མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྲོལ་ཡིག

(2009ལོའི་ཟླ7པའི་ཚེས31ཉིན་གྱི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་གཅིག་པའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་བཅུ་བའི་སྟེང་གྲོས་འཆམ་བྱུང་། ) དོན་ཚན་དང་པོ། སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་ལ་འགན་སྲུང་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་ལུགས་བར་གྱི་མཛའ་མཐུན་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཆམ་མཐུན་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ། ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་གྱི་དོ་དམ་ཚད་ལྡན་དུ་གཏོང་བ་བཅས་ཀྱི་ཆེད་དུ། རྩ་ཁྲིམས་དང་འབྲེལ་ཡོད་བཅའ་ཁྲིམས། སྲིད་འཛིན་ཁྲིམས་སྲོལ་སོགས་གཞིར་བཟུང་སྟེ། རང་ཞིང་གི་གནས་ཚུལ་དངོས་ལ་དམིགས་ནས་སྲོལ་ཡིག་འདི་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཡིན།
དོན་ཚན་གཉིས་པ། སྤྱི་དམངས་ལ་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ཀྱི་རང་དབང་ཡོད། རྩ་འཛུགས་སམ་མི་སྒེར་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་སྤྱི་དམངས་ལ་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་པ་བྱེད་དུ་འཇུག་པའམ་ཡང་ན་དད་པ་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པའི་རིགས་བྱ་མི་ཆོག་ལ། ཆོས་ལུགས་ལ་དད་པའི་སྤྱི་དམངས་སམ་ཆོས་ལུགས་ལ་མི་དད་པའི་སྤྱི་དམངས་སུ་ལའང་མཐོང་ཆུང་བྱ་མི་ཆོག ཆོས་དད་པ་དང་ཆོས་ལ་མི་དད་པ། དད་པ་བྱ་ཡུལ་མི་འདྲ་བའི་སྤྱི་དམངས་བཅས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་ལ་བརྩི་བཀུར་དང་མཛའ་མཐུན་མཉམ་གནས་བྱ་དགོས།
དོན་ཚན་གསུམ་པ། ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བར་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས། ཁྲིམས་སྲོལ། སྒྲིག་ཡིག་བཅས་ཀྱི་གཏན་འབེབས་ལ་བརྩི་སྲུང་བྱ་དགོས། རྩ་འཛུགས་སམ་མི་སྒེར་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་ཆོས་ལུགས་བེད་སྤྱད་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་ལམ་ལ་གཏོར་བརླག་བྱེད་པ་དང་། སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ལུས་ཕུང་བདེ་ཐང་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་བ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སློབ་གསོ་དང་ཁྲིམས་འཛིན། འཆར་ལྡན་བུ་སྐྱེའི་ལམ་ལུགས་སོགས་ལ་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་བ། རྒྱལ་ཁབ་དང་སྤྱི་པའི་ཁེ་ཕན། སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་བ་བཅས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་གཞན་དག་སྤེལ་མི་ཆོག
དོན་ཚན་བཞི་བ། ཆོས་ལུགས་སོ་སོས་རང་ཚུགས་དང་། རང་བདག རང་གཉེར་གྱི་རྩ་དོན་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ནས། ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པ་དང་། ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས། ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་བཅས་ལ་རྒྱལ་ཕྱིའི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་ཐེ་ཇུས་མི་གཏོང་བ་བྱ་དགོས།
དོན་ཚན་ལྔ་བ། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་པའི་ཁེ་ཕན་དང་འབྲེལ་བའི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་སྲིད་འཛིན་དོ་དམ་བྱ་དགོས་པ་མ་ཟད། རིམ་པ་གོང་མའི་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གི་ལྟ་སྐུལ་དང་ལེན་བྱ་དགོས། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་གཞན་དག་གིས་རང་འཁྲིའི་འགན་བབ་ཁྱབ་ཁོངས་ནས་ཁྲིམས་ལྟར་འབྲེལ་ཡོད་སྲིད་འཛིན་དོ་དམ་བྱ་བའི་འགན་འཁུར་དགོས། ཤང(མི་རིགས་ཤང་། གྲོང་རྡལ)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་དང་སྲང་ལམ་དོན་སྒྲུབ་ཁང་གིས་རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གི་མཛུབ་སྟོན་འོག ས་ཁུལ་དེའི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་དོ་དམ་བྱ་བ་ལེགས་པོ་བསྒྲུབ་པར་མཐུན་སྦྱོར་གང་ལེགས་བྱ་དགོས། སྡེ(སྡོད་དམངས། འབྲོག་དམངས)དམངས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གིས་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་རམ་འདེགས་བྱས་ནས་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་དོ་དམ་ཞབས་ཕྱིའི་བྱ་བ་ལེགས་པོར་བསྒྲུབ་དགོས། དོན་ཚན་དྲུག་པ། སྲོལ་ཡིག་འདིའི་ནང་གི་ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པ་ཞེས་པ་ནི། ཁྲིམས་ལྟར་བཙུགས་པའི་ནང་བསྟན་མཐུན་ཚོགས་དང་། ཏའོ་ཅའོ་ཆོས་ལུགས་མཐུན་ཚོགས། དབྱི་སི་ལན་ཆོས་ལུགས་མཐུན་ཚོགས། གནམ་བདག་ཆོས་ལུགས་རྒྱལ་གཅེས་ཚོགས་པ། གནམ་བདག་ཆོས་ལུགས་ཆོས་དོན་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་། ཡེ་ཤུ་ཆོས་ལུགས་མཐུན་ཚོགས། ཡེ་ཤུ་ཆོས་ལུགས་རང་གསུམ་རྒྱལ་གཅེས་ལས་འགུལ་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་སོགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་རྩ་འཛུགས་བསྟན་པ་ཡིན།
དོན་ཚན་བདུན་པ། རང་ཞིང་གི་སྲིད་འཛིན་ས་ཁོངས་ནས་ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པ་འཛུགས་དགོས་ཚེ། 《སྤྱི་ཚོགས་ཚོགས་པའི་ཐོ་འགོད་དོ་དམ་སྲོལ་ཡིག》གི་གཏན་འབེབས་ལྟར། འབྲེལ་ཡོད་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གིས་ཞིབ་བཤེར་བྱས་ནས་འཐད་པ་བྱུང་རྗེས། རིམ་པ་དེའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་དམངས་སྲིད་སྡེ་ཁག་ལ་སྙན་ཞུ་བྱས་ནས་ཐོ་འགོད་བྱ་དགོས་པ་མ་ཟད། ཞིབ་བཤེར་འཐད་པ་འབྱུང་མཁན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གིས་རིམ་པ་གོང་མའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་སྙན་སེང་ཞུ་ནས་ཐོ་འགོད་བྱ་དགོས། ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པས་ཐོ་འགོད་བྱས་པའི་ནང་དོན་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་བའམ་ཐོ་ཁོངས་ནས་སུབ་དགོས་ན་དེ་སྔའི་ཞིབ་བཤེར་དང་ཐོ་འགོད་ལས་ཁུངས་ནས་འབྲེལ་ཡོད་འགྲོ་ལུགས་བསྒྲུབ་དགོས།
དོན་ཚན་བརྒྱད་པ། ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པས་སྒྲིག་ཡིག་གི་གཏན་འབེབས་ལྟར་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བ་དང་། དོ་དམ་ལམ་ལུགས་སྣ་ཚོགས་འཐུས་ཚང་བ་ཞིག་འཛུགས་དགོས་ཤིང་། ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་མི་སྣ་དང་ཆོས་དད་སྤྱི་དམངས་ལ་རྒྱལ་གཅེས་རིང་ལུགས་དང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ། ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་སློབ་གསོ་གཏོང་བ་དང་། ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་རམ་འདེགས་བྱས་ནས་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་དོ་དམ་བྱ་བ་ལེགས་པོར་བསྒྲུབ་དགོས།
དོན་ཚན་དགུ་བ། ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པའམ་དགོན་པ། ཏའོ་ཅའོ་དགོན་པ། ཁ་ཆེའི་ཕྱག་ཁང་། ཡེ་ཤུའི་ལྷ་ཁང་ནས་ཆོས་ལུགས་དེ་གའི་ཚོགས་པའམ་ཆོས་ལུགས་དེ་གའི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་ལས་གཞན་པའི་མི་སྣ་ཞུགས་པའི་ཆོས་ལུགས་གསོ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་བསྒྲུབ་ན། ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་སྙན་ཞུ་འབུལ་དགོས། ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གིས་སྙན་ཞུ་འབྱོར་ཉིན་ནས་ཉིན་སུམ་ཅུའི་ནང་དུ་ཆོག་མཆན་འགོད་མིན་གྱི་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས།
དོན་ཚན་བཅུ་བ། ཆོས་ལུགས་གསོ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་བསྒྲུབ་ན་གཤམ་གསལ་གྱི་ཆ་རྐྱེན་རྣམས་འཛོམས་དགོས།
(གཅིག) གསོ་སྦྱོང་བྱེད་པའི་དམིགས་འབེན་གསལ་བོ་ཞིག་ཡོད་དགོས།
(གཉིས) གསོ་སྦྱོང་དུས་ཡུན་དང་ཚོགས་ཐེངས། བསླབ་བྱ་བཀོད་སྒྲིག་གི་འཆར་གཞི་ལུགས་དང་མཐུན་པ་ཞིག་ཡོད་དགོས།
(གསུམ) ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལྡན་པའི་དགེ་རྒན་ཚད་ལྡན་ཡོད་དགོས།
(བཞི) འཛིན་གྲྭ་བསྒྲུབ་པའི་དགོས་ངེས་ཀྱི་མ་དངུལ་ཡོད་དགོས།
ཆོས་ལུགས་གསོ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭའི་གསོ་སྦྱོང་གི་ནང་དོན་དེ་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ། སྒྲིག་ཡིག སྲིད་ཇུས་བཅས་དང་འགལ་མི་ཆོག་ལ། གསོ་སྦྱོང་གི་མི་གྲངས་དེ་གསོ་སྦྱོང་བྱེད་སའི་ཤོང་ཚད་ཀྱི་གཞི་ཁྱོན་ལས་བརྒལ་མི་ཆོག
དོན་ཚན་བཅུ་གཅིག་པ། ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པས་རང་ཞིང་གི་སྲིད་འཛིན་ས་ཁོངས་ནས་ཆོས་ལུགས་རིག་པའི་ཚོགས་འདུ་བསྡུ་དགོས་ཚེ། ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་སྙན་ཞུ་འབུལ་དགོས། ཆོས་ལུགས་རིག་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་འདུ་བསྡུ་བའི་རེ་བ་ཞུ་ཚེ། ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གིས་སྙན་ཞུ་འབྱོར་ཉིན་ནས་ཉིན་སུམ་ཅུའི་ནང་དུ་བསམ་འཆར་འདོན་དགོས། འཐད་པ་བྱུང་ན་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་ཞིབ་བཤེར་ཆོག་མཆན་གནང་བའི་སྙན་ཞུ་འབུལ་དགོས།
དོན་ཚན་བཅུ་གཉིས་པ། རང་ཞིང་གི་སྲིད་འཛིན་ས་ཁོངས་ནས་རྩ་འཛུགས་སམ་མི་སྒེར་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་གནས་མཇལ་བྱ་འགུལ་རྩ་འཛུགས་བྱ་མི་ཆོག ཞིང་ཆེན་དབྱི་སི་ལན་ཆོས་ལུགས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཡོངས་རང་བཞིན་གྱི་དབྱི་སི་ལན་ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པའི་བླང་བྱ་དང་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་ལྟར། རང་ཞིང་གི་དབྱི་སི་ལན་གནས་མཇལ་བྱ་འགུལ་གྱི་མིང་ཐོ་འགོད་པ་དང་ཞབས་ཕྱིའི་བྱ་བའི་འགན་འཁུར་དགོས། དོན་ཚན་བཅུ་གསུམ་པ། སྲོལ་ཡིག་འདིའི་ནང་གི་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་ཞེས་པ་ནི། ཁྲིམས་ལྟར་ཐོ་འགོད་བྱས་ནས་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བའི་ནང་བསྟན་དགོན་པ་དང་། ཏའོ་ཅའོ་དགོན་པ། ཁ་ཆེའི་ཕྱག་ཁང་། གནམ་བདག་ཆོས་ལུགས་དང་ཡེ་ཤུ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལྷ་ཁང(གཤམ་དུ་དགོན་སྡེ་ལྷ་ཁང་ཞེས་འབྱུང)དང་། ཆོས་དད་སྤྱི་དམངས་ཀྱིས་དུས་རྒྱུན་དུ་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བའི་བརྟན་འཇགས་ཀྱི་གནས་གཞན་དག་བསྟན་པ་ཡིན།
དོན་ཚན་བཅུ་བཞི་བ། དགོན་སྡེ་ལྷ་ཁང་གསར་དུ་འཛུགས་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་ན་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཆ་རྐྱེན་དང་མཐུན་དགོས་ཤིང་། ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པས་འཛུགས་ཡུལ་གྱི་རྫོང་རིམ་པའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་རེ་འདུན་སྙན་ཞུ་འབུལ་དགོས། རྫོང་རིམ་པའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གིས་རེ་འདུན་སྙན་ཞུ་འབྱོར་ཉིན་ནས་ཉིན་སུམ་ཅུའི་ནང་དུ་ཐོག་མའི་བསམ་འཆར་འདོན་དགོས་པ་དང་། འཛུགས་པར་འཐད་པ་ཡིན་ན། ཁུལ(གྲོང་ཁྱེར་དང་ས་ཁུལ)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་ཡར་ཞུ་བྱས་ཏེ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་དུ་འཇུག་དགོས། ཁུལ(གྲོང་ཁྱེར་དང་ས་ཁུལ)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གིས་སྙན་ཞུ་འབྱོར་ཉིན་ནས་ཉིན་སུམ་ཅུའི་ནང་དུ་ཞིབ་བཤེར་བྱས་པའི་བསམ་འཆར་འདོན་དགོས་པ་དང་། འཐད་པ་ཡིན་ན། ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་ཞིབ་བཤེར་ཆོག་མཆན་འགོད་དུ་འཇུག་དགོས། ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གིས་སྙན་ཞུ་འབྱོར་ཉིན་ནས་ཉིན་སུམ་ཅུའི་ནང་དུ་ཆོག་མཆན་འགོད་མིན་གྱི་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས།
བརྟན་འཇགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་གཞན་དག་འཛུགས་པར་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་ན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཆ་རྐྱེན་དང་མཐུན་དགོས་ཤིང་། ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པས་འཛུགས་ཡུལ་གྱི་རྫོང་རིམ་པའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་རེ་འདུན་སྙན་ཞུ་འབུལ་དགོས། རྫོང་རིམ་པའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གིས་རེ་འདུན་སྙན་ཞུ་འབྱོར་ཉིན་ནས་ཉིན་སུམ་ཅུའི་ནང་དུ་ཞིབ་བཤེར་བྱས་པའི་བསམ་འཆར་འདོན་དགོས་པ་དང་། འཛུགས་པར་འཐད་པ་ཡིན་ན། ཁུལ(གྲོང་ཁྱེར་དང་ས་ཁུལ)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་ཡར་ཞུ་བྱས་ཏེ་ཞིབ་བཤེར་ཆོག་མཆན་འགོད་དུ་འཇུག་དགོས། ཁུལ(གྲོང་ཁྱེར་དང་ས་ཁུལ)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གིས་སྙན་ཞུ་འབྱོར་ཉིན་ནས་ཉིན་སུམ་ཅུའི་ནང་དུ་ཞིབ་བཤེར་ཆོག་མཆན་འགོད་མིན་གྱི་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས། ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་འཛུགས་རྒྱུའི་སྙན་ཞུར་ཆོག་མཆན་བཀོད་རྗེས། ད་གཟོད་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་འཛུགས་པའི་གྲ་སྒྲིག་གི་ལས་ཀ་རྣམས་བསྒྲུབ་ཆོག
དོན་ཚན་བཅོ་ལྔ་བ། ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་འཛུགས་པར་ཆོག་མཆན་ཐོབ་ནས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ཚར་རྗེས། འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་ལྟར་ཐོ་འགོད་འགྲོ་ལུགས་བསྒྲུབ་ནས《ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་ཐོ་འགོད་འཁྲོལ་འཛིན》ལེན་དགོས།
དོན་ཚན་བཅུ་དྲུག་པ། ཆོག་མཆན་མ་ཐོབ་པ་དང་ཐོ་འགོད་མ་བྱས་པར་རྩ་འཛུགས་སམ་མི་སྒེར་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་འཛུགས་མི་ཆོག
དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་པ། ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་ནང་དུ་ཁང་བ་གསར་བ་ལས་པ་དང་ཁང་བ་བསྐྱར་བཞེངས་བྱེད་པ། བཟོ་བཀོད་དམ་བརྟན་འཇགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་རྒྱས་སྐྲུན་བྱེད་ཚེ། ཁུལ(གྲོང་ཁྱེར་དང་ས་ཁུལ) མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་སྙན་ཞུ་བྱས་ནས་ཆོག་མཆན་ཐོབ་དགོས། དགོན་སྡེ་ལྷ་ཁང་རྒྱས་སྐྲུན་བྱེད་ན། ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་སྙན་ཞུ་བྱས་ནས་ཆོག་མཆན་ཐོབ་དགོས། ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གིས་ཁང་བ་གསར་དུ་ལས་པ་དང་བསྐྱར་བཞེངས་བྱེད་པའམ་རྒྱས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་སྙན་ཞུ་འབྱོར་ཉིན་ནས་ཉིན་སུམ་ཅུའི་ནང་དུ་ཆོག་མཆན་འགོད་མིན་གྱི་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས།
ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་ནས་ཚོང་ལས་ཞབས་ཕྱི་བསྒྲུབ་ས་འཛུགས་པ་དང་། རྟེན་རྫས་འགྲེམས་སྟོན་བྱེད་པ། གློག་བརྙན་དང་བརྙན་འཕྲིན་ཕབ་སྐྲུན་བྱེད་ན། སྔོན་ལ་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་དང་དེ་གནས་སའི་རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་འཐད་པ་འབྱུང་དགོས།
གོང་གསལ་ཚན་པ་གཉིས་ཀྱི་གཏན་འབེབས་ནང་སྲིད་འཛིན་དོ་དམ་གྱི་བྱ་བ་གཞན་དག་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་ན། འབྲེལ་ཡོད་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་གྱི་གཏན་འབེབས་ལྟར་འབྲེལ་ཡོད་འགྲོ་ལུགས་བསྒྲུབ་དགོས། རིག་རྫས་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་ཁུངས་ལ་གཏོགས་ན་ད་དུང་རིག་རྫས་དེ་ཉིད་ཞིབ་བཤེར་གཏན་འབེབས་དང་ཁྱབ་སྒྲོག་བྱེད་མཁན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ལ་སྙན་ཞུ་བྱས་ནས་ཆོག་མཆན་ཐོབ་དགོས། ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་གསར་དུ་ལས་པ་དང་བསྐྱར་བཞེངས་བྱེད་པ། རྒྱས་སྐྲུན་བྱེད་ན། གནས་དེའི་འཛུགས་སྐྲུན་འཆར་འགོད་དང་བཟོ་སྐྲུན་འཛུགས་སྐྲུན་རྒྱུ་སྤུས། བདེ་འཇགས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་གཏན་འབེབས་བཅས་ལ་བརྩི་སྲུང་བྱ་དགོས་ཤིང་། འཛུགས་སྐྲུན་དང་ཐོན་སྐྱེད་བདེ་འཇགས་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་སྡེ་ཁག་གིས་ཞིབ་བཤེར་ལྟ་རྟོག་ལ་ཤུགས་སྣོན་དགོས།
དོན་ཚན་བཅོ་བརྒྱད་པ། ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པས་ཆོས་ལུགས་དེ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་ཆོས་སྲོལ་ལྟར་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སས་ཆོས་ལུགས་བྱ་འགུལ་སྤེལ་བར་མཛུབ་སྟོན་བྱ་དགོས། ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པ་དང་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་བར་དང་། ཆོས་ལུགས་སོ་སོའི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་བར། ཆོས་ལུགས་གཅིག་གི་ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པ་སོ་སོའི་བར་བཅས་ལ་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་མེད།
དོན་ཚན་བཅུ་དགུ་བ། ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སར་དོ་དམ་རྩ་འཛུགས་བཙུགས་ཏེ་དམངས་གཙོ་དོ་དམ་ལག་བསྟར་བྱ་དགོས།
ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་དོ་དམ་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ཁོངས་མི་ནི་འབྲེལ་ཡོད་ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པའི་མཛུབ་སྟོན་འོག བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་དེའི་ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་མི་སྣ་དང་ཆོས་དད་སྤྱི་དམངས་ཀྱིས་དམངས་གཙོས་གྲོས་མོལ་བྱས་པར་བརྟེན་ནས་འདེམས་ཐོན་འབྱུང་དགོས་པ་མ་ཟད། བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་དེའི་ཐོ་འགོད་ལས་ཁུངས་ལ་ཡར་ཞུ་བྱས་ཏེ་ཐོ་འགོད་བྱ་དགོས།
ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་དོ་དམ་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ཁོངས་མི་ནི་རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་དང་སྒྲིག་སྲུང་ཁྲིམས་བརྩི། བྱ་བ་དྲང་བཞག་ངང་བསྒྲུབ་པ། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་དོ་དམ་གྱི་ནུས་པ་ངེས་ཅན་ལྡན་པ་ཞིག་བཅས་ཡིན་དགོས།
དོན་ཚན་ཉི་ཤུ་བ། ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་དོ་དམ་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་གཤམ་གསལ་གྱི་འགན་འཁྲི་འཁུར་དགོས།
(གཅིག) ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་མི་སྣ་དང་ཆོས་དད་སྤྱི་དམངས་ལ་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ། སྒྲིག་ཡིག སྲིད་ཇུས་སོགས་ལ་བརྩི་སྲུང་བྱེད་པ་དང་། མེས་རྒྱལ་གཅིག་གྱུར་དང་མི་རིགས་ཀྱི་མཐུན་སྒྲིལ། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་འཆམ་མཐུན་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་སློབ་གསོ་གཏོང་དགོས།
(གཉིས) ནང་ཁུལ་གྱི་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་སྣ་ཚོགས་འཐུས་ཚང་ཞིག་འཛུགས་དགོས།
(གསུམ) ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་དང་དུས་རྒྱུན་གྱི་བྱ་བ་བཀོད་སྒྲིག་དང་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས།
(བཞི) དམངས་གཙོས་ནོར་དོན་ལ་དོ་དམ་བྱེད་པ་དང་། ནོར་དོན་དང་རྩིས་གཉེར་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱེད་པ། རྩིས་ཐོ་ཆ་ཚང་འགོད་པ་དང་དུས་ལྟར་ཡོང་སྒོ་དང་འགྲོ་སྒོའི་གནས་ཚུལ་ཁྱབ་སྒྲོག་བྱ་དགོས།
(ལྔ) བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་དེའི་རྒྱུ་ནོར་དང་རིག་རྫས་གནའ་ཤུལ་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཐེབས་སུ་མི་འཇུག་པར་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་དགོས།
(དྲུག) བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་དེའི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་སྒྲིག་ལམ་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་དགོས།
དོན་ཚན་ཉེར་གཅིག་པ། ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་དོ་དམ་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་དུས་ལྟར་གནས་སའི་རྫོང་རིམ་པའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་དེ་ག་དང་ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་མི་སྣས་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ། སྒྲིག་ཡིག སྲིད་ཇུས་བཅས་བརྩི་སྲུང་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་དང་། བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་དང་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཡར་ཞུ་བྱ་དགོས།
ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་དོ་དམ་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་མེས་རྒྱལ་གཅིག་གྱུར་དང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ། སྤྱི་པའི་བདེ་འཇགས་བཅས་ལ་གནོད་པ་བཟོ་ངེས་པའི་གནས་ཚུལ་ཤེས་ཚེ། མྱུར་དུ་གནས་སའི་ཤང(མི་རིགས་ཤང་དང་གྲོང་རྡལ)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ངམ་ཡང་ན་རྫོང་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་སྙན་སེང་ཞུ་དགོས་པ་མ་ཟད། འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་ལ་རམ་འདེགས་བྱས་ནས་རྩད་ཞིབ་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས།
དོན་ཚན་ཉེར་གཉིས་པ། ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་དོ་དམ་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྱིམ་ཐོ་དོ་དམ་གྱི་གཏན་འབེབས་བརྩི་སྲུང་བྱ་དགོས་པ་དང་། གནས་སའི་སྤྱི་བདེ་ལས་ཁུངས་ནས་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་རྒྱུན་སྡོད་མི་སྣའི་ཁྱིམ་ཐོ་ཐོ་འགོད་ཀྱི་འགྲོ་ལུགས་བསྒྲུབ་དགོས། ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་ནས་གནས་སྐབས་སུ་སྡོད་དགོས་པའི་མི་སྣས་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་དོ་དམ་རྩ་འཛུགས་འཐད་པ་བྱུང་བ་བརྒྱུད། རང་ཉིད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་འཁྲོལ་འཛིན་བཟུང་ནས་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་གནས་སའི་སྤྱི་བདེ་ལས་ཁུངས་ནས་སྐབས་སྡོད་འགྲོ་ལུགས་བསྒྲུབས་རྗེས་ད་གཟོད་དེར་བསྡད་ཆོག
ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་དོ་དམ་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་རྒྱུན་སྡོད་མི་སྣ་དང་སྐབས་སྡོད་མི་སྣའི་ཐོ་འགོད་ལམ་ལུགས་འཛུགས་དགོས་པ་དང་། ཐོ་ཡིག་དུས་ལྟར་གནས་སའི་རྫོང་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་དང་སྤྱི་བདེ་ལས་ཁུངས་ལ་སྐྱེལ་དགོས།
དོན་ཚན་ཉེར་གསུམ་པ། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གིས་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སར་ཁྲིམས་ལྟར་ལྟ་སྐུལ་ཞིབ་བཤེར་བྱ་དགོས་པ་དང་། ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སས་ཞིབ་བཤེར་དང་ལེན་བྱས་ནས་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱུ་ཆ་ཇི་བཞིན་སྤྲོད་དགོས།
དོན་ཚན་ཉེར་བཞི་བ། ཆོས་ལུགས་པར་སྐྲུན་ཡིག་རིགས་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་འགྲེམས་སྤེལ་བྱེད་ན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་པར་སྐྲུན་དོ་དམ་གྱི་གཏན་འབེབས་ལྟར་འབྲེལ་ཡོད་འགྲོ་ལུགས་བསྒྲུབ་དགོས།
ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པ་དང་ཁྲིམས་ལྟར་ཐོ་འགོད་བྱས་པའི་དགོན་སྡེ་ལྷ་ཁང་གིས་ཆོས་ལུགས་ནང་ཁུལ་གྱི་རྒྱུ་ཆའི་རིགས་པར་སྐྲུན་བྱེད་ན། ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་སྙན་ཞུ་བྱས་ནས་ཆོག་མཆན་ཐོབ་དགོས་ཤིང་། ཆོག་མཆན་ཡི་གེ་བཟུང་ནས་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་རིག་གནས་གསར་འགྱུར་པར་སྐྲུན་སྡེ་ཁག་ཏུ་པར་སྐྲུན་བྱས་ཆོག་པའི་འགྲོ་ལུགས་བསྒྲུབས་རྗེས། ད་གཟོད་པར་སྐྲུན་བྱས་ཆོག་པ་དང་ཆོག་མཆན་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་དུ་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་ཆོག
ཆོག་མཆན་མ་ཐོབ་པར་རྩ་འཛུགས་དང་མི་སྒེར་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་ཆོས་ལུགས་པར་སྐྲུན་ཡིག་རིགས་དང་ཆོས་ལུགས་དྲིལ་སྒྲོག་གི་རྒྱུ་ཆ་གཞན་དག་པར་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་མི་ཆོག
དོན་ཚན་ཉེར་ལྔ་བ། ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སས་ལོ་དགུའི་འོས་འགན་སློབ་གསོའི་དུས་རིམ་གྱི་བྱིས་པ་དང་གཞོན་ནུ་ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་མི་སྣའི་ནང་དུ་བླངས་མི་ཆོག དམིགས་བསལ་གནས་ཚུལ་གྱིས་ངེས་པར་དུ་ལེན་དགོས་ཚེ། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གི་ཆོག་མཆན་ཐོབ་དགོས།