ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཐུན་མོང་གི་ལྟ་ཚུལ།

      ༥. བཟོད་བསྲན་ཆེ་བ།   སློབ་དཔོན་གྱི་དོན་དུ་དཀའ་ངལ་ཇི་འདྲ་ཕྲད་ཀྱང་ཡིད་མི་ཞུམ་པ་སྟེ།   གནས་སྐབས་ཀྱི་དཀའ་སྡུག་ཕྲན་བུ་ཙམ་ལ་གཡོལ་ཐབས་མི་བྱེད་པར་དང་དུ་ལེན་ཐུབ་པའི་སྙིང་རུས་ཡོད་པ།
      ༦. སྒོ་གསུམ་བག་ཡོད་དུ་གནས་པ།    ཀུན་སྤྱོད་གཙང་ཞིང་སེམས་ཞི་དུལ་ལ་གནས་པ་སྟེ།    མི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་བཞི་སྤོང་བའི་ཀུན་སྤྱོད་གཙང་བ་དང་།   མི་གཤིས་ལེགས་པ་གཉིས་འཛོམས་པ་ཞིག་དགོས།
       ( ༤) སློབ་དཔོན་མ་བསྟེན་གོང་དུ་བརྟག་དཔྱད་ནན་ཏན་བྱ་དགོས་པ།      སློབ་དཔོན་ནམ་དགེ་རྒན་མ་བསྟེན་གོང་དུ་དེ་ལ་སྐྱོན་གང་ཡོད་མེད་དང་།   ཡོན་ཏན་ཆེ་ཆུང་།    རང་ཉིད་ཀྱིས་བསྟེན་ཟིན་པའི་རྗེས་སུ་དད་པ་ལོག་པའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་མེད་བཅས་བརྟག་དཔྱད་བྱ་དགོས་ཏེ།    བརྟག་དཔྱད་མ་བྱས་པར་ཁྱི་དང་གློ་བ་ཕྲད་པ་ལྟར་གང་བྱུང་གིས་བསྟེན་པ་དང་།    བསྟེན་ཟིན་ནས་འཕྱ་སྨོད་དང་། སྐྱོན་འདོགས།   མ་གུས་པ།   རྒྱབ་གཏོད་སོགས་བྱས་ན་རང་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སྔར་ཡོད་ཉམས་ཞིང་གསར་དུ་ཡོན་ཏན་གང་ཡང་ཐོབ་མི་ཐུབ།   སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་གྱིས་སློབ་མ་བྱེད་འདོད་པའི་མི་དེར་དགོས་ངེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཚང་མི་ཚང་ལེགས་པར་བརྟག་དགོས་ཏེ།   རང་གི་མདུན་དུ་རྐུ་ཐབས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་སློབ་པར་ཡོང་བ་ཡིན་མིན་དང་།   དངོས་འབྲེལ་ཡོན་ཏན་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་འདོད་ཡོད་མེད།    སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་གཞན་གྱི་གནང་བ་ཐོབ་ཡོད་མེད་བཅས་བརྟག་དཔྱད་ལེགས་པར་བྱས་རྗེས་གཞི་ནས་སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མའི་འབྲེལ་བ་འཛུགས་དགོས།   གལ་ཏེ་བརྟག་དཔྱད་ནན་ཏན་མ་བྱས་པར་སློབ་མ་བསྡུས་པ་ཡིན་ན་སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མ་གཉིས་ཀར་ཕན་པ་མེད་པའི་ཐོག་གནོད་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་ཡོང་ངེས་ཡིན།    དེང་སྐབས་ཀྱི་སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མའི་འབྲེལ་བ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་དང་སྤྱི་ཚོགས་གྱིས་ཁས་བླངས་ཤིང་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་གྱི་དམིགས་ཚད་གཞིར་བཟུང་ནས་བསྐོ་བཞག་བྱས་པ་ཡིན་པས་སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མ་ཕན་ཚུན་བར་དུ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པའི་བྱ་རིམ་དེ་བརྒྱུད་མྱོང་མེད་ཅིང་། གལ་ཏེ་སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མའི་བར་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་འཛུགས་དགོས་པ་ཡིན་ན་དེ་ནི་ཕན་ཚུན་སྒེར་གྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ངེས་པར་དུ་ཕན་ཚུན་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་དགོས།    དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ཐོག་བུ་དང་བུ་མོ་ཕན་ཚུན་གཉེན་འབྲེལ་བྱ་ རྒྱུ་དེ་མི་ཚེ་གཅིག་གི་དོན་ཆེན་ཡིན་སྟབས་གཉེན་སྒྲིག་མ་བྱས་གོང་ཕན་ཚུན་ཡུན་རིང་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ཏེ་གདེང་ཚོད་བྱུང་མཚམས་གཞི་ནས་གཏན་འཁེལ་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་རེད།    སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མའི་བར་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་འཛུགས་རྒྱུ་དེ་ནི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བཤད་ན་མི་ཚེ་གཅིག་གི་འབྲེལ་བ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་སྐྱེ་བ་མང་པོའི་རིང་གི་བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་འགོ་འཛུགས་སའི་ཐོག་མ་ཡིན་པས་དེ་འཕྱུགས་ན་སྐྱེ་བ་འདི་གཅིག་པུ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་སྐྱེ་བ་གཏན་གྱི་མདུན་ལམ་འཕྱུགས་འགྲོ་བ་ཡིན་ཟེར།    བརྟག་དཔྱད་བྱ་ཐབས་ནི།    ཐོག་མར་སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་དེ་ལ་འབྲེག་གཏུགས་ཐད་ཀར་མི་བྱེད་པར་དེའི་སློབ་མ་མང་པོར་རང་གི་དོགས་པ་ཡོད་པའི་གནད་དོན་ཁག་ལ་དྲི་བ་འདོན་པ་དང་།   དེ་ནས་ཡི་གེའི་ཐོག་ནས་དཀའ་གནད་འདྲི་བ།   དེ་ནས་འབྲེལ་གཏུགས་བྱས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་གནད་དོན་སྐོར་ལ་དོགས་པ་ཡོད་པའི་གནད་དོན་དྲི་བ་བཅས་བརྒྱུད་ནས་སློབ་དཔོན་དེའི་ཡོན་ཏན་དང་ཀུན་སྤྱོད་ལ་བརྟག་དགོས།     དེའི་རིང་ལ་དངོས་སུ་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་མི་ཞུ་བ་གལ་ཆེ་ཞིང་། བརྟག་དཔྱད་བྱས་པའི་རིང་ལ་དྲི་བ་འདོན་པའི་ལན་བྱུང་བ་རྣམས་ཆོས་འབྲེལ་ཞུས་པའི་ཁོངས་སུ་མི་བརྩི་བ་ཡིན།     བརྟག་དཔྱད་བྱེད་ཡུན་ནི་ཐུང་ཤོས་སུ་ཡང་ལོ་གཅིག་ནས་འགའ་ཤས་བར་ཡིན་ཅིང་།   ཧ་ཅང་དུས་ཡུན་རིང་ན་སློབ་དཔོན་བསྟེན་པའི་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་ཤོར་ནས་རྗེས་སུ་རང་ཉིད་འགྱོད་པ་སྐྱེ་དགོས་པ་ཡང་ཡོང་སྲིད་པས་དུས་ཡུན་རིང་ཐུང་འཚམས་པོ་ཞིག་བྱེད་དགོས།      བརྟག་དཔྱད་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ནི།    འགའ་ཞིག་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ནས་དུས་ཡུན་རིང་པོ་མ་སོང་བར་བཟང་ངན་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་པ་དང་།     འགའ་ཞིག་ཡུན་རིང་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ཀྱང་ད་དུང་བཟང་ངན་མི་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད་པས་དུས་ཡུན་རིང་ཐུང་གང་ལྟར་ཡང་བཟང་ངན་དོགས་པ་ཆོད་པའི་གདེང་ཚོད་ཡོད་པ་ཞིག་མ་བྱུང་བར་དུ་བརྟག་དཔྱད་ནན་ཏན་བྱས་ན་སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མ་གཉིས་ཀར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད།     
      (༥) སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་བསྟེན་པའི་ཚུལ་ནི།    སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་བསྟེན་པའི་སྐབས་སུ་བསམ་པ་དགུ་དང་།   འདུ་ཤེས་གཉིས།   སྦྱོར་བ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟེན་དགོས།  
      （༡） བསམ་པ་དགུ་ནི།   ༼༡༽བུ་མཛངས་པ་ལྟ་བུའི་སེམས། ༼༢༽ རྔོ་རྗེ་ལྟ་   བུའི་སེམས།    ༼༣༽ས་ལྟ་བུའི་སེམས།   ༼༤༽རི་ལྟ་བུའི་སེམས།    ༼༥༽ བྲན་ལྟ་བུའི་སེམས།   ༼༦༽ ཕྱག་དར་བ་ལྟ་བུའི་སེམས། ༼༧༽ ཐེག་པ་ལྟ་བུའི་སེམས། ༼༨༽ ཁྱི་ལྟ་བུའི་སེམས།  ༼༩༽ གྲུ་ལྟ་བུའི་སེམས་བཅས་ཡིན།
       ༡.   བུ་མཛངས་པ་ལྟ་བུའི་སེམས།   བུ་མཛངས་པ་དེས་བྱ་བ་གང་བྱས་ཀྱང་ཚང་མ་ཕ་མའི་བློ་དང་བསྟུན་ནས་བྱེད་པ་ལྟར་རང་གི་སྒོ་གསུམ་གྱི་བྱ་བ་ཆེ་ཆུང་ཚང་མ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཐུགས་དང་བསྟུན་ནས་བྱེད་པ།
      ༢.  རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་སེམས།    རྡོ་རྗེ་ནི་དངོས་པོ་གཞན་གྱིས་ཚུར་འཇོམས་པར་མི་ནུས་པ་ལྟར་གྲོགས་ངན་པའི་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་དབང་དུ་མི་འགྲོ་བ་བྱེད་པ།
      ༣.  ས་ལྟ་བུའི་སེམས།    ས་གཞི་འདིར་འཇིག  རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་ཀུན་འདེགས་ནུས་པ་ལྟར་སློབ་དཔོན་གྱིས་བསྒྲུབ་ཏུ་བཅུག་པའི་བྱ་བ་གང་ཡིན་ཀྱང་སྒྲུབ་ཕོད་པ།
      ༤ . རི་ལྟ་བུའི་སེམས།   སློབ་དཔོན་ནམ་སློབ་སྦྱོང་གི་དོན་དུ་ལུས་དང་སེམས་ལ་དཀའ་ངལ་དང་སྔུག་བསྔལ་ཇི་འདྲ་ཞིག་བྱུང་ན་ཡང་གཡོ་འགུལ་མི་བྱེད་པ།
      ༥. བྲག་ལྟ་བུའི་སེམས།  བྲན་གཡོག་དང་འདྲ་བར་སློབ་དཔོན་གྱི་དོན་དུ་བྱ་བ་དམན་པ་ངན་ལས་ཀྱི་རིགས་གང་འདྲ་ཞིག་མཐོང་ཡང་དགའ་སྤྲོའི་ངང་ནས་སྒྲུབ་པ།                                      
      ༦.  ཕྱག་དར་བ་ལྟ་བུའི་སེམས། ཕྱག་དར་བ་ཞེས་པ་ནི་གད་ཕྱིས་བྱེད་མཁན་གྱི་དོན་ཡིན་དེ་གད་ཕྱིས་བྱེད་མཁན་ལ་རང་ཉིད་མི་གཞན་ལས་མཐོ་བ་ཡོད་སྙམ་པའི་ལྟ་བ་མཐོ་པོ་ཡོང་མི་སྲིད་པའི་དཔེ་ལྟར་སློབ་དཔོན་གྱི་རྒྱབ་མདུན་གང་ལའང་དམའ་ས་བཟུང་ནས་རང་ཉིད་དགེ་རྒན་ལས་ལྷག་པ་ཡོད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པ།
      ༧.  ཐེག་པ་ལྟ་བུའི་སེམས།    ཐེག་པ་ནི་རྟ་དང་གླང་པོ་སོགས་བཞོན་པའི་རིགས་ལ་ཟེར་ཞིང་།     ངེ་ནི་རྟ་དང་གླང་པོ་སོགས་ཀྱིས་མི་རྒྱབ་ཏུ་འཁུར་ཏེ་དཀའ་ངལ་ལ་མ་འཛེམས་པར་ཐག་རིང་དུ་འགྲུལ་བཞུད་བྱེད་པ་ལྟར་རང་གིས་དགེ་རྒན་གྱི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནའང་སྒྲུབ་ནུས་པ།
      ༨.  ཁྱི་ལྟ་བུའི་སེམས།  དཔེར་ན་ཁྱི་ཞིག་ལ་ཆ་བཞག་ན་བདག་པོས་ཉེས་རྡུང་བཏང་ནའང་བདག་པོའི་སར་ཚུར་ཡོང་བ་ལས་རྒྱབ་ལྟོས་བྱས་ནས་འགྲོ་མི་སྲིད་པའི་དཔེ་ལྟར་སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་གྱིས་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་བ་དང་རང་གི་སེམས་ལ་ཅུང་མ་བབས་པའི་བཀའ་མོལ་འགའ་ཞིག་གསུངས་ནས་དེར་བློ་མི་ལོག་པ་དང་རྒྱབ་ལྟོས་མི་བྱེད་པ།
     ༩.  གྲུ་ལྟ་བུའི་སེམས།  གྲུ་གཟིངས་ཀྱིས་ཉིན་མཚན་མེད་པ་འགྲུལ་པ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ཕར་སྐྱེལ་ཚུར་སྐྱེལ་བྱེད་དགོས་ཀྱང་སུན་སྣང་མི་བྱེད་པ་ལྟར་སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་གྱི་དོན་དུ་དུས་ནམ་ཡང་སྐྱོ་ངལ་མི་བྱེད་པ་བཅས་ནི་བསམ་པ་དགུའི་སྒོ་ནས་སློབ་དཔོན་བསྟེན་ཚུལ་ཡིན།
 （༢）འདུ་ཤེས་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟེན་ཚུལ།    དེ་ནི་སློབ་མས་སློབ་དཔོན་ དང་དགེ་རྒན་ལ་འདུ་ཤེས་གང་འདྲ་འཛིན་མིན་སྐོར་ཡིན་ཏེ།     དེ་ལ་གཉིས་ ལས་ཡོན་ཏན་མཐོང་བས་དད་པ་བསྒོམ་པ་དང་།    བཀའ་དྲིན་དྲན་པས་གུས་ པ་སྐྱེ་བ་གཉིས་ཡིན།
      ༡. ཡོན་ཏན་མཐོང་བས་དད་པ་བསྒོམ་པ་ནི།  སློབ་དཔོན་ལ་སྐྱོན་འགའ་ཞིག་མཐོང་ན་ཡང་སྐྱོན་འདོགས་མི་བྱེད་པར་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་དད་པ་བསྒོམས་པ་ཡིན།    འདི་ལ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ནང་རྒྱུ་མཚན་མང་པོ་ཤོད་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་དེང་སྐབས་དགོས་པ་ཆེ་བ་མེད་པས་འདིར་མི་འཆད་ལ་མཁྱེན་པར་འདོད་ན་བཀའ་གདམས་གསར་རྙིང་གི་ལམ་རིམ་རྣམས་སུ་གཟིགས་ན་གསལ།
      ༢.  བཀའ་དྲིན་དྲན་པས་གུས་པ་སྐྱེ་ཚུལ།    དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ་བཀའ་དྲིན་ངོས་འཛིན་མ་ཐུབ་ན་གུས་ཞབས་ཡོང་མི་སྲིད་ཅིང་།  གུས་ཞབས་ནི་བཀའ་དྲིན་དྲན་པས་རང་ཤུགས་སུ་བྱུང་བ་ཡིན།   དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་ནི་བཀའ་དྲིན་གསུམ་དང་ལྡན་པར་བསམས་ནས་གུས་བཀུར་བྱེད་པ་སྟེ། བཀའ་དྲིན་གསུམ་ནི། ༼༡༽ཆོས་གསུངས་པའམ་ཤེས་ཡོན་སློབ་པའི་བཀའ་དྲིན།  ༼༢༽གཤིས་རྒྱུད་བྱིན་གྱིས་རློབས་པའི་བཀའ་དྲིན།  ༼༣༽ཟང་ཟིང་གིས་ཕན་འདོགས་གནང་བའི་བཀའ་དྲིན་བཅས་ཡིན།
      ༡. ཆོས་གསུངས་པའམ་ཡོན་ཏན་སློབ་པའི་བཀའ་དྲིན།    ཐོག་མར་བྱིས་པ་ཆུང་ངུ་གང་ཡང་མི་ཤེས་པའི་སྐབས་ནས་ཀློག་པའི་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀ་ཁ་ནས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྨང་གཞི་འདིང་བར་མཛད།    དེ་ནས་གཞོན་ནུའི་དུས་སྐབས་སུ་གསུང་རབ་དང་རིག་གནས་ཀྱི་ནང་དོན་རྣམས་བྱ་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སློབ་པ་གནང་།    ནར་སོན་ནས་སྔར་ལས་ཀྱང་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་གཏིང་ཟབ་པའི་ཤེས་ཡོན་རྣམས་རང་གིས་བསླབ་ཐུབ་པ་རང་གིས་བསླབས།   རང་གིས་སློབ་ཁྲིད་གནང་མ་ཐུབ་པ་རྣམས་གཞན་གྱི་སར་སློབ་ཏུ་གཏོང་གནང་མཛད་པ་སོགས་བཀའ་དྲིན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཡིན།
      ༢. གཤིས་རྒྱུད་བྱིན་གྱིས་རློབས་པའི་བཀའ་དྲིན།    རང་གི་སེམས་རྒྱུད་མ་རུངས་པ་བཏུལ་ནས་བཟང་པོར་བསྒྱུར་བར་མཛད་ཡོད།   རང་ཉིད་སེམས་ཞུམས་པའི་སྐབས་དགེ་མཚན་གསུངས་སྟེ་རང་ཡར་སྐྱེད་བྱུང་བའི་གདེངས་ཚོད་ཡོད་པར་མཛད།   ང་རྒྱལ་དང་ཁེངས་སེམས་སྐྱེ་བའི་སྐབས་སུ་རང་སྐྱོན་བསྟན་ནས་དམའ་ཕབ།    སྒྱིད་ལུག་པའི་སྐབས་སུ་མིག་དཔེ་བསྟན་ནས་ཆོད་སེམས་མཐོ་རུ་བཏང་།    དོན་མེད་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་མགོ་འཁོར་བའི་སྐབས་སྐྱོན་བརྗོད་དང་བསླབ་བྱ་གནང་བ་སོགས་རྟ་བཟང་པོར་སྲབ་ཀྱིས་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ་ལྟར་མཛད་དེ་སྔོན་ཆད་བྱིས་པ་བསམ་མེད་ཀྱི་དུས་སྐབས་དང་བསྡུར་ན་དུད་འགྲོ་མིར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའི་ཡར་སྐྱེད་བྱུང་བ་དེ་སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་བཟང་པོའི་བཀའ་དྲིན་ཡིན་པར་ཤེས་དགོས་པ།
      ༣ .ཟང་ཟིང་གི་ཕན་ཐོགས་གནང་བའི་བཀའ་དྲིན།    རང་ལ་དགོས་མཁོ་ཡོད་པའི་སྐབས་སུ་ཟས་གོས་དང་།   ན་བའི་སྐབས་སུ་སྨན།   ཐ་ན་སློབ་སྦྱོང་གི་དཔེ་དེབ་ཚུན་ཆད་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་གནང་ནས་སྐྱོང་བར་མཛད།   དེང་སང་སློབ་སྦྱོང་གི་མཐུན་རྐྱེན་ཧ་ཅང་བཟང་པོ་ཡོད་པ་ཚང་མ་རྒྱལ་ཁབ་ནས་གནང་བས་སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་གྱིས་སློབ་མའི་འཚོ་བའི་ཐོག་ལ་ལྟ་རྟོག་བྱེད་དགོས་པའི་འགན་ཆེན་པོ་འཁུར་དགོས་ཀྱི་མེད།   དེ་སྔོན་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྦྱོང་གི་མཐུན་རྐྱེན་ཧ་ཅང་ཞན་པོ་ཡིན་པའི་སྐབས་སུ་སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་གྱིས་སློབ་མའི་འཚོ་བར་ལྟ་རྟོག་མི་བྱེད་དཀའ་མེད་ཡིན་ཀྱང་མི་སྒེར་གྱིས་སློབ་མ་མང་པོ་དེ་ཙམ་སྐྱོང་བ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་ངལ་ཆེ་བས་སློབ་མས་རང་མཁོ་རང་ལྡེང་གིས་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད།
      （༣）སྦྱོར་བ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟེན་ཚུལ་ཏེ་བྱ་སྤྱོད་དངོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བསྟེན་ཚུལ།      དེ་ལ་ནང་གསེས་གསུམ་ལས།   ༡.རྙེད་པ་ཟང་ཟིང་འབུལ་བ།   ༢ .བཀུར་བསྟི་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ།      ༣. ཅི་གསུང་བཀའ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པ་བཅས་ཡིན།
      ༡. རྙེད་པ་ཟང་ཟིང་འབུལ་བ།    རང་གི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཆ་རྐྱེན་དང་བསྟུན་ནས་སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་ལ་ན་བཟའ་དང་གསོལ་ཆས་སོགས་བཀའ་དྲིན་གསབ་ཕྱིར་འབུལ་བ་དང་།     སྐུ་འདས་རྗེས་འདས་མཆོད་སོགས་ཕུལ་ནས་རྗེས་དྲན་ཞུ་བ།     དེ་ཡང་དེ་སྔ་བོད་དུ་༡༩༥༩ལོའི་གོང་ལ་སྒེར་གྱིས་བཙུགས་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་དགེ་རྒན་ལ་སློབ་ཡོན་དང་དངོས་པོ་འབུལ་སྲོལ་ཡོད་ལ། སློབ་ཕྲུག་གསར་དུ་སློབ་གྲྭར་འཛུལ་སྐབས་ཞུགས་ཇ་ཞེས་དགོ་སློབ་ཡོངས་ལ་ཇ་ཐུག་གཏོང་བ་དང་དཔལ་འབྱོར་ཡོད་མཁན་ཚོས་དེ་ལས་རྒྱས་ཙམ་གཏོང་སྲོལ་ཡོད།   སློབ་གྲྭ་ཐོན་སྐབས་སུ་ཡང་ཐོན་ཇ་ཞེས་གོང་གསལ་ལྟར་གཏོང་སྲོལ་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་ནི་གཙོ་བོ་དགེ་རྒན་ལ་ཐུགས་རྗེ་ལེགས་འབུལ་ཞུ་ཆེད་ཡིན། གཞན་ཡང་ད་དུང་ལོ་གསར་དང་ཚེས་བཟང་དུས་བཟང་སྐབས་དགེ་རྒན་ལ་ཤ་མར་སོགས་གསོལ་ཆས་སྟོང་མིན་དུ་འབུལ་སྲོལ་ཡོད།
      ༢ . བཀུར་བསྟི་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་(བཀུར་ནི་གུས་ཞབས་ཀྱི་དོན་དང་བསྟི་ནི་ ཕན་ཐོགས་བྱས་པའི་དོན་ཡིན) སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་ལ་མེ་གཏོང་ཆུ་ལེན།     ན་བཟའ་འཁྲུ་བ་སོགས་བྱེད་པ་དང་།     བསྙུན་གཡོག་ཞུ་བ།   མཚན་རྗེན་པ་མ་ བརྗོད་པ།     གྲིབ་མ་ལ་མི་འགོམ་པ།      སྔོན་དུ་ལྡང་བ།    མཇལ་དུས་ཀུས་འདུད་ ཞུ་བ་སོགས་ཡིན།
      ༣. ཅི་གསུང་བཀའ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པ།     སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་གྱིས་གསུངས་པའི་བསླབ་བྱ་རྣམས་ལག་ལེན་དུ་བསྟར་གང་ཐུབ་བྱ་རྒྱུ་དེ་ནི་གལ་ཆེ་ཤོས་ཞིག་ཡིན།    སློབ་དཔོན་དང་དགེ་རྒན་གྱིས་གསུངས་པའི་བསླབ་བྱ་ལག་ལེན་དུ་མ་བསྟར་བར་རང་འདོད་ལྟར་བྱས་ཚེ་རང་གི་འདོད་པ་དེ་འགྲུབ་མི་ཐུབ་པར་མ་ཟད། རང་གིས་ངེས་པར་འགྲུབ་ཐུབ་ངེས་ཀྱི་བྱ་བ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲུབ་མི་ཐུབ་པའི་མཐོང་ཆོས་མྱོང་འགྱུར་གྱི་གཏམ་དཔེ་མང་པོ་ཡོད།

        ཞར་བྱུང་།
       ༼༡༽ཉན་བཤད་ཇི་ལྟར་བྱ་ཚུལ་ལས་ཉན་སྟངས་སྐོར།      དགེ་རྒན་བསྟེན་ཟིན་རྗེས་དགེ་རྒན་གྱིས་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་དགོས་པ་དང་སློབ་མས་སློབ་ཁྲིད་ཉན་དགོས་སྟབས་གཤམ་དུ་ཉན་བཤད་ཇི་ལྟར་བྱ་ཚུལ་སྐོར་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐོག་མ་ཉན་པ་པོའི་སྐྱོན་གསུམ་སྤོང་བ་དང་འདུ་ཤེས་དྲུག་བརྟན་པ་སྟེ། ས་པཎ་གྱིས༼ཉན་པའི་སྐྱོན་གསུམ་སྤངས་ནས་ནི། །ཤེས་པར་འདོད་པས་ལེགས་པར་ཉན། ༽ཞེས་བསྟན་གནང་ཡོད།    དེ་ཡང་ཉན་པ་པོ་སློབ་མའི་སྐྱོན་གསུམ་ནི། ༡.སྣོད་ཁ་སྦུབ་པ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན། ༢. སྣོད་ཞབས་རྡོལ་བ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན། ༣.སྣོད་མི་གཙང་བ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་བཅས་ཡིན།
      ༡. སྣོད་ཁ་སྦུབ་པ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་ནི་སྣོད་ཁ་སྦུབ་པའི་ནང་དུ་གང་ཡང་བླུགས་ཐུབ་ཐབས་མེད་པ་ལྟར་དགེ་རྒན་གྱིས་ཁྲིད་པའི་སློབ་ཚན་ཉན་འདོད་མེད་པ་དང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་འདོད་མེད་པའི་སྐྱོན།
      ༢. སྣོད་ཞབས་རྡོལ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་ནི་སྣོད་དེ་ཁ་སྦུབ་མེད་ནའང་མཐིལ་རྡོལ་ཡོད་ན་དེའི་ནང་ཇི་ཙམ་བླུགས་ནའང་འཛག་འགྲོ་བ་ལྟར་སློབ་སྦྱོང་བྱས་རྗེས་སེམས་ལ་མ་བཟུང་བར་བསླབ་ཚར་དུས་བརྗེད་ཚར་བའི་སྐྱོན།
      ༣. སྣོད་མི་གཙང་བ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་རྣི་སྣོད་དེ་ཁ་སྦུབ་པ་དང་ཞབས་རྡོལ་བ་མ་ཡིན་ནའང་གཙང་མ་མེད་ན་དེའི་ནང་རྒྱུ་གཙང་མ་གང་ཞིག་བླུགས་ཀྱང་བཙོག་པ་དང་འདྲེས་ཏེ་ཕན་མི་ཐོགས་པའི་དཔེ་ལྟར་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་སྐབས་ཀུན་སློང་བཟང་པོ་མེད་པའི་སྐྱོན་བཅས་ཡིན།    འདུ་ཤེས་དྲུག་བསྟེན་པ་ནི།    ༡. རང་ལ་ནད་པ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས།    ༢.རང་གིས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་ལ་སྨན་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས།   ༣ .སློབ་དཔོན་ལ་སྨན་པ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས།    ༤ .རང་གིས་ལག་ལེན་བསྟར་བར་ནད་བཅོས་པའི་འདུ་ཤེས།    ༥. ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་རིང་དུ་གནས་པའི་འདུ་ཤེས།    ༦.ཆོས་གསུང་མཁན་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་འདུ་ཤེས་བཅས་ཡིན།   
      ༡. རང་ལ་ནད་པ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་ནི་རང་སོ་སོ་ནད་པ་ཡིན་པར་ཆ་བཞག་པ་སྟེ།   དེ་ཡང་སོ་སོ་འབྱུང་བ་འཁྲུག་པའི་ནད་པ་མ་ཡིན་པར་བསམ་བློ་ འཁྲུག་པའི་ནད་པ་ཡིན་པ་དང་།    འབྱུང་བ་འཁྲུག་པའི་ནད་པ་དེ་སྨན་ཁང་དུ་ ཕྱིན་ནས་བཅོས་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་ལྟར་བསམ་བློ་འཁྲུག་པའི་ནད་པ་དེ་དགེ་རྒན་བསྟེན་ནས་བཅོས་དགོས་ཤིང་།    རང་ཉིད་ལ་འདོད་ཆགས་དབང་གིས་བྱུང་བའི་ན་ཚ་དང་།   ཞེ་སྡང་དབང་གིས་བྱུང་བའི་ན་ཚ།    ང་རྒྱལ་དབང་གིས་བྱུང་བའི་ན་ཚ།    གཏི་མུག་དབང་གིས་བྱུང་བའི་ན་ཚ་བཅས་ཏེ་ན་ཚ་མང་པོ་འཛོམས་ཡོད། 
      ༢.རང་གིས་སློབ་སྦྱོང་བྱས་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་ལ་སྨན་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་ཟེར་བ་ནི། རང་གིས་རང་བསམ་བློ་འཁྲུག་པའི་ནད་པ་ཡིན་པ་ཤེས་ཚེ་རང་གིས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་སྨན་ཡིན་པ་ཤེས་ཐུབ།     བསམ་བློ་དང་པོ་དེ་མེད་ན་གཉིས་པ་དེ་ཡོང་མི་སྲིད།   ཡོན་ཏན་སྦྱངས་ཚེ་རང་གི་བསམ་བློའི་ནང་གི་ན་ཚ་ཚང་མ་མེ་ལོང་ནང་བལྟས་པ་ལྟར་མངོན་ཐུབ་པ་མ་ཟད།     བསམ་བློ་འཁྲུག་པའི་ན་ཚ་དེ་ལ་ཡོན་ཏན་བསླབ་ཚེ་ཕན་ཐོགས་ཡོད།
      ༣.རང་གིས་ལག་ལེན་བསྟར་བར་ནད་གསོ་བའི་འདུ་ཤེས་ནི་ནད་བཅོས་པར་སྨན་ཟ་དགོས་པ་ལས་སྨན་མ་ཟས་ན་ནད་དྲག་སྐྱེས་ཡོང་ཐབས་མེད་པ་ལྟར་དཔེ་ཆའི་ནང་བཤད་པའི་ནང་དོན་དེ་དག་ལག་བསྟར་མ་བྱས་ན་རང་གི་བསམ་བློའི་ནང་གི་ན་ཚ་དེ་བཅོས་ཐུབ་ཐབས་མེད་པས་དེས་ན་རང་གིས་ལག་ལེན་བསྟར་བ་ལ་ནད་གསོ་བའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེ་དགོས་པ།
      ༤.སློབ་དཔོན་ལ་སྨན་པ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་ནི་རང་ནད་པ་ཡིན་སྟབས་སྨན་བཟའ་དགོས་པས་དེས་ན་སྨན་གང་བཟའ་དགོས་མིན་དང་།    གང་ཞིག་བཟའ་དགོས་མིན།    ཇི་ལྟར་བཟའ་དགོས་མིན་སོགས་ཞིབ་ཕྲ་སྨན་པར་མ་བསྟེན་ཐབས་མེད་ཡིན་པ་ལྟར་རང་གི་ཉོན་མོངས་དུག་གསུམ་གྱི་བསླད་སྐྱོན་ཕོག་པའི་བསམ་བློའི་ནད་དེ་སློབ་དཔོན་ནམ་དགེ་རྒན་ལ་བསྟེན་ནས་བཅོས་དགོས་པར་བརྟེན་སློབ་དཔོན་ལ་སྨན་པ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེ་དགོས་པ།
      ༥. ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་རིང་དུ་གནས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་རང་གི་ལག་ལེན་དེ་རྒྱུན་རིང་པོའི་བར་རྒྱུན་འཁྱོངས་བ་བྱེད་པའི་བསམ་བློ།
      ༦. ཆོས་གསུང་མཁན་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་འདུ་ཤེས་ཟེར་བ་ནི་ཆོས་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་བསམ་བློ་དེ་འདྲ་ཞིག་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།   འོན་ཀྱང་ང་ཚོར་དེའི་སྐོར་མང་པོ་ཞུ་དགོས་དོན་མི་འདུག    མདོར་ན་རང་གི་ཡོན་ཏན་དེ་ཐོག་མར་འབྱུང་སའི་སློབ་དཔོན་མེས་པོ་གོང་མ་ཚོ་ཚད་ལྡན་གྱི་མི་ཞིག་ཡིན་པར་ཆ་འཇོག་བྱ་དགོས་པ་དེ་ཡིན།    དཔེར་ན་ང་རང་ལ་ཆ་བཞག་ནའང་ད་ལྟ་ཁྱེད་ཚོར་བཤད་ཡས་དེ་དག་དགེ་རྒན་མང་པོས་གསུངས་པ་རྣམས་སེམས་ནང་བཞག་ནས་ཡང་བསྐྱར་བཤད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་ཐོག་མ་ནས་ཀླད་པའི་ནང་ཡོད་པ་ཞིག་མིན།    དེ་ཡང་རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས།    ། སྔོན་ཆད་མ་བྱུང་བ་ཞིག་འདིར་བརྗོད་མེད།    ། སྡེབ་སྦྱོར་མཁས་པའང་བདག་ལ་ཡོད་མིན་ཏེ།  །དེ་ཕྱིར་གཞན་དོན་སེམས་པའང་བདག་ལ་མེད།  ། རང་གི་ཡིད་ལ་གོམས་ཕྱིར་ངས་འདི་བརྩམས། །ཞེས་གསུངས་པ་དེའི་གོ་དོར་ནི།   སྔོན་ཆད་མ་བྱུང་བ་ཞིག་ངས་ཁྱོད་ཚོར་ཤོད་ཡས་མེད། དེ་བཞིན་རྩོམ་མཁས་པོ་དང་བཤད་མཁས་པོའང་ང་ལ་མེད། མི་གཞན་ལ་ཕན་སེམས་བྱེད་པའི་ཀུན་སློང་བཟང་པོའང་ང་ལ་མེད། འོ་ན་གང་གི་ཆེད་དུ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་རང་གི་སེམས་ལ་གོམས་འདྲིས་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་འདི་བརྩམས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་པས་ངས་ཀྱང་འདིར་སྔོན་ཆད་མ་བྱུང་བ་དང་མ་བསླབ་པའི་གསར་པ་གང་ཡང་བཤད་ཡས་མེད་པར་སློབ་དཔོན་མེས་པོ་དམ་པ་ཚོའི་ས་ནས་བྱུང་བ་ཤ་སྟག་ཡིན།
      ༼༢༽ཉན་བཤད་ཇི་ལྟར་བྱ་ཚུལ་ལས་བཤད་སྟངས་སྐོར།         བློ་མཐུན་མང་པོ་ཞིག་གིས་དེ་སྔ་བོད་ལ་སློབ་གསོ་རིག་པ་ཞེས་པའི་རིག་ ཚན་དེ་མེད་པའི་ངོས་འཛིན་གནང་གི་འདུག    འོན་ཀྱང་བོད་ལ་སློབ་གསོ་རིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཟད།   སྔ་དུས་ནས་ཡོད།   བོད་ཀྱི་སློབ་གསོ་རིག་པའི་ཐད་ལ་ཅུང་ཆ་ཚང་བའི་བཤད་པ་དང་པོ་གནང་མཁན་དེ་ས་སྐྱ་པཎ་ཆེན་ཡིན་ཞིང་།  ཁོང་གིས་མཛད་པའི་《མཁས་པ་འཇུག་པའི་སྒོ》ཞེས་པའི་རྩོམ་ཡིག་དེའི་ནང་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་ཕྱོགས་སྐོར་མདོར་བསྡུས་གསུངས་ཡོད་པ་དང་།   ཀོང་སྤྲུལ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པའི་《ཤེས་བྱ་ཀུན་ཁྱབ་》དེབ་གཉིས་པའི་ནང་《མཁས་པ་འཇུག་པའི་སྒོ》ལས་ཅུང་རྒྱས་ཙམ་བྲིས་གནང་ཡོད། 《མཁས་པ་འཇུག་པའི་སྒོ་》ཡི་འགྲེལ་པ་ཡོན་རྒྱལ་རབས་སྐབས་ཀྱི་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ས་སྐྱ་མཁན་ཆེན་བསོད་ནམས་ལྷུན་གུབ་ཀྱིས་མཛད་པ་བྲིས་མ་འོག་གྲངས་༣༦༠ཡོད་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད།    དེའི་ནང་དོན་ཁག་རགས་ཙམ་ཞུས་ན།      སློབ་ཁྲིད་བྱེད་སྟངས་ཐད།   ༡. སྔོན་འགྲོ་དང་།    ༣. གླེང་གཞི།   ༣.  མཇུག་ཅེས་རྩ་བའི་ས་བཅད་གསུམ་དུ་དབྱེ་ཡོད།
      ༡. སྔོན་འགྲོ་ནི་སློབ་ཚན་དངོས་སུ་མ་ཁྲིད་གོང་སློབ་ཚན་འདི་ཁྲིད་ནས་དགོས་པ་རྒྱུ་མཚན་གང་ཞིག་ཡོད་མེད་དང་།     ཕན་ཐོགས་གང་ཡོད་མེད་སོགས་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་པ་དེ་ལ་སྔོན་འགྲོ་ཟེར།    དངོས་གཞི་ལ་བཤད་ཁྲིད་དང་།    དམར་ཁྲིད།  མཛུབ་ཁྲིད།    བསྡུས་བརྗོད་བཅས་བཤད་སྟངས་མི་འདྲ་བ་བཞི་ཡོད། དེ་ཡང་སྔོན་འགྲོའི་སྐབས་འཆད་བྱའི་གཞུང་གི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་ཞེས་དཔེར་ན་《ཤེས་བྱ་ཀུན་ཁྱབ་》སློབ་ཁྲིད་བྱེད་དགོས་ཚེ་སྔོན་ལ་དེབ་འདིར་ཁྱད་ཆོས་ གང་ཡོད་མེད་དང་དེ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ནས་ཕན་པ་ག་རེ་ཡོད་མེད་བཅས་གསལ་བཤད་བྱེད་དགོས་ལ་དེ་རྗེས་རྩོམ་པ་པོའི་ལོ་རྒྱུས་ཤོད་དགོས།  རང་རྟོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སློབ་སྦྱོང་བྱ་རྒྱུར་སྤྲོ་བ་སྐྱེ་ཆེད་འཆད་བྱའི་གཞུང་གི་ཡོན་ཏན་དེ་སྔོན་ལ་ཤོད་དགོས།    དེ་བཤད་ན་སློབ་སྦྱོང་གི་ཧུར་བརྩོན་རང་བཞིན་འདོན་སྤེལ་བྱེད་ཐུབ། རྩོམ་པ་པོའི་ལོ་རྒྱུས་བཤད་པ་དེ་ལ་མཛད་པ་པོའི་ཆེ་བ་བསྟན་པ་ཟེར། དེ་ནས་དེའི་མཇུག་ཏུ་བསྡུས་དོན་ཤོད་དགོས།    དེ་ལ་དོན་གྱི་ཁོག་དབུབ་པ་ཟེར་བ་དང་དཀྱུས་ཀྱི་ས་བཅད་པ་གཉིས་ཡོད།    བསྡུས་དོན་ཤོད་པ་ཟེར་བ་དེར་མིང་གཞན་འཆད་བྱའི་ངོ་བོ་ངེས་པ་ཟེར།     ས་པཎ་གྱིས༼ཉུང་ཞིང་འདུས་ལ་གོ་བདེ་ཞིང་།  ། གཟུང་སླའི་ངག་དོན་ཐོག་མར་བཤད།༽ཅེས་གསུངས་ཡོད། བསྡུས་དོན་བཤད་ན་ཕན་ཐོགས་གང་ཡོད་ཅེ་ན།     དཔེ་ཆ་ཆ་ཚང་མ་ཁྲིད་གོང་དེའི་འགོ་ནས་མཇུག་བར་གྱི་ནང་དོན་རོབ་ཙམ་བཤད་ཚེ་རི་མཐོན་པོའི་སྟེང་ནས་ལུང་པའི་གཞུང་ལ་བལྟས་པ་ལྟར་ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་མ་ཤེས་ནའང་བློ་སྒོ་ཕྲན་བུ་འབྱེད་ཐུབ་པ་དང་སློབ་སྦྱོང་ལ་ཧུར་བརྩོན་བྱ་རྒྱུའི་བསམ་བློར་ཤུགས་སྣོན་ཐེབས་ཐུབ།    དཀྱུས་གྱི་ས་བཅད་པ་ཞེས་པ་ནི་ས་བཅད་ལ་ཟེར།   དེའི་ཁྱད་ཆོས་སྐོར་ལ་ས་པཎ་གྱིས༼དོན་བསྡུས་ཚིག་གསལ་བརྗོད་པ་བདེ།    །ངག་ཉུང་ཚིག་སྙོམས་གཟུང་བ་སླ།   །བསྡུས་དོན་ཉིད་ཀྱིས་གཞུང་གོ་བ།    ། དེ་འདྲ་གང་གིས་ཤེས་དེ་མཁས།   ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན།  དེ་ནི་མིའི་རིགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་ངོས་འཛིན་རགས་པ་ནས་ཞིབ་པར་འགྲོ་བའི་གོ་རིམ་དང་མཐུན་པ་ཞིག་ཡིན།