གསོ་རིག་གཞུང་ལུགས་ཐོག་མའི་དཔྱད་བརྗོད།

　ང་ཚོས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་ཐུགས་ཟོན་གནང་དགོས་པའི་དོན་གནད་གལ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ལ། དེང་དུས་བྲིས་པའི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་གྱི་དཔྱད་རྩོམ་རྒྱ་བོད་གང་གི་ཡི་གེ་ཡིན་ཡང་། ཕལ་ཆེ་ཤོས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་པའི་མི་སྣ་རྣམས་ཀྱིས་རྩོམ་འབྲི་བྱས་པའི་ཡིག་ཆ་རྙིང་པ་ཁག་དཔྱད་གཞིར་བཟུང་ནས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་ལས། གནའ་རབས་བོན་ལུགས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་རྙིང་པ་དང་། བོན་ལུགས་མི་སྣས་བྲིས་པའི་ཡིག་ཆའི་སྐོར་སྣང་མེད་དུ་དོར་བཞིན་ཡོད་པ་འདི་ནི། ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་བའི་ཤན་ཞུགས་པ་དེ་གཙང་སེལ་བྱེད་མ་ཐུབ་པའི་སྐྱོན་དུ་སྣང་། བོན་པོ་ཞེས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་པ་ཞེས་པ་དེ་ནི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དུས་རིམ་ནང་དུ། དུས་རབས་མི་འདྲ་བ་གཉིས་སུ་བྱུང་མྱོང་བའི་ཆོས་ལུགས་མི་འདྲ་བ་གཉིས་སམ། ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་མི་འདྲ་བའི་རིགས་གཉིས་ཡིན་པ་ལས་མི་རིགས་མི་འདྲ་བ་གཉིས་སམ། ཡུལ་གྲུ་མི་འདྲ་བ་གཉིས་མ་ཡིན་པ་ནི་ཀུན་གྱི་མཁྱེན་གསལ་ལྟར་རེད། དེས་ན་གྲུབ་མཐའ་གང་ཞིག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཡིན་ཡང་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་པས། དེས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཧྲིལ་པོའི་ཚབ་བྱས་ནས་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མི་རུང་བ་ཤེས་དགོས།
　གཅིག བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་གི་གཞུང་ཐོག་མ།
　བོད་འདིར་གསོ་བར་བྱེད་པའི་རིག་པ་ཐོག་མར་བྱུང་བ་ནི། སྟོན་པ་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེ་མ་བྱོན་པའི་གོང་དེར་མི་ལོ་ཁྲི་ཕྲག་མང་པོའི་རིང་ལ་བོད་མི་རྣམས་རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་གནོད་འཚེ་དང་འཐད་རྩོད་ཡུན་རིང་བྱས་ཏེ་རང་གི་ལུས་ཁམས་ལ་ཕན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ལམ་མང་པོ་ཞིག་ཤེས་ཡོད་པ་ལ། དེའི་ནང་དུ་ནད་གསོ་བའི་རིག་པའང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་པ་ནི་ཆུ་སྐོལ་ཚ་མོས་མ་ཞུ་བའི་ནད་བཅོས་པ་དང་། རྨ་ཁ་ལ་མར་ཁུ་བླུགས་ནས་ཁྲག་གཅོད་པ་སོགས་ཀྱི་རིག་པ་དེ་དག་རེད།
　གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེ་པུ་རངས་སུ་བྱོན་ནས་སྲིད་དང་། གཡུང་དྲུང་བོན་ཆོས་སྐོར་ལ་མཛད་འཕྲིན་མི་དམན་པ་བྱུང་ཡོད་པའི་སྐོར་དང་། བྱོན་པའི་དུས་ཚོད་བཅས་ལ་དཔྱད་པ་ཟུར་དུ་བྲིས་ཡོད་པས་འདིར་བསྐྱར་དུ་མ་སྨོས། བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་གི་གཞུང་ལུགས་ཐོག་མ་དེ་བོན་གྱི་སྟོཔ་ན་གཤེར་རབ་ཀྱི་སྐབས་སུ་བྱུང་ཡོད་པ། ཉེ་ལམ་མདོ་ཁམས་ཉག་རོང་ནས་ཐོན་པའི་བོན་གྱི་བཀའ་འགྱུར་དཔེ་རྙིང་ལག་བྲིས་མ་དེ་ལས་གསལ་ཞིང་། དེ་ལས་བྱུང་བའི་དཔྱད་གཞི་ཁག་ལ་བརྟག་ན། སྐབས་དེར་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཡབ་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་ནད་གསོ་བའི་རིག་པ་ལའང་རྒྱ་ཆེ་གཏིང་ཟབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཞིབ་འཇུག་གནང་སྟེ། སྔར་གྱི་གནའ་མིས་བྱས་པའི་རིག་པའི་རྨང་གཞའི་ཐོག་ཏུ། རང་ཉིད་ཀྱིས་གསར་གཏོད་བྱས་པའི་རྡུལ་་ཕྲན་གྱི་རིག་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་བཞི་ཡིས་སྐྱད་པར་བྱས་པའི་རིག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་གྱི་དངོས་རྫས་རིགས་མི་འདྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་། རང་བཞིན། རོ་དང་ནུས་པ་བཅས་ལ་ཞིབ་ཏུ་དཔྱད་ནས་གསོ་བྱེད་སྨན་རྫས་སུ་བེད་སྤྱོད་གནང་བ་དང་། ནང་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ཁམས་ལ་བརྟག་ནས། ལུས་གནས་བྱེད་ཀྱི་ཟུངས་། འཇིག་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ། དེ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན། རྐྱེན་ཟློག་བྱེད་ཀྱི་ཐབས། ནང་གང་ལ་གང་ཕན་གྱི་སྨན་སོགས་རིག་པ་ཕྲ་ཞིང་ཞིབ་པའི་སྒོ་ནས་ཞིབ་འཇུག་གནང་སྟེ། རང་གི་གདུང་སྲས་དང་དྲང་སྲོང་དཔྱད་བུ་ཁྲི་ཤེས་སོགས་ལ་གདམས་པའི་གསོ་རིག་སྨན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ལ་ཡོངས་གྲགས་སུ་མདོ་དགུ་འབུམ་བཞི་ཟེར་བ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱི་སྐབས་སུ་བོན་ཆོས་དང་རིག་གནས་ཐམས་ཅད་མེར་བསྲེག་པ་དང་། ཕྱིར་གཏོར་བ། མཆོད་རྟེན་འོག་ཏུ་མནན་པ། ཁ་བསྒྱུར་བ་སོགས་ཀྱིས་བསུབ་རྐྱང་བྱས་ཏེ། བོན་གཞུང་དངོས་རྣམས་གང་མོས་སུ་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་མི་ཆོག་པར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྒྱས་བཏབ་ནས་བཞག་ཡོད་སྟབས། ས་ཁུལ་ཁུག་ཀྱོག་འགའ་ཞིག་ཏུ་བོན་གྱི་བཀའ་བསྟན་སོགས་རིག་གཞུང་སྐོར་ཅུང་ཟད་ལུས་ཡོད་པ་དེ་དག་དད་པའི་རྟེན་དུ་བཞུགས་པ་ཙམ་ལས། བལྟ་ཀློག་དང་ཞིབ་འཇུག་གི་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་བར་ལོ་གྲངས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ཞིག་ཕྱིན་པའི་དབང་གིས་དུས་ཕྱིས་སྨན་གཞུང་འདི་དག་གི་དཔེ་མིང་ཙམ་ལས། དཔེ་ཆ་དངོས་པོ་མཐོང་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་དཀོན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་བོན་གྱི་རིག་གཞུང་ལ་ཆེད་གཏད་དུ་ཞིབ་འཇུག་གནང་བའི་མཁས་པ་ནམ་མཁའི་ནོར་བུས་ཞང་བོད་གནའ་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནོར་བུའི་མེ་ལོང་ལས། དཔྱད་འབུམ་ཁྲ་བོ་དང་། སྨན་འབུམ་དཀར་ནག་ཅེས་བྱ་བའི་དཔེ་ཆ་དེ་རིགས་ཀྱི་ཁ་བྱང་ཡོད་པ་ཞིག་ད་ལྟའི་དུས་སུ་རང་རེའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་དཀའ་བ་ཞིག་སྟེ། ལོ་གྲངས་སུམ་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་ལྷག་པའི་རིང་ལ་དུས་རབས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་ཇི་སྙེད་ཅིག་བྱུང་མྱོང་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་ནང་དུ་དཔེ་རྙིང་མ་དེ་དག་ལའང་འཕོ་འགྱུར་ཅི་རིགས་ཤིག་བྱུང་ཡོད་པ་ནི་སྨོས་མ་དགོས་ལ། དཔེ་གཞུང་དེ་ག་གི་མཚན་བྱང་དངོས་སུ་ཡོད་པ་དེང་དུས་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་དཔེ་གཞུང་དེ་དག་གི་དོན་སྟོར་བའམ། རྩ་མེད་དུ་ཆགས་པའམ་མི་བསམ་ཏེ། དེང་དུས་བོད་ཡུལ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་སྨན་གཞུང་རྒྱུད་བཞི་སོགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ལྟེ་བ་ནི་དཔྱད་འབུམ་ཁྲ་བོ་དང་། སྨན་འབུམ་དཀར་ནག་ཅེས་བྱ་བའི་དཔེ་ཆ་དེ་རིགས་ཀྱི་ཁ་བྱང་ཡོད་པ་ཞིག་ད་ལྟའི་དུས་སུ་རང་རེའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་དཀའ་བ་ཞིག་སྟེ། ལོ་གྲངས་སུམ་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་ལྷག་པའི་རིང་ལ་དུས་རབས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་ཅི་རིགས་ཤུག་བྱུང་པ་ནི་ནི་སྨོས་མ་དགོས་ལ། དཔེ་གཞུང་དེ་དག་གི་མཚན་བྱང་དངོས་སུ་ཡོད་པ་དེང་དུས་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་དཔེ་གཞུང་དེ་དག་གི་དོན་སྟོར་བའམ། རྩ་མེད་དུ་ཆགས་པའམ་མི་བསམ་ཏེ། དེང་དུས་བོད་ཡུལ་ལ་ཡོངས་གྲགས་སུ་གྲགས་པའི་སྨན་གཞུང་རྒྱུད་བཞི་སོགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ལྟེ་བ་ནི་དཔྱད་འབུམ་ཁྲ་བོ་དང་། སྨན་འབུམ་དཀར་ནག་དེ་དག་ཡིན་ངེས་པ་ནི། རྒྱུད་བཞིའི་ནང་གསལ་སྨན་མིང་དུ་སླེ་ཏྲེས་དང་། ད་ཧྲིག་ཅེས་པས་མཚོན་ཞང་ཞུང་གི་སྐད་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་འདུག་པ་དང་། གཞན་ཡང་འཚོ་བའི་སྐོར་བསྟན་པའི་སྐབས་སུའང་རྒྱ་གར་ནི་མི་སྲིད་ཅིང་། ཞང་བོད་ཀྱི་ཡུལ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པའི་དངོས་ཆས་ཅི་རིགས་པ་ཞིག་གི་མིང་ཡང་བསྟན་ཡོད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ངེས་ཡིན། ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་ལ་བརྟག་ན་བོན་གྱི་བཀའ་བསྟན་ཁྲོད་དུ་བཞུགས་པའི་སྨན་གཞུང་འདི་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་མཐོང་དཀའ་བ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་ཤེས་སོ། །
　གཞན་ཡང་སྔོན་གྱི་དུས་སུ་དཔེ་ཆ་འདི་དག་ཤིན་ཏུ་མཐོང་དཀར་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཤེས་བྱེད་གཞན་ཞིག་ནི། ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མས་བོན་གྱི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་གྱི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བའི་སྐབས་སུ་སྤྱོད་པའི་སྐོར་ལ། ཁམས་བརྒྱད་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་འབུམ། དགེ་རྒྱས་ཚོགས་ཆེན་རྫོགས་པའི་འབུམ། གཞན་ཡང་ནད་འབུམ་ནག་པོ། ཚེ་འབུར་ཁྲ་བོ། སྨན་འབུམ་དཀར་པོ། གཏོ་འབུམ་ནག་པོ་སོགས་དང་ཞེས་སྨན་གྱི་གཞུང་ལུགས་དེ་དག་ལྟ་སྐོམ་སྤྱོད་གསུམ་གྱི་གཞུང་ལུགས་རྣམ་ངོ་སྤྲོད་གནང་བའི་སྐབས་སུ་སྤྱོད་པའི་སྐོར་ལ། ཁམས་བརྒྱད་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་འབུམ། དགེ་རྒྱས་ཚོགས་ཆེན་རྫོགས་པའི་འབུམ། གཞན་ཡང་ནད་འབུམ་ནག་པོ། ཚེ་འབུམ་ཁྲ་བོ། སྨན་འབུམ་དཀར་པོ། གཏོ་འབུམ་ནག་པོ་སོགས་དང་ཞེས་སྨན་གྱི་གཞུང་ལུགས་དེ་དག་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་གྱི་ནང་ཚན་སྤྱོད་པ་བསྟན་པའི་གཞུང་དུ་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོད་པ་ནི། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་ཐེར་ཁག་ནང་འཁོད་པའི་དཔེ་མིང་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་བོན་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་བ་ཙམ་ལས། སྐབས་དེར་བོན་གྱི་རིག་གཞུང་དངོས་པོ་དེ་དག་མཐོང་ཐུབ་མེད་པའི་དངོས་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། ཁོ་བོས་མཐོང་བའི་བོན་གཞུང་ཞིག་ན་འདི་ལྟར་སྣང་སྟེ། ཞེས་ལུང་དྲངས་པ་ལ་བརྟགས་ནས་སྐབས་དེར་བོན་གྱི་རིག་གཞུང་རྣམས་ཧ་ཅང་མཐོང་དཀོན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པར་ངེས།
　མདོ་ཁམས་ཉག་རོང་ཕྱོགས་སུ་བཞུགས་པའི་བོན་ཀྱི་བཀའ་བསྟན་རྙིང་པ་ཉེ་ཆར་སི་ཁྲོན་མི་རིགས་ཞིབ་འཇུག་སོའོ་ཡིས་པར་བུ་བཏབ་པ་དེའི་ནང་སྨན་གཞུང་འདི་དག་གི་དཔེ་ཆ་བཞུགས་འདུག་ལ། ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་ཅུང་ཟད་མི་བདེ་བ་ཞིག་སྟེ། ཤོ་ལོ་ཀ་གཅིག་ལའང་ཚིག་རྐང་རིང་ཐུང་མ་ངེས་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ། ས་བཅད་དང་ལེའུ་ཡི་གོ་རིམ་མི་འདྲ་བ་ཙམ་ལས་ནང་དོན་ཕལ་ཆེར་གསོ་རིག་རྒྱུད་བཞི་དང་འདྲ་བ། གཞུང་དེའི་མཇུག་བྱང་དུ། བདུད་རྩིའི་སྨན་གྱི་མདུ་དགུའི་རྒྱུད་རིམ་ནི། སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་གཙོ་བོ་དཔྱད་བུ་ཁྲི་ཤེས་ལ་གསུངས། དེས་དམུ་རྩ་ཏྲ་ཧེ་ལ་བཤད། དེས་གསེར་ཐོག་ལྕེ་འབྱམས་ལ་བཤད། དེས་སྟོང་རྒྱུད་མཐུ་ཆེན་ལ་བརྒྱུད། དེས་གྱིམ་ཚ་རྨ་ཆུང་ལ་བརྒྱུད། དེས་བན་དེ་མི་བདུན་ལ་བརྒྱུད་དེ་ཆོས་སུ་བསྒྱུར་སྐབས། དཔེ་ཆ་མེ་ལ་བསྲེག་པའི་གྲབ་བྱེད་དུས། བོན་པོ་མི་བདུན་གྱིས་ཁྱེར་ནས་གཙང་སྟོད་བྱེ་མ་གཡུང་དྲུང་གསང་ཕུག་ཏུ་སྦས། ཕྱིས་དུས་ལ་བབ་ཙམ་ན། གཙང་གི་གཤེན་པོ་བུ་འཚོ་སྲིད་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་པས་གཏེར་ཞལ་ཕྱེས་ནས། རྨེའུ་མཁས་པ་དཔལ་ཆེན་ལ་གདམ་པའོ། ། བསྟན་པའི་གསལ་བྱེད་ཁམ་ཡུལ་རྐ་གྱི་བཙུན་པ་དྲུང་མུ་ཉི་ཝེར་གྱིས་བགྱིས་པ་སརྦནྟུ། ཞེས་གསལ་བ་འདི་དག་གིས་བོན་དར་བའི་དུས་ནས་བོད་ལ་དཔེ་ཆ་ཡོད་པ་གསལ་བ་དང་། དཔྱད་བུ་ཁྲི་ཤེས་ན་བཟུང་རིམ་པ་བརྒྱུད་དེ་གསོ་རིག་གི་གཞུང་ལ་ཁ་སྣོན་དང་ལེགས་བཅོས་བྱས་ཏེ་འཐུས་སྒོ་ཇེ་ཚང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་ཤེས་ཐུབ། དེ་ལྟར་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེའི་གདམས་ངག་གི་རྒྱུན་དེ། དྲང་སྲོང་དཔྱད་བུ་ཁྲི་ཤེས་སོགས་ལས་བརྒྱུད་དེ་རིམ་བཞིན་དར་སྤེལ་བྱུང་བའི་གསོ་རིག་གི་གཞུང་འབུམ་བཞིར་གྲགས་པ་ལ། ཐུགས་འབུམ་མཁའ་སྔོན་ཞེས་པ་དེའི་ཁ་བྱང་ཡོངས་རྫོགས་ལ། བདུད་རྩི་སྨན་གྱི་དགུ་ལས་གསོ་རིག་རྩ་བ་ཐུགས་འབུམ་མཁའ་སྔོན་བཞུགས་པ་དབུ་ཕྱོགས་ལེགས་ཞེས་ཤོག་ལྡེབ་བཅུ་གསུམ་ཡོད་པ་དེའི་ནང་དོན་གཙོ་བོ་ནི། ནད་ཅན་དང་ནད་མེད་པའི་ལུས་ཀྱི་དབྱེ་བ། ནད་དང་། ལུས་ཟུངས་དང་། དྲི་མ་གསུམ་གྱིས་ལུས་གནས་པ་དང་འཇོམས་པར་བྱེད་ཚུལ། ནད་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན། དབྱེ་བ། འཇུག་སྒོ། གནས། རྒྱུ་བའི་ལམ། ན་སོས་སྐྱེད་པའི་ནད། ཡུལ་གྱིས་སྐྱེད་པའི་ནད། དུས་ཀྱིས་སྐྱེད་པའི་ནང། དེ་དག་ལས་བཅོས་སུ་རུང་བའི་ནང་དང་། བཅོས་ཐབས་མེད་པའི་ནད་གང་གང་། ནད་སོ་སོར་བརྟག་ཐབས། བཅོས་ཚུལ། ཟས་དང་། སྨན་སྤྱོད་ལམ། དཔྱད་བཅས་ཀྱི་བརྟེན་ཚུལ་རྣམས་མདོར་དྲིལ་ནས་བསྟན་ཡོད་པ་ཞིག་རེད།