འཆམ་མཐུན་མཉམ་གནས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས།

        “མཚོ་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་ཁམས་གནས་བབ་ནི་ཧ་ཅང་གནད་ཆེ་ལ་དམིགས་བསལ་ལྡན་པས། གཙང་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཀྲུང་ཧྭའི་ཆུ་གཏེར་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་འགན་འཁུར་ལྕི་མོ་ངེས་པར་ཕྲག་ཏུ་ཐེག་དགོས།”
        “མཚོ་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་ཆེན་ཞིག་ཡིན།”
        “རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་འཛུགས་པ་གཙོ་སྙིང་དུ་བཟུང་བའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ས་ཁུལ་མ་ལག་སྔོན་དུ་བསྐྱོད་ནས། རི་སྔོ་ཆུ་དྭངས་ནི་མཚོ་སྔོན་གྱི་ལེགས་ཆ་དང་གཟི་བརྗིད་དུ་འགྱུར་བར་བྱས་ནས། དམངས་ལ་བདེ་སྐྱིད་དང་བུ་རབས་ཚ་རྒྱུད་ཀྱི་བགོ་སྐལ་དུ་སྨིན་པར་བྱ་དགོས།”         “ཀྲུང་ཧྭའི་ཆུ་གཏེར”དུ་གྲགས་པའི་གཙང་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་གྱི་མཚེའུ་དང་གཙང་བོར་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་དགོས། 
        2016ལོར། གཙང་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གི་སྒྲིག་གཞིའི་ཚོད་ལྟའི་ཁུལ་དེ་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གི་སྒྲིག་གཞི་ཐོག་མར་གྱུར་བ་དང་། ཚོད་ལྟའི་ཁུལ་མཚོ་སྔོན་ནས་འཛུགས་མགོ་བརྩམས།
        2017ལོར། ཨ་ཆེན་གངས་རྒྱབ་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ས་ཁུལ་འཛམ་གླིང་རང་བྱུང་ཤུལ་དངོས་ཀྱི་མིང་ཐོར་ཚུད་ཅིང་། རང་རྒྱལ་གྱི་ས་བབ་ཆེས་མཐོ་ཞིང་རྒྱ་ཁྱོན་ཆེས་ཆེ་བའི་འཛམ་གླིང་རང་བྱུང་ཤུལ་བཞག་ཡིན་པས། གཙང་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་བསུབ་ཐབས་མེད་པའི་ལག་རྗེས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།         རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ཏེ། མི་དང་རང་བྱུང་ཁམས་འཆམ་གནས་བྱེད་པར་བརྩོན།         འདས་སོང་ལ་ཕྱི་མིག་འཕངས་ན། རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གི་སྒྲིག་གཞི་ཚོད་ལྟ་ནས་དུས་ད་ལྟའི་གཙང་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་དངོས་སུ་བཙུགས་པའི་གོ་རིམ་ཡོངས་སུ་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་རེ་བཅོལ་དང་ཐུགས་ཁུར་གྱིས་ཁྱབ་ནས་ཡོད་ལ། ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་མི་སྣ་ཚང་མའི་དཀའ་སྡུག་གི་རྔུལ་ཆུས་བརླན་པར་བྱས་ཡོད།         མཚོ་སྔོན་གྱིས་རྒྱལ་ཡོངས་ནས་ཐོག་མར་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ས་ཁུལ་གྱི་གཅིག་འདུའི་ལེགས་བསྒྱུར་བྱ་བ་ཡོངས་འགྲུབ་བྱས་ཡོད་དེ། གཙང་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་དང་མདོ་ལ་རི་བོ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གི་སྒྲིག་གཞི་ཚོད་ལྟའི་ལས་འགན་བདེ་བླག་ངང་ཡོངས་འགྲུབ་བྱས། གཙང་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་དུས་རིམ་རང་བཞིན་གྱི་གྲུབ་འབྲས་བླངས་པ་དང་། མདོ་ལ་རི་བོ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གི་ཚོད་ལྟའི་ཁུལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཞིབ་བཤེར་རྩིས་ལེན་བྱས། མཚོ་སྔོན་པོ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གསར་འཛུགས་བྱ་བར་དངོས་སུ་ཆོག་མཆན་ཐོབ། ཁུ་ནུ་རི་བོ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གི་གྲ་སྒྲིག་བྱ་བར་བརྟན་བརླིང་ངང་སྐུལ་འདེད་བྱས། གྲུབ་འབྲས་འདི་དག་གིས་མཚོ་སྔོན་གྱིས་མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་དོན་དངོས་ཀྱི་གོམ་སྟབས་སྤོས་བ་མཚོན་ཡོད།
        མིག་སྔར། ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་རིགས་སོ་སོའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ས་ཁུལ་གྱིས་ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་སའི་རྒྱ་ཁྱོན་གྱི38.42%ཟིན་ཡོད་ལ། ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱིས་བརླན་སའི་རྒྱ་ཁྱོན་གྱི64.3%ཟིན་ཡོད། ནགས་ཚལ་གྱི30.7%ཟིན་ཡོད། རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་འཚོ་སྡོད་ཀྱི་སའི་རྒྱ་ཁྱོན་ལས85%རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་དོ་དམ་གྱི་ཁོངས་སུ་བསྡུས་ཤིང་། རྒྱལ་ཡོངས་ནས་ཐོག་མར་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ས་ཁུལ་གྱི་མ་ལག་བཙུགས་པ་རེད།         དུས་དེ་རིང་གི་མཚོ་སྔོན་ལ་མཚོན་ན། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་མུ་མཐུད་ནས་ཇེ་རྒྱས་ཇེ་ལེགས་སུ་སོང་སྟེ། ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་དང་ཡོངས་ཁྱབ་རང་བཞིན། དཀྱོགས་མཚམས་རང་བཞིན་བཅས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་མངོན་འགྱུར་བྱུང་།          མཚོ་སྔོན་གྱིས་བཙོག་སྐྱོན་འགག་སྒྲོལ་གྱི་བྱ་བ་ལེགས་པོར་བསྒྲུབས་ཡོད་དེ། གཡུ་ཡི་མནྡྲལ་བཤམས་འདྲའི་མཚོ་སྔོན་པོས“རབ་མཛེས་དྭངས་གཙང”གི་སྣང་བརྙན་གསར་བ་བསྐྲུན་ཡོད་ལ། འབྲི་ཆུ་དང་རྨ་ཆུ། རྫ་ཆུ་བཅས་ཀྱི་དྭངས་གཙང་གི་ཆུ་རྒྱུན་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་སྨད་རྒྱུད་ས་ཁུལ་དུ་འབབ་བཞིན་ཡོད།         མཚོ་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུ་ནི“རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་ཆེན”དང“ཞིང་ཆེན་གྱི་ལས་འགན་གཙོ་བོ”ཡིན། དུས་དེ་རིང་གི་མཚོ་སྔོན་གྱིས་རི་སྔོ་ཆུ་དྭངས་ནི་གསེར་རི་དང་དངུལ་རི་ཡིན་པ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ལ། གཙང་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་། སྐྱེ་ཁམས་ལྕགས་རི་བཅས་ཀྱི་མཚན་སྙན་ས་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་ཡོད་ལ། གནས་གང་ནས་ཀྱང་མི་དང་རང་བྱུང་ཁམས་འཆམ་མཐུན་མཉམ་གནས་ཡིན་པའི་མཛེས་ལྗོངས་མཐོང་ཐུབ། །