ཧོར་ནག་པ་ཀླུ་སྨྱོན་གྱི་བརྩམས་སྒྲུང《རྔོན་པའི་བུ》།

         “ཀྭ་ཡེ་ལྷ་ཕྲུག་གཞོན་ནུ། ཞལ་རས་དུང་གི་ཟླ་བ།།
         སྐུ་གཟུགས་གངས་ཀྱི་ལྷུན་པོ།།
         གཤིས་རྒྱུད་དར་གྱིས་མདུད་པ།།
         ཤེས་རབ་ཕུན་ཚོགས་མེ་ལོང་།།
         དཔའ་རྩལ་གནོད་སྦྱིན་ནག་པོ།།
         དབྱངས་སྙན་ཤང་ཤང་ཏེའུ།།
         ཚངས་པས་བརྩིགས་པ་མིན་ཀྱང་།།
         བི་ཤྭ་ཀ་རྨས་བཞེངས་འདུག །
         ཨེ་མ་ལྷ་ཕྲུག་གཞོན་ནུ།།
         མཛེས་འཛུམ་དཔལ་གྱིས་ཕྱུག་ཀྱང་།།
         སྤོབས་པའི་སྙིང་ཞིག་མེད་དམ།།
         བརྩོན་པའི་མིག་ཅིག་མེད་དམ།།
         ཁྱོན་ཡངས་རིག་པའི་ཚལ་དུ།།
         བང་གིས་རྒྱུགས་ཅིང་བསྐྱུར་ཤོག །”ཅེས་གལ་བོ་ཆེ་ལ་ནན་ཏན་གྱི་ཚུལ་དུ་ཁོའི་ལག་པའི་རྩེ་ནས་བཟུང་སྟེ་བསྡམ་བསྡམ་འགའ་བྱས་ཤིང་སྐུལ་མའི་ཚིག་གི་མདའ་མོ་དུང་དུང་སྙིང་གི་ཁ་རྒྱུད་ནས་ཤོར་ཏེ་གཞོན་ནུའི་རྣ་ལོ་གཟས་ནས་ཕྱོགས་ཡོང་། ཁོས་ངོ་གདོང་དེ་ལ་འདི་ལྟར་སྨྲས
         “འདབ་ཡངས་གཉོམ་པའི་པད་མ།།
         སྒེག་འཆང་ཆུ་ཡི་ལང་ཚོ།།
         མུན་པའི་བཞིན་ལ་གནག་ཅིང་།།
         ཉི་ཐིག་ཞལ་ཟས་ཅན་མ།།
         ཞབས་སེན་ས་རིམ་ཉུལ་བས།།
         ལྷུན་པོའི་ལངས་ཕྱོགས་བརྟན་མ།།
         བསུང་ངད་སྐབས་གསུམ་བདུད་རྩི།།
         སྲིད་པ་མཛེས་པའི་རྣ་རྒྱན།།
         སྦྲང་ཆུང་བྲེ་ལོ་ལོས་ཆགས །།
         ཤ་ཟན་རྒོད་ཀྱང་ཆགས་ནས།།
         བསྐོར་བ་ཐེངས་གསུམ་རྒྱག་གི །
         མར་ཟན་ཉ་ཡང་ཆགས་ནས།།
         རིག་རིག་ལན་གསུམ་བྱེད་གི །” ད་དུང---ཉི་མ་འགར་ཡི་གེ་བསླབ་པས་ཡིག་ངོ་ཙམ་ཆོད། བལྟས་ཡོང་ན་ཡོན་ཏན་སློབ་པ་སླ་ཡང་རིགས་རུས་བརྗེ་བ་དཀའ་ཞེས་བཤད་པ་ན། ངོ་གདོང་དེས“ངའི་ཡིད་ནས་རིགས་མི་གཙོ། རུས་མི་གཙོ། བརྩེ་དུང་གཙོ”ཞེས་བརྗོད་བྱུང་ལ་ཞིམ་མངར་གྱི་མཆུ་ཡི་འདབ་མ་ཚུར་བསྲིང་ནས་ཁོ་ལ་འོ་ཞིག་བྱས་ཤིང་གཉིས་ཀས་དགའ་སྐྱོ་ཟུང་གི་སྦྲང་རྩི་མིག་ནས་བྱོ་ཡོང་། རི་དྭགས་རྔོན་དུ་མ་ཡོང་གོང་གི་མཚན་མོ་དེར་ངོ་གདོང་དེས་འབྲལ་མི་བཟོད་པའི་སེམས་ཀྱིས་མིག་ཆུ་ཤམ་ཤམ་བཞུར་གྱིན
         “ངའི་མདང་གསུམ་རྨི་ལམ་དང་བོ་ལ།།
         དགུང་གན་ནས་ཁྲི་གདུགས་ཉི་མ་ཤར།།
         སྤང་སྔོན་མོའི་ཁུགས་ནས་པད་མ་བཞད།།
         འོད་སེར་པོས་གླིང་བཞིའི་མུན་པ་སེལ།།
         དྲི་ཞིམ་པོས་རྐང་དྲུག་བུང་བ་དགྱེས།།
         དེ་ཡིན་རུང་གློ་བུར་ཆུ་སྤྲིན་འཁྲིགས།།
         སྤྲིན་ནག་པོའི་འདབ་མ་ཕྱོགས་སུ་མཆེད།།
         གསེར་སེར་བོའི་ཉི་མ་ཁྱུར་མིད་བཏང་།།
         ཆར་རྡོ་མཁྲེགས་སྲ་མོའི་སེར་བ་བབས།།
         འདབ་ཡངས་པའི་ཆུ་སྐྱེས་རྩ་ནས་བཅོམ།།
         གན་རྨི་ལམ་མི་བཟང་རྨི་ལམ་ངན།།
         ངའི་མདང་གསུམ་རྨི་ལམ་བར་མ་ལ།།
         བར་གན་ནས་འོད་ལྔའི་གུར་ཁྱིམ་ཕུབ།།
         མཚོ་དྭངས་མོའི་ནང་ནས་ཉ་མོ་འཁྱུག།
         འོད་སྣ་ལྔས་མཁའ་འགྲོའི་མཛེས་པ་བཀག།
         ཉ་གསེར་མོས་ཀླུ་མོར་གནོང་བ་བྱིན།།
         དེ་ཡིན་རུང་གློ་བུར་ན་བུན་འཁྲིགས།།
         རླུང་འཚུབ་མའི་མཁྲིག་མ་ཕྱོགས་སུ་བརྐྱངས།།
         གནམ་སྔོན་པོའི་འཇའ་གུར་རྡུལ་དུ་བརླགས།།
         ས་ཐལ་རྡུལ་རྩུབ་མོའི་ཕུང་བོ་རྒྱས།།
         རྒྱབ་རིང་བའི་གསེར་མིག་ཀུན་ནས་མནར།།
         གན་རྨི་ལམ་མི་བཟང་རྨི་ལམ་ངན།།
         ངའི་མདང་གསུམ་རྨི་ལམ་མཐའ་མ་ལ།།
         སྨད་གན་ནས་ནགས་ལ་ཤིང་ལོ་རྒྱས།།
         ནགས་རྒྱ་རྫོང་དཀྱིལ་ན་ཁུ་བྱུག་དགོད།།
         ཤིང་སྟུག་པས་རང་བྱུང་ས་ཆུ་བཟང་།།
         གསུང་སྙན་པས་དཔྱིད་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་དར།།
         དེ་ཡིན་རུང་གློ་བུར་སྒྲ་ཆེན་གྲགས།།
         ཐོག་བཙན་པོའི་འཇིགས་པ་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་།།
         ནགས་རོག་གེའི་གཞུང་རྟ་ཚལ་བར་གས།།
         རླུང་ལྷགས་གཞུག་གྲང་མོའི་དཔུང་རྩ་རོམ།།
         ངག་བདེ་བའི་གཞན་གསོས་རྨང་ནས་ཤི།
         གན་རྨི་ལམ་མི་བཟང་རྨི་ལམ་ངན།།”ཞེས་ཁོ་ལ་བཤད་མྱོང་བ་དང་ཁོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་སེམས་པ་ད་ལྟའང་སེམས་ན་གསལ་བོར་འདུག  ཁོས་ངོ་གདོང་དེ་ཡིད་ལ་དྲན་སྐབས་གསར་དུ་བླངས་པའི་ཀུ་ཤུ་དེའི་ཤུན་ལྤགས་ལ་སྐྱི་བཤུས་ཙམ་བཏོད་ཡོད་པ་ལས་དོན་དུ་ཁམ་གང་ཡང་ཟོས་མི་འདུག་ལ་མིག་ཟུང་མུན་པའི་ཟབ་སར་གཅེར་ནས་རྡེབ་ཙམ་ཡང་མི་བྱེད། ཕྱི་ན་མིག་གིས་འཕྲེད་དུ་མདུན་ཕྱོགས་སུ་བལྟས་འདུག་ཀྱང་ནང་ན་སེམས་པ་ཐུར་དུ་ས་ངོས་ལ་བཙུགས་འདུག་པ་འདྲ།
         ཁོས་བཀྲེས་སྐོམ་ཚ་གྲང་གི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་གིན་པའི་སྐབས་དེར་གང་ནས་ཡོང་བ་མི་ཤེས་ལ་སུས་རྨས་པ་ཡང་མི་ཤེས་པའི་གཙོད་བསྣད་མ་ཞིག་ཁོའི་མདུན་ན་ཤི་མ་གསོན་གྱིས་འགྲོ་གྱིན་འདུག་པ་མཐོང་ནས་དེའི་རྗེས་སུ་དེད་པས་ཁོ་ལྡུམ་ར་ཅན་གྱི་བྲག་དོང་འདིར་ཐོན་པ་རེད། དེ་མིན་མི་རྟག་གཤིན་རྗེའི་རླུང་ཁ་ན་འཕྱོ་ཙམ་འཕྱོ་ཙམ་གྱིས་མར་འཕྱང་རྒྱུ་མེད་པར་སོང་ཡོད་དམ། བྲག་དོང་འདི་ནི་རང་བྱུང་གི་བྲག་ཁུང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གི་སྟེང་དུ་གསར་བྱུང་གི་མི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་ལས་གྲུབ་པ་ཞིག་རེད། རྒྱ་ཆུང་ལ་བྲག་ཁུང་ནང་གི་ལྡེབས་ངོས་དང་ར་སྐོར་གྱི་གྱང་ལྡེབས་སུ་སྲོག་ཆགས་དང་སྐྱེ་དངོས་ཡ་མཚར་མང་བོ་བརྐོས་འདུག་པ་ལས་བྲག་དོང་འདི་ནི་གནའ་ནས་འཇིག་སོང་བའི་རྒྱལ་བོ་གང་གི་ཕོ་བྲང་དང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་རྗེས་ཤུལ་མིན་པ་ཤེས་ཐུབ། ར་སྐོར་གྱི་ཁྱམས་ར་ནི་སྔར་དུས་བདེ་ལ་སྙོམས་པ་ཞིག་ཡིན་སྲིད་ཀྱང་ད་ནི་ལོ་ངོ་མང་བོར་སྤུངས་པའི་ཤིང་གི་ལོ་མ་རུལ་བའི་སྟེང་དུ་ས་རྡུལ་མཐུག་པོས་མནན་ཡོད་ལ།  ས་བབ་ཀོང་སར་ཆུ་འཁྱིལ་ནས་སྒུག་དོང་བརྐོས་འདུག་ཅིང་ས་ངོས་མཐོ་དམའ་བར་ཁྱད་ཅུང་ཆེ་ས་རུ་ཆུ་རྒྱུགས་ནས་ཆུ་ཤུར་ཟབ་མོ་མང་བོ་ཡར་འཐེན་མར་འཐེན་བྱས་འདུག  གཙོད་དེ་ནི་གནམ་གྱིས་ཁོ་ལ་གནང་བའི་ལྷ་སྐལ་ཡིན་ལ་ཁོའི་སྲོག་སྐྱོབ་ཀྱི་དྲིན་ཆེན་ཡང་རེད། ཁོ་གཙོད་དེའི་རྗེས་དེད་ནས་བྲག་ཁུང་འདིར་ཐོན་དུས་གཙོད་དེ་ཤི་ནས་ཅུང་འགོར་མེད། ལུས་ཀྱི་མེ་དྲོད་ཀྱང་ཉམས་མི་འདུག   ཁོས་གཙུབ་ཤིང་ཟུང་དུ་བརྡར་ཞིང་བཙག་རྡོ་བཏུས་ནས་མེ་བསྲོས་ཤིང་རྡོ་ལེབ་བརྡར་ནས་གྲི་ལས་ཏེ་ཟླ་བ་འགའ་ལ་འདང་བའི་ཟ་མ་བཟོས། གཙོད་པགས་དེའི་དྲིན་གྱིས་མཚན་མོ་མལ་བདེ་ཞིང་ལུས་པོ་དྲོད་ལམ་ལམ་བྱེད། ད་ནི་ནམ་སྨད་དུ་ཐོན་འདུག  ཁོས་དྲོད་ལམ་ལམ་གྱི་གཙོད་པགས་ཁུགས་ནས་རི་དྭགས་རྔོན་དུ་ཡོང་བའི་ནངས་མོ་དེར་ངོ་གདོང་དེས་མཁར་ཁ་ན་སྐྱ་ཀ་ཁྲ་མོའི་མིག་ལ་ཆུ་ཟིལ་སྒེག་མོའི་རྒྱན་ཞིག་བཏགས་ནས་ཟ་འོག་གི་རི་མོས་སྤུད་པའི་གོས་ལྭ་དེ་འཕྱོ་ཙམ་འཕྱོ་ཙམ་གྱིས་ཁོ་ལ་བལྟས་འདུག་པའི་ཚུལ་དེར་ཕྱིར་དྲན་བྱས།
         རིམ་གྱིས་ཁོའི་དབང་རྩ་ཇེ་ལྷོད་དུ་སོང་ནས་ཤེས་པའང་མོག་པོར་གྱུར་སོང་། ནམ་སྨད་ཀྱི་དུས་ཚོད་འདིར་ངོ་གདོང་དེས་ད་རུང་ཡང་སྐྱ་ཀ་ཁྲ་མོའི་མིག་ལ་ཆུ་ཟིལ་སྒེག་མོའི་རྒྱན་ཞིག་བཏགས་ནས་སྒེའུ་ཁུང་འགྲམ་ན་ཧད་ཡོད་དམ། ཡང་ན་མཁར་ཁ་རུ་ཟ་འོག་གི་རི་མོས་སྤུད་པའི་གོས་ལྭ་དེ་འཕྱོ་ཙམ་འཕྱོ་ཙམ་གྱིས་འགྲེང་ཡོད། ཁོ་སྟོང་འདང་དང་ཕྱིར་དྲན་ཁྲོད་ནས་གཉིད་དུ་ཡུར།
         ཕྱི་ཉིན་གཉིད་ལས་སད་དུས་གསེར་ཆུས་བྱུགས་པའི་ཉི་མ་ལྷ་མོ་ཀུན་གསལ་མེ་ལོང་གི་ནང་དུ་བལྟས་ཏེ་ཧད་འདུག   ཅི་འདྲའི་ངོ་མཚར་བ་ལ་ཨང་།
          “ཡོན་ཏན་ཡོན་ཏན་ཟེར་བ་དཔལ་པོ་ཆེ།།
         མིག་ལ་རྒྱང་ཐུང་བསྩོལ་བའི་ལག་རྩལ་ཅན།།
         རྣ་ལ་རྣོ་སྦྲེང་དཀྲོལ་བའི་རོལ་མོ་མཁན།།
         སེམས་པའི་ལྕགས་མཁར་ཕྱེ་བའི་སྟོབས་ཆེན་པོ།།
         ངོ་མཚར་འཕྲུལ་གྱིས་བཞེངས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་།།
         སྒྱུ་འཕྲུལ་ཐབས་ཀྱིས་བྱོན་པའི་གསུང་རབ་ཆེ།།
         ནོར་གྱིས་རི་རབ་བརྩིགས་ཀྱང་མཇལ་བ་དཀའ།།
         ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་མཚོ་བསགས་ཀྱང་ཐོས་པ་དཀའ།།
         ཡ་མཚར་ཡོད་པའི་ནང་ནས་མཆོག་གི་རྒྱན།།
         ངོ་མཚར་ངེས་པའི་ཁྲོད་ནས་གཙུག་གི་ནོར།།
         དགའ་ལ་སྤྲོ་བའི་མིག་གི་བདུད་རྩི་ནི།།
         ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ནས་བག་མེད་བཅུས།།”འདི་ནི་གནའ་དཔེ་རྙིང་བས་ཁེངས་པའི་གཏེར་མའི་བྲག་ཕུག་དེ་མཐོང་དུས་ཁོའི་ངག་ནས་ཅི་ཤོར་འདི་ཤོར་མེད་པར་ཤོར་སོང་བའི་བསྟོད་ཚིག་ཅིག་རེད། བྲག་དོང་ནང་སྨུག་ནག་པས་ནམ་རྒྱུན་མུན་ཁྲོད་ནས་གཙོད་པགས་དུས་ཡུན་རིང་བོར་འཚོལ་དགོས། འདི་ནི་དཀའ་ལས་ཆེ་བའི་ལས་ཤིག་རེད། ཁོས་གཙོད་པགས་འཚོལ་བདེ་ཆེད་གཙོད་པགས་ཏེ་ཕུར་བ་ཞིག་གི་སྟེང་དུ་བྲག་དོང་གི་གྱང་ལྡེབས་སུ་འགེལ་འདོད་པ་རེད། ཁོས་བྲག་དོང་གི་གྱང་ལྡེབས་སུ་བརྡབས་པའི་ཕུར་བ་དེ་དག་ནི་འཇིམ་གླང་རྒྱ་མཚོར་ལྷུང་བ་བཞིན་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར། མ་གཞིར་གྱང་ལྡེབས་འདིའི་ནང་ཁོག་ན་གཏེར་མའི་བྲག་ཕུག་ཅིག་འདུག  འདིའི་ནང་དུ་ཧོ་མའི་ལོ་རྒྱུས་སྙན་རྩོམ་རིང་མོ་དང་མ་ཧ་བྷ་ར་ཏ། རྰ་མ་ཎ་སོགས་ཁྱད་མཚར་བསྟན་བཅོས་མང་བོས་ཁེངས་འདུག  ཁོས་ཉི་མ་རེ་རེའི་ཁ་གྲངས་མ་ནོར་བ་བྱས་ཏེ་ལོ་ངོ་གསུམ་གྱི་རིང་ལ་དཀའ་བ་སྤྱད་པས་ཆོས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད། དོན་གནས་ལུགས་ཟབ་མོ་བདེ་ལེགས་རྙེད་ནས་མཁས་པ་ཆེན་པོར་གྱུར།
         ལོ་ངོ་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ《གནས་ཡིག་གཏེར་མཛོད》ཅེས་པའི་གཏེར་མའི་བསྟན་བཅོས་ལ་བརྟེན་ནས་ཁོ་རང་ཕྱིར་རྒྱལ་སར་ལོག  ཡིག་རྒྱུགས་ཆེན་པོ་ལན་གསུམ་ལ་བཏང་མཐར་ཨང་དང་པོ་ཐོབ་ནས་མག་པའི་ཆོ་ལོ་དང་མཁས་པའི་གོ་ཐོབ་ཀྱི

         སྙན་གྲགས་འདི་ལ་གཟུགས་མཆིས་ན།།
         ཁམས་གསུམ་འདི་ཡང་སྣོད་དུ་ཆུང་།།
         རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཆུ་ཡི་གཏེར།།
         ཕུད་ཀྱིས་བཅལ་བར་གཞལ་མི་ནུས།། བའི་ཚད་དུ་སླེབས། ཨ་ཁུ་རྒྱལ་བོ་སྐུ་གཤེགས་དུས་ཀྱང་ན་ཟུག་དང་འགྱོད་པ་ཅི་ཡང་མེད་པར་ཁོ་ལ་ཡིད་ཚིམས་ནས་སེམས་དཀར་དཀར་དང་མིག་ནག་ནག་གིས་ཡང་ཡང་ལྟ། ཁོང་ཉིད་ཚེ་ལས་འདས་རྗེས་ཁོས་སྲིད་བརྐྱངས་ཤིང་མཐའ་བཞི་ཞེ་དང་འཁོན་པ་བསྡུམས་ནས་མཛའ་བརྩེའི་གཉེན་གྱི་ཕྱི་ཐག་རིང་ལ། ཕྱོགས་བཅུ་སྟོབས་དང་འབྱོར་བ་རྒྱས་ནས་གནམ་འོག་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པས

         “གནམ་ལ་ཉི་ཟླ་ཟུང་གཅིག།
         ས་ལ་བཙན་པོ་རྗེ་འབངས།།”ཞེས་སྒྲ་དབྱངས་སྙན་མོ“བང་བང”གྲགས། ཁོ་དང་རྒྱལ་བོའི་སྲས་མོ་གཉིས་དགའ་བདེའི་དཔལ་གྱིས་བཟི་འདུག་པ་ངས་མ་བཤད་ཀྱང་ཤུགས་ནས་དཔྱིད་ཐོན་ན་ས་ཆུ་ཞོར་ནས་དྲོས་པ་གོ་ནུས་པ་དང་གཅིག་རེད།
         དོ་ནུབ་ཟླ་བ་ཤིན་ཏུ་སྒོར།  འདི་ནི་སེམས་དོན་ཞིག་གི་ཁ་གང་བས་ཡིན་ནམ།