རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ།

རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་མཆོག

          ཁོང་ནི་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ལྕགས་མོ་ལུགས་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ1391ལོར་གཙང་རུ་ལག་གི་སའི་ཆ་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱའི་ཉེ་འདབས་སྲད་ཀྱི་ལུང་ལག་གུར་མེའི་རུ་བ་ཞེས་པའི་འབྲོག་སྡེ་ཞིག་ཏུ་ཡབ་མགོན་པོ་རྡོ་རྗེ་དང་། ཡུམ་ཇོ་མོ་ནམ་མཁའ་སྐྱིད་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་ཤིང་ཕོ་རྟ་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ1474ལོར་སྐུ་གཤེགས། ཁོང་སྐུ་ན་ཕྲ་དུས་ཀྱི་མཚན་ལ་པདྨ་རྡོ་རྗེར་གསོལ།  དགུང་ལོ་ལྔ་བཞེས་སྐབས་གྲོང་པ་གཞན་གྱི་ར་རྫི་མཛད་སྐབས་རྡོ་ལ་མ་ཎྀ་མང་པོ་བྲིས་གནང་བ་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད་པར་གྲགས།
          དགུང་ལོ་བདུན་ལ་ཕེབས་པའི་ཚེ་ཡབ་འདས་པ་དང་དེ་མུར་སྣར་ཐང་དུ་ཕེབས། ཟས་གོས་ཤིན་ཏུ་བཀྲེན་ན་ཡང་སྐུ་ཡོན་སྦྱོང་བ་ལ་ལྷག་པར་སྤྲོ། དེ་ནས་དཔལ་སྣར་ཐང་གི་མཁན་རབས་བཅུ་བཞི་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་རྗེ་གྲུབ་པ་ཤེས་རབ་ལས་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས། བརྒྱ་སྟོན་ཙནྡྲ་དང་ཤཱཀྱ་དཔལ་ལས་བོད་ཡིག་དང༌།   ལཉྫ་ཝརྟུལ།  ཧོར་ཡིག་སོགས་གསན་སྦྱོང་མཛད་པས་མཁས་པར་མཁྱེན། དགུང་ལོ་བཅོ་ལྔ་པ་ཤིང་བྱ(སྤྱི་ལོ1405)ལོར་དཔལ་སྣར་ཐང་གི་མཁན་ཆེན་གྲུབ་པ་ཤེས་རབ་དང་ཆེན་པོ་བློ་ལྡན་གཉིས་ཀྱི་དྲུང་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་མནོས་ཏེ་མཚན་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་དཔལ་ཞེས་གསོལ།
          དེ་རྗེས་སྣར་ཐང་གི་པཎྚི་ཏ་ཆེན་པོ་སངྒྷ་ཤྲཱི་ལ་སྙན་ངག་མེ་ལོང་དང༌།  མངོན་བརྗོད་འཆི་མེད་མཛོད།  སྒྲ་མཚམས་སྦྱོར་ལྔ་པ་སོགས་དང༌།  གཏུམ་པོ་དཀར་པོའི་རྗེས་གནང་སོགས་ཆོས་བཀའ་དུ་མ་གསན།  དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་པ་ལྕགས་སྟག(སྤྱི་ལོ1410)ལོར་གྲུབ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཁན་པོ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་བློ་ལྡན་པས་ལས་ཆོག་པ་དང༌།   ཆེན་པོ་གྲགས་པ་ཤེས་རབ་པས་གསང་སྡེ་སྟོན་པ་མཛད་དེ་བསྙེན་པར་རྫོགས་པའི་དགེ་སློང་གི་དངོས་པོ་བརྙེས།   མཁན་རིན་པོ་ཆེ་ལས་ཀྱཻ་རྡོར་དང༌།  དོན་ཞགས་སོགས་མང་དུ་ཞུས། རྣམ་འགྲེལ་དང་ཊཱིཀྐ་ཐུགས་འཛིན་མཛད།   དགུང་ལོ་ཉེར་ལྔ་པ་ཤིང་ལུག(སྤྱི་ལོ1415)ལོར་དབུས་ལ་ཕེབས་ཏེ་ཁྲ་འབྲུག་ཏུ་སེམས་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་བཟང་དང༌། ཐང་སོ་ཆེར་རོང་སྟོན་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ནས་དབུ་མ་དང་ཕར་ཕྱིན་གསན། འོན་བཀྲ་ཤིས་རྡོ་ཁར་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་དང་མཇལ་ཏེ་ཚད་མ་རྣམ་ངེས།  དྲང་ངེས་རྣམ་འབྱེད། རྩ་ཤེ། བླ་མ་ལྔ་བཅུ་པ། རྩ་ལྟུང་རྣམ་བཤད་སོགས་མང་དུ་ཞུས།  ཐང་པོ་ཆེར་ཉི་མ་རྒྱལ་མཚན་ལས་གསང་འདུས་མི་བསྐྱོད་པ། འཇིགས་བྱེད་བཅུ་གསུམ་མ།  གཤེད་དམར་བཅུ་གསུམ་མ།   ལྷ་ལྔ་སོགས་གསན། གསང་ཕུ་ནེའུ་ཐོག་དང་རི་བོ་དགའ་ལྡན་དུ་ཕར་བྱོན་ཚུར་བྱོན་མཛད་ནས་ལོ་གསུམ་ཙམ་བཞུགས།    དགུང་ལོ་ཉེར་བདུན་བཞེས་པ་ནས་འབྲས་སྤུངས་དགོན་དང་སེ་ར་ཆོས་སྡིངས། ཕན་ཡུལ་གྲོ་པ་སོགས་སུ་བྱོན།  དམར་སྟོན་དཔལ་ལྡན་རིན་ཆེན་དང༌།  རྒྱ་མཚོ་རིན་ཆེན་གཉིས་ལས་ལོ་གཉིས་རིང་མདོ་རྩ་བ་དང་མངོན་པ་ལེགས་པར་གསན།  དགུང་ལོ་སོ་ལྔ་པ་ཤིང་སྦྲུལ(སྤྱི་ལོ1425)ལོར་གསང་ཕུའི་འཆད་ཉན་མཛད། དེ་ལྟར་དབུས་ལ་ལོ་བཅུ་གཉིས་བཞུགས།   སོ་དྲུག་པ་མེ་རྟ(སྤྱི་ལོ1426)ལོར་རྗེ་ཤེས་རབ་སེང་གེ་དང་ལྷན་དུ་གཙང་ལ་ཕེབས།  བྱང་ཆེན།  རི་ཁུད།  བྲག་དམར་སོགས་སུ་བཞུགས།  འཆད་ཉན་སྨར་ཞིང་གྲ་ཚོགས་འཕེལ་བར་མཛད། དགུང་ལོ་བཞི་བཅུར་འཇུག་ཏཱིཀྐ་བརྩམས།   ལ་སྟོད་ལྷོ་བྱང་རྣམས་སུ་བྱ་བྲལ་འཆད་ཉན་མཛད།  དགུང་ལོ་ཞེ་གཉིས་པར་བོ་དོང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་དང་མཇལ་ཏེ་སྒྲོལ་མ་ཉེར་གཅིག་པ་དང༌། བཅུ་བདུན་མ། དཀར་སྔོ་སོགས་ཆོས་དཔག་མེད་གསན། དྲི་བ་དུ་མ་མཛད་པར་ལན་བདེ་བླག་ཏུ་ཕུལ་བས་ཐུགས་ཤིན་ཏུ་མཉེས་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་པའི་མཚན་གསོལ།  དེ་ནས་ས་སྐྱ། རྒྱང་འབུམ་ཆེར་ཕེབས་སྐབས་རྟེན་འབྱུང་མཐའ་བྲལ་གྱི་དོན་ལ་ངེས་པ་རྙེད་ཅིང་དེ་ཚུན་ཆད་སྙིང་རྗེ་གསུམ་གྱིས་དུས་འདའ་བར་བྱུང༌།   ལོ་དེ་ཙམ་ལ་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཊཱིཀྐ་བརྩམས། དགུང་ལོ་ཞེ་གསུམ་ན་དབུ་མ་རྩ་ཤེའི་རྣམ་བཤད་རིན་པོ་ཆེ་ཕྲེང་བ་བརྩམས། 
          དགུང་ལོ་ཞེ་དྲུག་ལ་བྱང་ཆེན་དུ་ཐེག་ཆེན་ཕོ་བྲང་ཆེན་མོ་བཏབ།   དགུང་ལོ་ཞེ་བདུན་ནས་དོན་ཅུ་དོན་དགུ་བར་ཚད་མ་རིགས་རྒྱན་དང༌།  འདུལ་བའི་གླེང་འབུམ། སོ་ཐར་གྱི་ཊཱིཀྐ།  འདུལ་བའི་བསླབ་ཁྲིམས་ཆེན་མོ་སོགས་དཔེ་ཆ་མང་པོ་ལྗགས་རྩོམ་གནང༌།  དགུང་ལོ་ཞེ་བརྒྱད་པ་ས་རྟ(སྤྱི་ལོ1438)ལོར་དབུས་སུ་ཕེབས།  བྱང་རྩེ་ཆོས་རྗེ་ནམ་མཁའ་དཔལ་བ་དང༌། ཟུར་ཁང་བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ། སྤྱན་སྔ་རིན་ཆེན་འཕེལ་སོགས་ལས་ཆོས་མང་དུ་ཞུས།  དགུང་ལོ་ལྔ་བཅུ་པ་ལྕགས་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ1440)ལོར་ཤེས་རབ་སེང་གེ་དང་ལྷན་དུ་གཙང་ལ་ཕེབས་ཏེ་སྣར་ཐང་དང་བྱང་ཆེན་སོགས་སུ་འདུལ་བའི་འཆད་ཉན་གཙོ་བོར་མཛད།  དེ་ནས་རྗེ་ཤེས་རབ་སེང་གེའི་དགོངས་རྫོགས་སུ་ནང་རྟེན་ཐུབ་ཆེན་བཞེངས།  དགུང་ལོ་ང་བདུན་པར་འཕྱོངས་རྒྱས་པ་དཔལ་འབྱོར་བཟང་པོས་རོགས་སྐྱོར་བྱས་པར་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ལོ1447ལོར་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་དཔལ་གྱི་ཆོས་སྡེ་ཆེན་པོ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་རྒཡླ་བའི་གླིང་ཕྱག་བཏབ་ཅིང་། རྗེས་ནས་བྱམས་ཆེན་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བཞེངས། དགོན་པ་བཞེངས་ནས་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་བསྟན་པའི་བདག་པོར་མཛད་དེ་འཆད་མཉན་ནམ་ཡང་ཆག་པ་མེད་པར་གནང་། རྒྱལ་བ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོའི་རྗེས་ནས་རྗེ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོར་ངོས་བཟུང་བྱས་པ་རེད།
          ཁོང་གི་སློབ་མ་གྲགས་ཆེ་བ་ནི་འདུལ་འཛིན་པ་དཔལ་ལྡན་བཟང་པོ་དང་། རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་བཟང་པོ་བཀྲ་ཤིས། འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀུན་དགའ་བདེ་ལེགས་རིན་ཆེན་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོ། རབ་འབྱམས་པ་བསྟན་པའི་ཉི་མ། སྨོན་ལམ་དཔལ་ལེགས་བློ་གྲོས། མཁན་ཆེན་བཟོད་པ་དཔལ་གྲུབ། མཁན་ཆེན་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་བཅས་ཡིན།
          ཁོང་གི་བཀའ་རྩོམ་ལ《ཐར་གངས་རི་མ》སོགས་ཉམས་མགུར་སྒྲུབ་ཐབས་བསྟོད་ཚོགས་དང་།  《དབུ་མའི་ལྟ་ཁྲིད》།  《ཆབ་ཤོག》།  《སྨོན་ལམ》སོགས་གསུང་ཐོར་བུ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྐོར།  《ཐག་པ་ཆེན་པོའི་བློ་སྦྱོང་དོན་བདུན་མའི་ཁྲིད་ཡིག》།  《དཔལ་གསང་བ་འདུས་པའི་སྒོ་ནས་རབ་གནས་བྱེད་པའི་ཆོ་ག་མདོར་བསྡུས་པ》།  《དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངག་དོན་བཤད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ》། 《དབུ་མ་འཇུག་པའི་རྣམ་བཤད་དགོངས་པ་རབ་ཏུ་གསལ་བའི་མེ་ལོང》།  《འདུལ་བའི་གླེང་འབུམ་ཆེན་མོ》།  《མདོ་ཊཱིཀ》། 《ཚད་མའི་ཊིཀྐ》། 《རྩ་འཇུག་གི་ཊིཀྐ》སོགས་པོ་ཏི་བདུན་ཙམ་བཞུགས་སོ།།