བོད་རིག་པའི་ཆེད་མཁས་སྡེ་རོང་ཚེ་རིང་དོན་གྲུབ་མཆོག་གི་ངོ་སྤྲོད་མདོར་བསྡུས།

　　བོད་མི་རིགས་ཀྱི་གངས་ཆུ་ལས་རིང་བའི་ལོ་རྒྱུས་དང་རྒྱ་མཚོ་ལས་ཟབ་པའི་རིག་གནས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྨྲ་ཤེས་ལ་དོན་ཡང་གོ་བའི་མི་རྣམས་ལ་ངོ་སྤྲོད་བྱ་ཕྱིར་ལོ་ངོ་དུ་མའི་རིང་ལ་དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་དང་འབད་པ་སྟོང་ཕྲག  བརྩོན་པ་འབུམ་ཕྲག་བྱས་ནས་རྒྱ་ཡིག་གི་ལམ་ནས《བོད་ཀྱི་དེབ་ཐེར་བཀྲ་ཤིས་གཏེར་བུམ》ཞེས་པ་རྩོམ་སྒྲིག་བྱས་ཏེ་རིག་ཚན་འདིའི་ནང་གི་སྟོང་ཆ་བསྐངས་པས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་ལོ་རྒྱུས་རིག་པ་བ་དང་བོད་རིག་པ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱིས་བསྟོད་བསྔགས་བྱས། 《ཡིག་ཚགས་ལས་དོན་རགས་བཤད》ཅེས་པའི་ལྗགས་རྩོམ་ནང་ལ་བཅོས་བསྒྱུར་གྱི་ཐབས་ལམ་གསུམ་བཏོན་དེ་གོང་རིམ་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ཀྱིས་དང་ལེན་བྱས་པས་ཀྲུང་གོའི་ཡིག་ཚགས་ལས་དོན་གྱི་སྒྲིག་གཞི་བཅོས་སྒྱུར་མདུན་དུ་དེད་ཡོད། 《དགོན་པའི་ཡིག་ཚགས་ལས་དོན་རགས་ཙམ་བརྗོད་པ》ཞེས་པས་ཆེས་ཐོག་མར་དགོན་པའི་ཡིག་ཚགས་ལས་དོན་ལ་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་ལག་ལེན་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་དཔྱད་གཞིའི་ཁུངས་ལུང་མཁོ་འདོན་བྱས་པ་རེད། 2005ལོར་དཀར་མཛེས་ཁུལ་གྱིས་མངགས་པ་ལྟར་རྫོང་སོ་སོར་བརྟག་དཔྱད་ཞིབ་འཇུག་ཏུ་ཕེབས་ནས་དཀར་མཛེས་ཁུལ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་དང་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་གསོ་སྐྱོང་། སློབ་གསོ་དང་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་གནས་བབས། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བེད་སྤྱོད་དང་དར་སྤེལ་གཏོང་ཚུལ། སྐྱེས་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཁུལ་ཨུ་ལ་སྙན་ཞུར་ཕུལ་བས་ཕན་འབྲས་ཡིད་སྨོན་དགོས་པ་ཐོབ།
　　2006ལོར་སི་ཁྲོན་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་དུ་ཁམས་པའི་བོད་སྐད་བརྙན་འཕྲིན་ཞེས་པའི་ལེ་ཚན་ཞིག་སྣོན་དགོས་པའི་བསམ་འཆར་རྒྱལ་ཁབ་རྒྱང་བསྒྲགས་བརྙན་འཕྲིན་སྤྱི་ཁྱབ་ཅུས་དང་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་ཏང་ཨུ་ཡིས་མཐོང་ཆེན་གནང་སྟེ2009ལོའི་ཟླ6པའི་ཚེས22ནས་དངོས་སུ་བཏང་བས་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་བདེ་འཇགས་དང་རིག་གནས་ཁྱབ་སྤེལ། ཕན་ཚུན་འབྲེལ་འདྲིས་དང་རྒྱུས་ལོན་ལ་རྔོ་ཐོགས་དང་ཐོགས་བཞིན་པ་ལགས།2007ལོར《ཞི་ཞིང་བདེ་བའི་བོད་ཁུལ་སྒྲིགའཛུགས་བྱ་རྒྱའི་སྐོར་གྱི་བསམ་འཆར་ཆ་ཤས》དང《མདོ་དབུས་མཐོ་སྒང་གི་སྐྱེས་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཐབས་བཅོ་ལྔ》ཞེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་རིག་གནས། ཁོར་ཡུག་བཅས་ཀྱི་ཐད་ལ་དུས་སུ་བབས་པའི་ཆར་པ་ལྟར་ཕན་ནུས་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཡོད། 《གནའ་བོའི་ཁྲོན་མིའི་འབྱུང་ཁུངས་གསེད་འགྲོལ སང་ཤིང་ཏོའུ། ཅིང་ཧྲ་གནའ་ཤུལ། དང་བོད་ཀྱི་རིག་གནས》ཞེས་པའི་ལྗགས་རྩོམ་དེ2010ལོའི་ཟླ7པར་པར་དུ་བསྐྲུན་ཟིན།ཁོང་དང་ཁོང་གི་སྲས་མོ་གཉིས་ཀྱིས་མཉམ་དུ་བརྩམས་པའི《བྱམས་སེམས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཕྱུག་པའི་རིག་གནས་ཏེ་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་དང་དེའི་རིན་ཐང་ལྟ་བ》ཞེས་པ་པར་དུ་བསྐྲུན་རྩིས་ཡོད། གོང་དུ་བཀོད་པའི་རིན་ཐང་ལྡན་ལ་ང་ཚོ་སེར་སྐྱ་ཀུན་གྱི་འཚོ་གཞེས་ལ་དངོས་སུ་ཕན་པའི་བརྩམས་ཆོས་ཆ་ཤས་ནི་ཁོང་གི་ལྗགས་རྩོམ་ལས་དཔེ་མཚོན་རང་བཞིན་ལྡན་པ་འགའ་བདམས་པ་ཡིན་པ་ལས་དེ་མིན་ད་དུང་ལྟ་བ་གནད་དུ་ཕིགས་ལ་རྩོད་པ་བྲལ་བའི་ལྗགས་རྩོམ་གང་མང་མཆིས་སོ།།
　　རིག་པའི་གནས་ལ་མཁས་ཤིང་སྤྱོད་ལམ་བཟང་ལ་སྤྱི་སེམས་ཆེ་བས2005ལོར་ཨ་མེ་རུ་ཀའི་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་ལྟར་ས་དེ་གའི་ཁུལ་བདུན་ལ་བཅར་འདྲི་ལ་ཕེབས་པས་དགའ་བསུ་ཚད་མེད་ཐོབ། ཁོང་གི་བྱས་རྗེས་དང་བཅས《ཀྲུང་ཧྭའི་ཆེད་མཁས་པའི་མིང་མཛོད》དང《ཀྲུང་ཧྭའི་ཕུལ་བྱུང་མི་སྣའི་བང་མཛོད》《འཛམ་གླིང་མི་སྣའི་མིང་མཛོད》《འཛམ་གླིང་གི་ཕུལ་བྱུང་ཆེད་མཁས་པའི་མིང་མཛོད》《ཏང་གི་བླ་སྲོག》《རྟག་བརྟན་འགྱུར་མེད་ཀྱི་རྡོ་རིང》སོགས་སུ་བཀོད་ཡོད།
　　　　　　　　གསུམ།  མཐོང་ཐོས་མྱོང་གསུམ་གྱི་འབྲས་བུ་བཟང་པོས་ས་བོན་བྱེད།
　　མིའི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཆུ་རྒྱུན་རིང་མོ་ལ་ཕྱིར་བལྟ་དང་སྐབས་བབས་སུ་མདུན་དུ་ལྷག་པའི་གནད་དོན་ལ་བསམ་གཞིག་ལན་མང་བྱས་མཐར་རང་རེའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཀྱི་སྲོག་རྩ་དང་རིན་ཐང་། རིག་གསར་གྱི་ལྟ་བ་དང་དོན་སྙིང་བཅས་ལ་འབེན་ལ་ཕོག་པའི་མདའ་མོ་ལྟ་བུའི་དགག་སྒུབ་མཛད་ཡོད་པས་དེའི་རིན་ཐང་ནི་ས་གསུམ་སྣོད་དུ་བྱས་ཀྱང་ག་ལ་ཤོང་།འོན་ཀྱང་ཁོང་ནི་རང་གཞན་གཉིས་ལ་འགན་འཁུར་མཁན་ཞིག་དང་རྒྱུ་འབྲས་སྲུང་བའི་བདག་པོ་ཞིག་ཡིན་པས་སྨིན་ཟིན་པའི་འབྲས་བུ་བཟང་པོས་ཡིད་མ་ཚིམ་ལ་མཁས་པར་བརླམས་པའི་གསོག་གསོབ་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་ལྟར་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཡང་སྐྱེ་མ་མྱོང་། མུ་མཐུད་དེ་གདམས་ཟིན་པའི་འགྲོ་ལམ་དེར་སྐྱོད་བཞིན་མཆིས། སླད་མར་རྩོམ་འབྲི་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་གང་འདྲ་ཡོད་ཅེས་དྲིས་པའི་ལན་དུ་ཁོང་གིས《བོད་ཀྱི་དེབ་ཐེར་བཀྲ་ཤིས་གཏེར་བུམ》ཞེས་པ་དེ་པར་དུ་བསྐྲུན་པ་ནས་བཟུང་རྒྱལ་ཕྱི་ནང་ཀུན་གྱིས་དགའ་བསུ་དང་གཟེངས་བསྟོད་ཆེན་པོ་བྱས། ད་ལྟ་འང་མི་མང་ཤོས་ལ་དཔེ་ཆ་དེ་དགོས་མཁོ་ཆེས་བས་ཡུན་མི་རང་བར་སྔར་ལས་འཐུས་སྒོ་ཚང་བར་བཏང་སྟེ་ཡང་བསྐྱར་པར་དུ་བསྐྲུན་ཨེ་ཐུབ་ཀྱི་རེ་བ་དང་དེ་མིན་མུ་མཐུད་དེ་མི་ཚེ་ལྷག་མ་སྨྱུ་གུ་དང་འགྲོགས་ཏེ་རིན་ཐང་ལྡན་པའི་བརྩམས་ཆོས་གང་མང་ཞིག་སྤེལ་རྒྱུའི་རེ་བ་འཆང་གིན་ཡོད་ཅེས་གསུངས། དེ་ནི་རྨ་བྱས་འབྲུག་སྒྲ་ཐོས་པ་ལྟར་དགའ་སྤྲོ་སྐྱེ་འོས་པ་ཞིག་རེད། གང་ལྟར་ཁོང་གིས་དུས་རྒྱུན་དུ་ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ད་བར་དུ་ང་རང་གསོ་སྐྱོང་བྱས་ཀྱང་ངས་དྲིན་ལན་ཕྲན་བུ་ཙམ་མ་གཏོགས་འཇལ་མ་ཐུབ། ཕྱིན་ཆད་ཀྱི་འགྲོ་ལམ་དུ་ངས་ཨ་མའི་ནུ་ཞོ་དང་ཨ་ཕའི་རྩམ་པའི་དྲིན་ལན་དུ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་ཧུར་བརྩོན་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནང་བཞིན་བཀྲི་ཤིས་ཉི་མའི་ལུང་པ་ནས་འཕུར་བའི་ཐང་དཀར་རྒོད་པོའི་མཁའ་ལམ་སྔར་ལས་རྒྱ་ཇེ་ཆེ་དང་ཁོད་ཇེ་ཡངས་སུ་འགྱུར་ཐག་ཆོད་རེད།
　　　　　　　　བཞི།  ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་བྱེད།  
　　ཇི་སྐད་དུ།བསྟོད་ན་དགའ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་།། སྨད་ན་མི་དགར་མི་འགྱུར་བ༎  རང་གི་ངང་ཚུལ་ལེགས་གནས་པ༎སྐྱེ་བོ་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན།།  ཞེས་པ་ལྟར་མིང་གྲགས་སྐམ་པོའི་དོན་དུ་གཡམ་རྒྱུག་དང་ཁེ་ཕན་བརྗིད་པོའི་སླད་དུ་འདུར་རྒྱུག་མི་བྱེད་པར་ངར་གཤིས་རང་གིས་བསྲུངས་ཏེ་ལྷོད་ཆགས་སུ་གནས་པའི་ཁོང་ནི་དགོས་འདོད་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བའི་དཔག་བསམ་ལྗོན་ཤིང་ལྟར་ས་གསུམ་བཀྲེས་སྐོམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བའི་ནོར་བུ་ཞིག་ལགས་པས་རྒན་གཞོན་དར་གསུམ་ཀུན་གྱིས་ནོར་བུ་དེའི་ནོར་ཉམས་ཆོད་ན་དགའ་བ་ལ་ཨང་།།