གོ་ཐོས་སུ་ཁོང་གིས་ཕབ་པའི་དཀར་མཛེས་ཁུལ་གྱི་གནས་ཆེན་པདྨ་བརྩེགས་པའི་དཀར་ཆག་ཅིག་བཞུགས་ཡོད་པར་བཤད་ཀྱང་མིག་སྔར་ལག་ཏུ་མ་སོན། ད་དུང་ཁོང་གིས་ཕབ་པའི་གནས་ཀྱི་དཀར་ཆག་ཁ་ཤས་བཞུགས་ཡོད་ཀྱང་སྲིད་པས།འདི་དག་ལས་མེད་ཅེས་ཐག་བཅད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ།།དཀར་ཆག་འདི་དག་ནི་བོད་ཀྱི་ས་ཁམས་ཆགས་ཚུལ་དང་ས་དཔྱད་རིག་གནས།གནས་རི་དང་གཞི་བདག་རིག་གནས།དེང་གི་འབོད་ཚུལ་ལྟར་ན་བོད་ཡུལ་གྱི་རི་ཆུའི་རིག་གནས་ཀྱི་དཔྱད་གཞིའི་རྒྱུ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་བསྙོན་དུ་མེད་དོ།།...

རྩོམ་ཡིག་འདིར་དུས་ཡུན་རིང་པོར་ཡིག་ཆ་འཚོལ་སྡུད་དང་། ཡུལ་དངོས་རྟོག་ཞིབ། ངག་རྒྱུན་བཅར་འདྲི། ལྷག་ཏུ་ཁྱུང་རབས་ཡིག་ཚང་ལ་གཟབ་ནན་གྱིས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ། དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་པའི་ནང་བྱོན་པའི་བོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་མི་སྣ་ཁྱུང་པོ་ནང་ཆེན་གྲགས་པ་ལགས་ཀྱི་འཁྲུངས་ཡུལ་དང་། འཁྲུངས་འདས་ལོ་ཚིགས་སྐོར་གཏན་འབེབས་བྱས་ཡོད་ལ། དེང་གི་ཁམས་ཁྱུང་པོ་སྟེང་ཆེན་ཕྱོགས་སུ་རྒྱ་རྗེ་ཉི་མ་འབྲུག་གྲགས་དང་ཁྱུང་པོ་གཉིས་གདན་ས་བརྗེ་ལེན་བྱས་པའི་སྐོར་གྱི་ངག་སྒྲོས་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཐབས་ལམ་སྤྱད་དེ་གཏམ་རྒྱུད་དེའི་བྱུང་རིམ་དང་ས་བོན་གང་ཡིན་གསལ་པོར་བཤད་དེ། ཁམས་ཁྱུང་ཡུལ་དུ་རྒྱ་བོད་ཧོར་གསུམ་གྱིས་དབང་བསྒྱུར་མྱོང་བའི་གནས་ཚུལ་དང་འབྲེལ་བའི་དཔྱད་བརྗོད་ཅིག་ཡིན།...

རྩོམ་ཡིག་འདིར་བོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་མི་སྣ་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་ལྡན་སྙིང་པོ་ལགས་དང་ཁོང་གི་མགུར་འབུམ་ངོ་སྤྲོད་དང་འབྲེལ།ཁོང་གི་མགུར་འབུམ་ནང་གསལ་བའི་མི་སྣ་ཁྱུང་པོ་ནང་པ་ཞེས་པ་སུ་ཞིག་ཡིན་མིན་དང་།ནང་ཆེན་དང་ནང་པ།ནང་སོ་སོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གོ་དོན་དང་བྱུང་དུས་སོགས་གླེང་བ་བརྒྱུད།དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་པའི་ནང་གི་ཧོར་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན།ཁྱུང་པོ་དང་འབྲི་གུང་པ།ས་སྐྱ་པ་བཅས་ཀྱི་འབྲེལ་བ།ཁྱུང་པོའི་གདུང་རབས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར།དུས་སྐབས་དེའི་མདོ་གམ་ཕྱོགས་ཀྱི་བོན་སྡེ་ཁག་གི་གནས་བབ་སོགས་ལ་དཔྱད་བརྗོད་བྱས་ཡོད།...

རྩོམ་འདིར་ཡུལ་དངོས་རྟོག་ཞིབ་རིག་པ་དང་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚང་རིག་པ་གཉིས་སྤྱད་དེ་ལོ་ཆེན་བཻ་རོ་ཙ་ན་རྒྱང་ཕུད་བཏང་ཡུལ་ཤར་རྒྱལ་རོང་མ་ཡིན་པར་ལྷོ་ཚ་བ་རོང་ཡིན་པ་གླེང་ཡོད།དེ་ཡང་ས་བཅད་དང་པོར་ཡིག་ཆ་དག་གི་ཁྲོད་དུ་རྒྱལ་མོ་ཚ་བ་རོང་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་བདོག་ཚད་ཤར་རྒྱལ་རོང་ཁོ་ནར་གོ་ན་མི་འགྲིག་པ་གླེང་ཡོད།ས་བཅད་གཉིས་པར་ལོ་ཆེན་གྱི་སློབ་མ་གཙོ་བོ་དག་གི་བཞུགས་ཡུལ་སྐོར་གླེང་ཡོད།ས་བཅད་གསུམ་པར་ལོ་ཆེན་སྤྱུགས་ཡུལ་རྒྱལ་རོང་ཡིན་པར་འདོད་མཁན་ཐོག་མ་གང་ཡིན་སྐོར་གླེང་ཡོད།ས་བཅད་བཞི་པར་གྲུབ་མཐའ་ཁག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆའི་ནང་ལོ་ཆེན་སྤྱུགས་ཡུལ་ཚ་རོང་ཡིན་པར་འཁོད་པ་གླེང་ཡོད།ས་བཅད་ལྔ་པར་ལྷོ་ཚ་བ་རོང་དུ་མདོ་བཞེར་རྒྱལ་པོའི་མཁར་ཤུལ་དང་རུས་རྒྱུད།ལོ་ཆེན་གྱི་སྒྲུབ་ཁང་སོགས་འབྲེལ་ཡོད་གནས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡོད་པ་གསལ་པོར་བསྟན་ཡོད།...

དེ་ཡང་།སྙེ་མོ་ཐོན་ཁུལ་རྒན་རབས་རྣམས་ཀྱི་ངག་རྒྱུན་ཁ་གཏམ་ཤོད་སྲོལ་དུ།སྔོན་གྱི་དུས་ལྷོ་ཁ་གཉལ་ནང་ཁྱིམ་ཚང་ཕྱུག་པོ་ཞིག་ལ་བུ་སྤུན་གསུམ་ཡོད་པའི་རྒན་པ་དཀར་ཡོལ་བཟོ་ལས་སོགས་ལག་ཤེས་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་ཞིག་ཡོད་པས་འབྱོར་བ་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོད།བུ་འབྲིང་བ་དེ་བོན་ཆོས་དང་གཏོ་བཅོས་སོགས་བཅོས་ཐབས་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་ཞིག་ཡོད།བུ་ཆུང་ཤོས་ཨ་ནུ་སྣང་གྲགས་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་དབང་པོ་བརྟུལ(རྟུལ)བས་གཅེན་པོ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་བསླབས་ཀྱང་མི་ཤེས་པར་བརྟེན།ཕ་མ་ནས་རྒྱུན་དུ་གཤེ་བས་ཡིད་བསུན(སུན)ཏེ་ཡུལ་གྱར་ནས་རིམ་གྱིས་སྙེ་མོ་ཁུལ་ཐོན་ལུག་རྭ་བསམ་འགྲུབ་སྒང་དུ་ཕེབས་ཏེ་ཝ་ཆུ་ཞིག་གི་ཁར་ངལ་བསོས་ནས་བཞུགས་པའི་སྐབས་སུ།ཨ་མ་ཞིག་དེར་ཆུ་ལེན་དུ་ཡོང་བ་དང་དུས་འགྲིགས(འགྲིག)།...

གྱི་ལུང་མཁས་གྲུབ་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་ཡ་གྱལ་མི་དབང་བཀྲ་ཤིས་རྒྱ་མཚོ་ནི།བོད་རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་བགྲང་བྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་པ་ཤིང་བྱི་ལོ་སྟེ།སྤྱི་ལོ1804ལོར་ཡབ་དབང་མདའི་མགོན་པོ་དང་ཡུམ་སོག་བཟའ་སྒྲོལ་དཀར་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྨར་ཁོག་གི་སྐྱིད་རིའི་ལུང་པར་སྐུ་འཁྲུངས།ཁོང་སྐུ་ཚེ་གང་པོར་རྟེན་དགེ་བསྙེན་སྐྱ་བོའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་ནས་པདྨ་འབུམ་དཔོན་ཁག་བརྒྱད་ཀྱི་ཡ་གྱལ་ལུང་ཚོ་བའི་སྤྱི་དཔོན་མཛད་དེ་སྡེ་འབངས་བྱམས་པས་བསྐྱངས་ཤིང་ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་མངའ་ཐང་དགུང་ལ་རེག།ཁོང་ལུགས་གཉིས་གང་ཕྱོགས་ནས་གཟིགས་རྒྱ་ཧ་ཅང་ཆེ་བས་པདྨ་འབུམ་གྱི་གཙོའི་མགོ་ལོག་གི་དཔོན་རིགས་ཡོངས་ཀྱི་བློ་ཕུག་གཏད་སའི་ཚད་མར་གྱུར།...

འདིར་གཙོ་བོ་དམ་པ་ཁོང་གི་རིགས་རུས་དང་འཁྲུངས་ཡུལ།མཚན་གྱི་ཐོགས་ཚུལ།རབ་ཏུ་བྱུང་ཚུལ།དབུས་ལ་ཕེབས་ཚུལ་དང་།ཕྱིར་མདོ་སྨད་དུ་ཕེབས་ནས་བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ཚུལ།ཁྲི་རབས་ལ་བཞུགས་ཚུལ་སོགས་ཚན་པ་ཐུང་ངུ་འགའི་སྟེང་ནས་ཉུང་འཕྲི་བྱས་ཡོད་ལ།གལ་སྲིད་ནོར་སྐྱོན་དང་མ་དག་པ་ཡོད་ཚེ་ཀློག་པ་པོ་ཡོངས་ལ་དགོངས་གསོལ་ཞུ།...

བོད་སོག་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ནང་པའི་བསྟན་པ་ཡུན་རིང་དར་བ་དེ་མི་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པའི་རྟེན་གཞི་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་དང་བླ་དཔོན་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ་ལས་སོ་སོའི་སྲིད་སྐྱོང་ཆོས་སྤེལ་གྱི་དགོས་མཁོ་སྔར་ལས་ལྷག་པར་སྐོང་ཐུབ་པ་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཚོགས་དེ་དག་ནི་ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པ་དང་རྒྱལ་པོ་ཇུ་ནང་གཉིས་ཀྱི་མཆོད་ཡོན་འབྲེལ་བའི་དགོས་པར་འདོད་ལ།དགོས་པ་དེ་དག་གི་དབང་གིས་ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པའི་རྡོ་རྗེ་དང་རྒྱལ་པོ་ཇུ་ནང་གཉིས་ཀྱི་མཆོད་ཡོན་ཉི་ཟླ་ཟུང་གི་འབྲེལ་བ་འབྱུང་ཐུབ་པའི་རྨང་གཞི་གྲུབ་བོ།།...

བོན་གྱི་ཡིག་ཆར་ཕ་གཤེན་རབ་མི་བོ་དང་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཞེས་འབྲི་སྟངས་གཉིས་མཆིས།ཕ་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཞེས་གཙོ་བོར་ཏུན་ཧོང་བོད་ཀྱི་ཡིག་ཆ་དང་གཏམ་ཤུལ་དགའ་ཐང་འབུམ་པ་ཆེ་ནས་རྙེད་པའི་ཡིག་ཆ་སྟེ།དུས་རབས་བཅུ་པའི་སྔོན་གྱི་ཡིག་ཆར་གསལ།སྟོན་པ་གཤེན་རབ་མི་བོ་ནི་དུས་རབས་བཅུ་པའི་རྗེས་སུ་བྱུང་བའི་བོན་གྱི་ཡིག་ཆར་གསལ།འདིར་ཏུན་ཧོང་ཤོག་དྲིལP.T.1068པ་དང་།P.T.1134པ།P.T.1136པ།P.T.1194པ།P.T.1289པ།IOLTibJ731པ་བཅས་སུ་བཀོད་པའི་ཕ་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཞེས་པ་གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ།ཁོང་གིས་ཆོ་ག་སྤེལ་བའི་ཡུལ་དང་དད་ལྡན་གྱི་རིགས་རུས།ཁོང་དང་མཉམ་དུ་བཀོད་པའི་གཤེན་པོ་གཞན་དང་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་བར་གྱི་ཁྱད་པར་བཅས་བྲིས་ཡོད།སྔོན་གྱི་ཡིག་ཆ་ཁག་ཕན་ཚུན་བསྡུར་ཚེ།ཤོག་དྲིལ་དེ་ཚོར་གསལ་བའི་ཡུལ་མིང་དང་རྒྱལ་ཕྲན།རྗེ་བོ།སྐུ་གཤེན་ཕལ་ཆེ་བ་ནི་དབུས་གཙང་ཕྱོགས་སུ་མཆིས་ཚུལ་འཁོད་ལ།ཕ་གཤེན་རབ་མི་བོ་གཙོས་ཏེ་སྐུ་གཤེན་ལ་ལ་ནི་དངོས་བྱུང་གི་མི་སྣ་ཞིག་ལས་འདས་ཏེ་མཐུ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ལྡན།གཞན་ཞང་ཞུང་དང་སྟག་གཟིག་འོལ་མོ་ལུང་རིང་སོགས་ཀྱི་སྐོར་མི་གསལ།...