ང་ཚོ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྒྱུན་རིང་ཞིང་རིག་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལ།རང་བྱུང་ཁམས་དང་འབྲེལ་འདྲིས་ཀྱི་དུས་ཡུན་རིང་མོའི་ཁྲོད་དམངས་ཁྲོད་རིག་གནས་ཀྱི་མ་ལག་ཀྱང་གྱ་ནོམ་པ་ཞིག་གྲུབ་ནས་ཡོད།ལྷག་པར་དུ་ང་ཚོ་བོད་ལ་མི་རབས་ནས་མི་རབས་སུ་ངག་ཐོག་ཏུ་བརྒྱུད་འོངས་ཤིང་ཡིད་དབང་འགུགས་པའི་དམངས་ཁྲོད་གཏམ་རྒྱུད་ནི་བགྲང་གིས་མི་ལང་ཞིང་བཤད་མི་ཚར་བ་ཞིག་ཡོད་ལ།དེའི་ཁྲོད«མི་རོ་རྩེ་སྒྲུང»ནི་གཟི་འོད་ལམ་ལམ་འཕྲོ་བའི་ནོར་བུ་ཞིག་དང་ཀུན་ནས་མཚུངས་ཤིང་།དེའི་ནང་གི་ངོ་མཚར་ཞིང་སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཁེངས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་དག་གིས་ང་ཚོ་མི་བུ་རེ་རེའི་བྱིས་དུས་ཀྱི་ལོ་ཟླ་ལ་བཀྲག་མདངས་བསྩལ་ཅིང་།འཆར་ཡན་ལ་གཤོག་ཟུང་གནང་ནས་མི་ཚེའི་མཁའ་ལམ་ཤུགས་ཀྱིས་འགྲིམ་པར་རམ་འདེགས་དང་ནུས་པ་ཐོན་ཡོད་པ་ནི་བསྙོན་དུ་མེད་དོ།།...

ཉེ་ལམ། «སྦྲང་ཆར»རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་གིས་བོད་ཡིག་གི་ལམ་ནས་བརྩམས་པའི་འཁྲབ་གཞུང་གི་དཔེ་ཚོགས་ཐོག་མ«སྨིན་དྲུག་བོད་ཀྱི་གློག་བརྙན་འཁྲབ་གཞུང་དཔེ་ཚོགས»ཞེས་པ་མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་པར་སྐྲུན་བྱས།...

འབྲུ་བཞིའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཚིག་གི་ཁྱད་ཆོས་གཙོ་བོ་ནི་ཚིག་སྣ་ཐུང་ཞིང་ཟོར་ཡང་བ།དོན་གྱི་འདུ་ཡུལ་ཆེ་ཞིང་གནད་འདུས་པ།ཚིག་ལྷག་མང་པོ་མི་དགོས་པར་དོན་གནད་གསལ་བར་སྟོན་ཐུབ་པ་ཞིག་དང་།དེ་དང་དེ་དག་ཐ་སྙད་དང་ཚིག་གི་རྒྱ་མཚོར་འཐོར་ནས་ཡོད་པར།ཆ་རིས་པ་མགོན་པོ་ཚེ་རིང་གིས་མི་ལོ་མང་པོའི་རིང་དཔེ་དེབ་མང་པོའི་གསེང་ནས་གཅེས་སྒྲུག་གིས་ཚིག་མཛོད་འདི་ཉིད་བསྒྲིགས་ཤིང་པར་བསྐྲུན་བྱས་པ་སྐལ་བ་བཟང་ཞིང་ཡོན་ཏན་དུ་མས་ཕྱུག་གོ།...

ཉེ་ལམ།«བོད་ཀྱི་ལ་གཞས་རྩེད་སྐོར་བཅུ་པ»ཞེས་པའི་དེབ་བཅུའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ལ་གཞས་དཔེ་ཚོགས་དེ་ཀན་སུའུ་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་དངོས་སུ་པར་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས།དཔེ་ཚོགས་འདིའི་ལ་གཞས་དག་འཚོལ་སྡུད་བྱེད་སྐབས་ཕོ་མོའི་ལ་གཞས་དང་།ས་གནས་ཀྱི་ལ་གཞས།རོང་འབྲོག་གི་ལ་གཞས་བཅས་ཀྱི་རྐྱ་བཀར་ཡོད་ཅིང་།དེ་ཡང་ལ་གཞས་དེབ་བཅུ་ཐམ་པ་ཡོད་པ་ལས་དེབ་ལྔའི་སྡུད་པ་པོ་ཕོ་ཡིན་ལ།དེབ་ལྔའི་སྡུད་པ་པོ་མོ་ཡིན།སྡུད་པ་པོ་རྣམས་ནི་བོད་ཁམས་སུ་མིང་གྲགས་ཡོད་པའི་གླུ་བ་གླུ་མ་རྐྱང་རྐྱང་ཡིན་པར་མ་ཟད།བརྩམས་ཆོས་རྣམས་གླུ་བ་གླུ་མ་རང་རང་གིས་ལེན་སྤྲོ་བའི་ལ་གཞས་སམ།ཡང་ན་རང་ཉིད་ཀྱིས་གསར་རྩོམ་བྱས་པའི་ལ་གཞས་ཤ་སྟག་ཡིན་པས།བོད་ཀྱི་ལ་གཞས་གསར་དུ་སློབ་པ་དང་།བོད་ཀྱི་ལ་གཞས་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་པ།བོད་ཀྱི་ལ་གཞས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་ཐད་ལ་དཔྱད་གཞིའི་རྒྱུ་ཆ་དང་པོ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་དོ།།...

«མདོ་ཁམས་གཡུང་དྲུང་ལྕགས་རྩེའི་རིག་གནས»ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་འདི་ནི་མདོ་ཁམས་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས།མགོ་ལོག་སྨར་ཆུའི་སྟོད་རྒྱུད་དུ་ཡོད་པའི་ཡུལ་ལྷ་ཆེན་པོ་སྨར་རྒྱལ་གཡུང་དྲུང་ལྕགས་རྩེའི་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་གྱི་གནས་ཚུལ་དང་། ཡུལ་ལྷ་དེ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ས་གནས་ཀྱི་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས། ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས། རི་ཆུ་ནགས་གསུམ། རྩི་ཤིང་སྨན་ལྡུམ། གཅན་གཟན་རི་དྭགས་སོགས་བརྗོད་གཞིར་བྱས་པའི་དཔེ་དེབ་རྩ་ཆེ་བ་ཞིག་རེད། རྩོམ་པ་པོ་མཆོག་སྤྲུལ་པདྨ་གར་དབང་རྡོ་རྗེ་ལགས་ནས་མི་ལོ་བཅུ་ལྷག་གི་རིང་ལ་རྒྱུ་ཆ་འཚོལ་སྡུད་དང་ཡུལ་དངོས་བརྟག་དཔྱད་ལ་ཕེབས་ནས་རྒྱུས་ལོན་གནང་བ་དང་། སྤྱིར་དེབ་འདི་ཚོན་པར་ཡིན་ལ། དེར་རི་མོ་མང་པོ་ཞིག་ཀྱང་གསར་དུ་བྲིས་པ་ལགས་པས་འགྲོ་སོང་ཡང་ཕོན་ཆེན་པོ་བཏང་ནས་ཕྱག་རྩོམ་དཔར་སྐྲུན་གནང་བ་ཞིག་ཡིན།...

ཉེ་ལམ།ཁམས་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་དཔེ་ཚོགས་ཁྲོད།རང་ཡུལ་རང་གིས་སྐོར་མཁན་གངས་དབང་གི་མུ་འབྲེལ་རིག་གནས་ལྷུག་རྩོམ«རང་ཡུལ་རང་གིས་བསྐོར་བའི་སྐྱིད་སྡུག»ཀྱང་པར་སྐྲུན་བྱས་འདུག་ལ།དེབ་འདི་ནི་ཁོང་གི་མུ་འབྲེལ་རིག་གནས་ལྷུག་རྩོམ་ལས་དེབ་ཕྲེང་གསུམ་པ་ཡིན།རྩོམ་པ་པོས་ལོ་ངོ་གསུམ་གྱི་རིང་ལ་ཆུ་བོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་གཞུང་ནས་ཆུ་འགོ་དེད་པའི་རིང་ལ་མཇལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱབ་གཟུགས་དང་།དཔའ་བོའི་ལུང་པར་ཁེར་རྐྱང་ངང་བཞད་མྱོང་བའི་མེ་ཏོགགཡུང་དྲུང་གི་རི་མོར་འཁོར་བའི་རྣམ་ཤེས་དང་ཁྱུང་རི་ལས་བྱ་རྒྱལ་ཁྱུང་ཆེན་ཞིག་རྒྱལ་ཁམས་ཀྱི་མཁའ་དབྱིངས་སུ་འཕུར་ཚུལ།འཕྲེད་དུ་ཉལ་བའི་རྡོ་རིང་ཞིག་ཀློག་སྟངས།དེ་མིན་ཕ་ལྟར་འགྱིང་བའི་གངས་ཏི་སེ་དང་མ་ལྟར་བཞུགས་པའི་མཚོ་མ་པང་གི་དྲུང་དུ་རྡོག་བྲོ་འཁྲབ་ཚུལ།ཇོ་མོ་གླང་མའི་མདུན་དུ་རྨི་ལམ་རྨིས་ཚུལ་བཅས་གཞུ་མོ་གྲིམ་ལྷོད་རན་པ་ལ་མདའ་མོ་འཇམ་རྩུབ་འཚམས་པ་སྤྲད་དེ་རི་ཆུའི་སྐྱིད་སྡུག་དང་མི་སྒེར་གྱི་དགའ་སྐྱོ་ལྷུག་ལྷུག་ཏུ་བརྗོད་ཡོད་དོ།།...