པོར་རྩོམ་པ་པོས་སྙན་ཞིང་འཇེབས་པའི་ཚིག་གི་རྒྱན་དང་སྡེབ་ལེགས་པའི་ཚིག་གི་སྦྱོར་བ།འགྲོས་མཉམ་པའི་དབྱངས་ཀྱི་འདེགས་འཇོག་སོགས་ཡིད་ཀྱི་ཚོར་འདུ་ཤུགས་དྲག་པའི་ངང་བརྗོད་བྱ་ཇེ་རྒྱས་ཇེ་ལེགས་སུ་བཏང་ཡོད།ལྷུག་རྩོམ་འདི་གྲངས་ཚད་ཀྱི་ཆ་ནས་ལྷུག་རྩོམ་ཐུང་ངུའི་གྲས་སུ་ཚུད།རྩོམ་ཧྲིལ་པོར་རང་གྲུབ་ཚན་པ་བཅུ་གསུམ་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་ཚན་པ་ལ་ཤས་ཅུང་ཙམ་རིང་ཞིང་ལ་ཤས་ཧ་ཅང་ཐུང་།དེ་ཡང་རྩོམ་པ་པོའི་ཡིད་ཀྱི་སྒྲིག་བཀོད་དང་ཚོར་འདུར་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་པར་སྙམ།མཚོན་ཐབས་ཀྱི་ཆ་ནས་བསྡུས་བརྗོད་ཀྱི་ཐབས་བཀོད་དེ་རྩོམ་ཧྲིལ་པོའི་བརྗོད་སྙིང་ལ་གསར་གཏོད་དང་བློ་འབྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་ལྡན་པར་བྱས།དེ་བས་ལྷུག་རྩོམ་འདིའི་བརྗོད་བྱ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་སྒྲིག་གཞིའི་བཀོད་སྒྲིག་འོས་ཤིང་འཚམ་པ།རྗོད་བྱེད་ཚིག་མཛེས་ཤིང་མཚོན་ཐབས་སྒྱུ་རྩལ་གྱིས་ཕྱུག་པ་སོགས་ཁག་བཞི་རུ་དགར་ནས་རང་གི་བློ་དང་རིག་པས་ས་བཅད་མ་སྟོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཕྲན་ཙམ་དཔྱད་ཡོད།...

གླུ་ཚིག་གསར་དུ་རྩོམ་དུས་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་ཕྱོགས་གཉིས་ནས་མི་རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་དུས་རབས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཡ་མ་བྲལ་བར་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཉན་སྤྲོ་ཞིང་ལེན་འདོད་པའི་གླུ་ཚིག་མང་པོ་བརྩམས་ནས།རང་མི་རིགས་ཀྱི་རླབས་ཆེ་བའི་སྒྱུ་རྩལ་ལས་དོན་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་རམ་འདེགས་རོལ་མོ་དཀྲོལ་འོས་སོ།།...